ABD ve İngiltere’de büyüme performansı olumlu olsa da Euro Bölgesi’nde yavaşlama belirgin. Korumacılık eğilimleri belirsizliği artırıyor.
Bu dönemde küresel ekonomiye ilişkin belirsizliklerin artması politika normalleşmesinin hız kaybedeceğini düşündürüyor.
Para politikasındaki sıkı duruş yurt içi finansal gelişmelerde ivme gösterilmesine katkıda bulundu. Türk Lirası gelişmekte olan para birimlerinden olumlu ayrıştı. Finansal koşullardaki sıkılık devam ederken kredilerin büyümedeki yavaşlaması belirgin hale geldi.
DENGELENME BELİRGİNLEŞTİ
Petrol ve ithalat fiyatlarındaki gerileme ve vergi indirimleri iç talepteki zayıflama enflasyondaki düşüşte etkili oldu.
Finansal koşullardaki belirgin sıkılaşmanın etkisi ile talep daraldı.
Son çeyreğe ilişkin göstergeler dengelenmenin belirginleştiğini gösteriyor.
VERGİ İNDİRİMLERİ ETKİLİ OLDU
Kredi faiz oranlarındaki gerileme ve kredi standartlarındaki sınırlı gevşeme bir önceki çeyreğe kıyasla bir miktar azaldı. Tüketci enflasyonu ekim enflasyon raporunda verdiğimiz tahminin altında gerçekleşti. Altın dışı tüketici enflasyonunda da benzer bir görünüm var. Enflasyonun öngörülenin altında kalmasında petroldeki düşüş ve TL'deki değerlenme var. Vergi indirimi ve talep koşulları da etkili oldu. 2018 yılının son çeyreğinde temel mal ve enerji grupları öne çıktı.
Hizmet grubu yıllık enflasyonu yükselişini sürdürdü. İç talepteki zayıflamanın fiyatlama davranışlarındaki bir miktar iyileşme ortaya çıktı. Değerli konuklar iktisadi faaliyet ekim enflasyon raporunda ortaya koyduğumuz şekilde yavaşladı. Bu dönemde GSYH dönemlik yüzde 1.1 daralırken yıllık 1.6 artış kaydetti.
Talep kompozisyonundaki dengelenme belirginleşerek devam etti. Kasım ayından itibaren uygulanan vergi teşvikleri daralmayı kısmen sınırlıyor. Küresel büyüme görümündeki kısmi yavaşlamaya rağmen dış talep gücünü koruyor. Firmaların dış piyasalara yönelme eğilimi mal ihracatını desteklemeye devam ediyor. Turizm ve diğer hizmet gelirlerinin olumlu seyri devam ediyor. Cari işlemler dengesi hızlı bir şekilde iyileşti.
2019 YIL SONU ENFLASYON TAHMİNİ 14.6
2019 yılı boyunca enflasyon görünümünde iyileşmenin ılımlı bir toparlanmaya destek vereceğini öngörüyoruz.
Yakın dönem gelişmeler çerçevesinde petrol varil fiyatı tahminimizi 76.2 dolardan 63 dolara düşürüyoruz.
Yıl sonu gıda enflasyonu tahmini yüzde 13 olarak korundu.
Enflasyon tahminlerimizi sunuyoruz.
Enflasyonun 2019 yıl sonunda 14.6 olacağını, 2020 yılı sonunda yüzde 8.2, 2021 yılında 5.4, orta vadede yüzde 5.
SIKI PARA POLİTİKASI DEVAM EDECEK
Bir önceki rapor dönemine göre 2019 ikinci çeyreğinden itibaren zayıf talep koşullarının 2020 yılında da süreceğini tahmin ediyoruz. Çıktı açığı tahminleri de bir önceki rapor dönemine göre 0.4 puan aşağı çekiyor.
Bugünkü ana mesajımız enflasyonda ikna edici bir düşüş olana kadar sıkı para politikası devam edecektir. Para politikası gerekli sıkılıkta tutulmaya devam edecektir.
SORU-CEVAP
Çetinkaya: Enflasyon görünümü ve yansımalarını tüm kalemleri ile takip ediyoruz. Fiyatlama davranışlarının tekrar sağlıklı seviyelerde olduğunu görmemiz gerekiyor. Süre değil veriye bağlı bir karar verme sürecimiz var. Bulunduğumuz seviyeler olası risklere karşı yüksek bir temkinlik düzeyini gerektiriyor. Bazı olumlu gelişmeler elbette var. Biz bu olumlu görüşmeleri özellikle tek haneye olabildiğince ulaşma fırsatı olarak görüyoruz. Parasal duruş sıkılığı ne ise bunu korumaya devam edeceğiz.
Soru 2) Tahvil faizlerinin ikincil piyasada merkez faizlerinin altında seyretmesi parasal aktarımı nasıl etkiler?
Çetinkaya: Hedefimiz piyasa faizlerinin ikincil piyasada bizim politika faizlerimizin etrafında oluşabilmesidir. Bu anlamda Merkez Bankası’nın duruşu şekillenmeye devam ediyor. Bu döneme özgü farklı bir durum yok.
Soru 3) Çıktı açığındaki güncellenme ekonomik dengelenme tartışmaları içinde geleceğe dönük ekonomik aktiviteleri nasıl etkiler?
Çetinkaya: Finansal oynaklıkta iyileşme var. Cari açık ve enflasyonda pozitif bir iyileşme görüyoruz. 2019 yılında ihracat ve turizmin ekonomideki kademeli toparlanmaya destek olacağını düşünüyoruz. Tüm değerlendirmelerimizi yaparken politika koordinasyonunun korunacağını öngörüyoruz. Kritik iki unsur toparlanma sürecinin nasıl gerçekleşeceğine dair. Bu bizim ve gelişmekte olan ülkeleri birkaç kanaldan etkiliyor. Tüm bu süreçteki gelişmeler 2019’da büyüme trendini etkileyecek.
Soru 4) Marketlerdeki gıda fiyatlarının nasıl değerlendiriyorsunuz gıda enflasyonu çerçevesinde? Son dönemde Antalya başta olmak üzere unsurlar var. Gıda enflasyonunu korudunuz tahmininizi?
Çetinkaya: Son dönem gelişmeleri yaş sebze meyve üzerinde yukarı doğru bir risk var. Gıda fiyatlarıyla ilgili gelişmelere dair şu hususu anlatmak isterim bu konuya dikkat çekiyoruz. Uzun süredir konjektür dışında onun olası etkilerini sınırlandıracak yapısal unsurlara bakıyoruz. Hal yasasının yüksek koordinasyonda devam edeceğini yüksek oynaklığa katkı vereceğini umuyoruz.
