Çeşmi bülbül hangi el sanatının bir örneğidir? 26 Mart Eleq ipucu sorusu geldi. İpucu, Osmanlı dönemlerinden bu yana üretilen ve sanat eseri olarak nitelendirilen çeşmibülbülle ilgili bir soru. Sarmal süsler ve çiçek motifleri ile bezenerek yapılan bu ürünler, hangi el sanatının bir örneğidir?

ÇEŞMİ BÜLBÜL HANGİ EL SANATININ ÖRNEĞİDİR?

CEVAP: CAM İŞLEME SANATI



ÇEŞMİ BÜLBÜL NEDİR?

Çeşm-i bülbül (Bülbülün gözü), 18. yüzyılın sonunda III. Selim’in Mevlevi dervişi Mehmet Dede’yi cam tekniklerini öğrenmek için Venedik’e göndermesi sonucunda ortaya çıkmış bir cam işleme sanatıdır.

Mehmet Dede opal cam tekniğini öğrendiği Venedik’ten dönüşte Beykoz’da bir atölye açmış, Dede’nin Venedik’ten getirdiği bu tekniğin geliştirilmesiyle çeşm-i bülbül ortaya çıkmıştır. Bu değerli ürünün imalatını yaygınlaştıran kişi ise Tophane Müşiri Fethi Ahmet Paşa'dır.

Bu teknikte üretilen camların deseni bülbül gözüne benzetildiği için Çeşm-i Bülbül “Bülbül Gözü” olarak adlandırılmaktadır ve geleneksel üretim metodu ile üretilmesine devam edilmektedir.

Çeşm-i Bülbül, yaratılışında kullanılan özel camcılık teknolojisinin yanı sıra, uzun işlemler ve yaratıcılık gerektiren bir üründür. Başlıca özelliği, ince ve renkli cam çubukların yüksek ısıda eriyip, su gibi olmuş camın içine yerleştirilmesidir.

"Dönerek burulan" çizgiler, o cam formu biçimlendiren ustanın hünerini ve üslûbunu yansıtırlar. Çeşm-i bülbül olarak adlandırılan ürünler arasında vazo, sürahi, şekerlik, kase ve tabak gibi formlar bulunur.