CİLT LEKELERİ NEDEN OLUR?
Yaşamın ilerleyen dönemlerinde gelişen koşullar, yanlış beslenme, genetik yapı, kirli hava gibi ciltte lekelerin oluşumunda etkili olan faktörlerdir.Cildimize rengini pigment melanin denilen bir madde verir. Melanin, melanosit hücrelerinde bulunan amino asit tirosinden türetilen karmaşık bir polimerdir. Melanosit hücreleri, cildimizin (epidermis) üst tabakası boyunca dağıtılan özelleşmiş hücrelerdir. Melanin üretildikten sonra, etrafındaki diğer cilt hücrelerine yayılır ve cildimize eşit bir renk görünümü verir. Bazen melanosit hücreleri, gruplar halinde veya kümeler oluşturarak, benler, çiller, yaşlılık lekeleri ve diğer cilt renklenmelerini oluşturabilirler. Çoğu insanda melanin dengeli olarak verilen bir şeydir, ancak, bazı durumlarda, ciltte çok fazla, çok az veya hiç melanin mevcut olmayabilir. Deri renk değişimleri, anormal kan damarları, mantarlar ve cilt anatomimizin diğer yönlerinden de oluşabilir.
CİLT LEKELERİNİN ÇEŞİTLERİ
Yaş lekeleri: Karaciğer veya yaşlılık lekeleri olarak da adlandırılan lentijinler genellikle 5-20 mm çapında düz, iyi huylu lezyonlardır. Bu lekeler, kahverengiden siyaha kadar değişebilir ve genellikle tekrar tekrar güneşe maruz kalmadan kaynaklı olarak orta yaşlarda ortaya çıkar. Bu tür lentijinler güneş lentijinleri olarak bilinir. Bununla birlikte, güneşe maruz kalmadan ortaya çıkan lentijinler de vardır. Çiller ile karıştırılmaması için, lentijinler vücutta daha yaygın olarak dağılır, genellikle daha koyu renklidir ve çiller gibi kış aylarında kaybolmazlar. Lentijinler normalde hiçbir risk oluşturmaz, ancak bazen melanomlar ile
karışabilirler, bu yüzden bir doktorun görmesinde her zaman fayda vardır.Melazma: Bazen kloazma olarak da adlandırılan melazma, genellikle yüzde kahverengi lekelerin görüldüğü bir durumdur. Genellikle hormonal değişikliklerle tetiklenirler ve sıklıkla bu nedenle hamile kadınlarda görülürler. Bazen insanlar melazmaya “hamilelik maskesi” derler. Melazma ayrıca kontraseptifler, hormon replasman tedavisi ve aşırı güneşe maruz kalmaktan da kaynaklanabilir. Kadınlarda daha yaygın olmasına rağmen, erkekler de melazma görülebilir. Ciltte artan melanin miktarı epidermiste (cildin üst tabakası), dermiste (cildin orta tabakası) veya her ikisinin bir kombinasyonu bu duruma neden olabilir. Melazma tehlikeli bir durum değildir, ama şüphesiz ki yaşam kalitesini etkileyebilir. Neyse ki, en yaygın olanı, bileşen hidrokinon ile bir parlatıcı krem kullanmak suretiyle tedavi edilebilirler.
Doğum lekeleri: Doğum lekeleri, normalde doğumda bulunan cildimizdeki renkli lekelerdir. Bazen bu lekeler kırmızı renkte olabilir. Bu durumdaki lekeler, genellikle “vasküler doğum lekesi” dir. Doğum lekeleri derideki anormal kan damarlarından kaynaklanır. Diğer ana doğum lekesi türüne “pigmentli doğum lekesi” denir. Bu tür doğum lekesi doğumda bulunur ve genellikle kahverengi, siyah veya mavimsi gri renklidir. Doğum lekeleri genellikle sağlığı etkileyen riskler taşımazlar, ancak çocuğun gözünün yakınında ya da kozmetik bakımdan endişe duyulacak sorunlu bölgelerde bulunurlarsa, çıkarılabilirler.
Hemanjiyomlar: Kan damarlarının kümelenmesiyle oluşan iyi huylu lekelerdir. Genellikle deride veya bazen iç organlarda, özellikle karaciğerde görünürler. Normalde doğumda bulunurlar ve nadiren semptomlara neden olurlar. Hemanjiyomlar genellikle doğum lekelerine benzerler ve kırmızı, kırmızı-mavi ila somon rengine kadar değişik renklerde olabilirler. Birçok hemanjiyom türü, çocuk 10 yaşına gelene kadar kaybolabilir, diğer lezyonlar veya yaralarla oluşan lekeler, jel gibi ilaçlarla ya da cerrahi yöntemlerle tedavi edilirler.
Seboreik Dermatit: Kırmızı, kaşıntılı ve pullu döküntülerin tipik olarak kafa derisi üzerinde ve aynı zamanda vücudun diğer bölgelerinde geliştiği bir cilt rahatsızlığıdır. Genellikle psoriazis, egzama veya alerjik reaksiyondan kaynaklanan döküntülere benzemektedir. Kızarıklık bulaşıcı değildir, ancak genellikle uzun süreli bir durumdur. Semptomlar kepek, yağlı ve pullu cilt, kırmızı deri veya kabuklanma ve bazen kaşıntı veya batma içerebilir. Kesin neden bilinmemektedir ancak ilaç, krem, şampuan ve merhem ile veya antifungal ilaçlar veya bağışıklık sistemini etkileyen ilaçlar ile tedavi edilebilir.
Vitiligo: Derinin beyaz lekeler oluşturduğu bir hastalıktır. Melanosit hücreleri melanin üretmeyi bıraktığında ya da işlevlerini kaybettiklerinde ortaya çıkar. Durumun nedenleri belirsizdir, ancak otoimmün bir hastalık olduğu düşünülmektedir. Her yaşta ve vücudun herhangi bir yerinde görülebilir. Bazen beyaz yamalar vücudun her tarafına yayılır ve ilerleyen zamanlarda aynı büyüklükte kalırlar. Vitiligo genellikle, zamanla daha büyük bir yamaya dönüşür ya da deri üzerinde küçük soluk bir nokta olarak görülür. Vitiligo genellikle zararsızdır ve bulaşıcı değildir, ancak kozmetik görünümü, vitiligodan muzdarip olan kişilerde duygusal ve psikolojik sıkıntıya neden olabilir. Kortikosteroid kremler, depigmentasyon tedavileri ve UVA ve UVB fototerapi dahil olmak üzere vitiligo görünümünü azaltmaya yardımcı olabilecek çeşitli tedaviler vardır. Bu tedavilerden bazılarının yan etkileri bulunduğu için, tedavi seçeneklerini bir doktora danışarak belirlemek gerekir.
Albinizm: Hipoigmentasyonun bir başka aşırı şeklidir ve melanin üretiminde gerekli olan enzim olan tirozinazın yokluğuna veya yokluğuna bağlı olarak deri, saç ve gözlerdeki pigmentasyonun kısmen veya tamamen yok olmasına neden olur. Dünyada her 17.000 kişiden birinde görüldüğü tahmin edilmektedir. Doğumda tüm ırkları etkileyen bir genetik bozukluktur. Albinizm, melanin üretiminden sorumlu bir veya birkaç gendeki bir kusurdan kaynaklanır. Ne tür bir albinizm olursa olsun, hastalığı olan tüm insanlar, ışık hassasiyetleri, hizalama sorunları, zayıf görüş ve daha fazlası dahil olmak üzere görme sorunlarından muzdariptirler. Albinizm genellikle zamanla kötüleşmeyen tedavi edilemez bir durumdur. Albino olan insanlar cilt kanseri için risk altındadırlar ve korunma prosedürlerini uygulamalı ve güneşe çok dikkat etmelidirler. Hastalığın olumsuz sosyal ve duygusal belirtileri yaygındır. Tedavi olanakları sınırlıdır.
Tinea Versicolor: Pityrosporum ovale adı verilen deride bulunan doğal bir maya, kontrolden çıktığında ve cildin pigmentasyonunu değiştirmeye başladığında ortaya çıkan bir durumdur. Cilt lekeleri daha açık veya daha koyu olabilir. Tinea versicolor sıcak hava, yağlı cilt, zayıflamış bağışıklık sistemi, hormonal değişiklikler ve aşırı terleme gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Bu durum ergenlerde ve genç erişkinlerde, sıcak ve nemli iklimlerde yaşayan erişkinlerde ortaya çıkmaktadır. Tinea versicolor, genellikle renksiz yamalar veya lekelerin çıkarılmasında etkili olan reçetesiz anti-fungal (mantar tedavisinde kullanılan) ilaçlar ile tedavi edilebilir.
Liken sklerozus: İnce beyaz cilt lekeleri oluşturan nadir bir durumdur. Genellikle cinsel bölgeleri etkileyen lekelerdir. Menopoz dönemindeki kadınlarda sık görülür, ancak erkekler ve çocuklar da etkilenebilir. Yaygın belirtileri arasında ciltteki pürüzsüz beyaz lekeler, bir araya gelen beyaz çatlaklar ve çatlama veya ağrı, kaşıntı, kırılgan cilt, kırışık veya kalınlaşmış deri bulunur. Liken sklerozusun nedeni bilinmemekle birlikte, hormonal dengesizlikler aşırı aktif bir bağışıklık sistemi belli başlı faktörlerdir. Bu bulaşıcı değildir ve ilişki yoluyla yayılmaz. Günümüzde bu durumun tedavisi yoktur ancak belirtiler steroid kremler ve merhemler kullanılarak yönetilebilir. Doğru kullanıldığında, kremler genellikle semptomları tamamen hafifletmeye yardımcı olur.
Egzama: Atopik dermatit olarak da bilinen egzema, inflamasyon sonucu kırmızı, kaşıntılı ve kuru cilde neden olan bir cilt rahatsızlığıdır. Bazen kırmızı bir döküntü içinde beyaz lekeler oluşabilir. Bu durum genellikle çocuklarda bulunur, ancak yetişkinlik döneminde de devam edebilir. Egzama semptomları, kaşıntılı olan kuru, pullu, kalınlaşmış deriyi içerir. Özellikle koyu tenli kişilerde egzama, cildin renginin değişmesine neden olarak etkilenen bölgeyi çevreleyen deriyi daha açık veya koyu hale getirebilir. Egzamanın nedeni bilinmemektedir, ancak alerjiler, astım ve tahrişe karşı aşırı aktif bir bağışıklığın bir tepkisi olduğu düşünülmektedir. Bu durumun tedavisi yoktur. Birçok insanda egzama zamanla geçebilir. Doktorlar, semptomları hafifletmek için topikal kortikosteroid kremler ve merhemler, oral ilaçlar ve ışın tedavisi önerebilir.
[old_news_related_template title="Cilt yaşlanması nasıl önlenir?" desc="Genç bir görünüm için, cilt bakımına özen gösterilmesi gerektiğini belirten Dermatoloji Uzmanı Doktor Eylem Acar, “Ancak önemli olan cilt tipinizi tanıyıp, onun ihtiyaçlarına göre doğru bakım uygulamanızdır” dedi ve şu bilgileri verdi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/01/iecrop/cilt-yaslanmasi-1-1_16_9_1548316846.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/cilt-yaslanmasi-nasil-onlenir/?_szc_galeri=1"]
Pityriasis alba: Çocuklarda ve genç erişkinlerde yaygın olarak bulunan ve ciltte soluk pembe veya kırmızı, pullu lekeler oluşturan bir cilt bozukluğudur. Terim, pityriasis (pullu) ve alba (beyaz) kelimelerinden türetilmiştir. Bu lekeler temizlendiğinde, deride iz bırakırlar. Pürüzsüz olan bu lekeler yer değiştirir. Lekeler yuvarlak, oval veya düzensiz olabilir ve özellikle de yüz ve kollarda çok sayıda yamalar oluşabilir. Durumun, egzama ile ilişkili olduğuna inanılmaktadır, bu nedenle de, aşırı aktif bir bağışıklık sistemi, şüphelenilen bir nedendir. Yamalar birkaç ay içinde temizlenebilir. Bazı durumlarda birkaç yıl sürebilir. Pityriasis alba için hiçbir tedavi yöntemi yoktur. Lekeler çoğu zaman yetişkinlikte ortadan kaybolur. Ancak, bir doktor genellikle kuruluk ve / veya kaşıntıyı hafifletmek için bir steroid veya steroid olmayan krem verebilir. Bazı durumlarda, lekeler zamanla parlayabilir ve daha fazla tedavi gerektirebilir.
İdiopatik guttat hipomelazozu: İdiopatik guttat hipomelanozis, genellikle boyun bölgesi, kolların üst arkası ve yüzde 1 ila 10 mm çapında düz beyaz lekelerin oluşmasına neden olan bir bozukluktur. Genellikle açık tenli bireylerde bulunur, ancak koyu deride de olabilmektedir. Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genellikle 40 yaş ve üzerindeki kişilerde ortaya çıkar. Lekeler iyi huyludur ve melanosit hücreleri öldüren güneşe maruz kaldığında oluştuğu düşünülmektedir. Genellikle tedavi gerektirmez, ancak güneş hasarının engellenmesi için önleyici tedbirler alınmalıdır. Topikal steroidler, kremler ve dermabrazyon noktaların görünümünü en aza indirgemek için kullanılabilir.
[old_news_related_template title="Cilt kanserinin çeşitleri, nedenleri, belirtileri ve tedavisi..." desc="Tüm kanser türleri arasında en yaygın görülen kanserler arasında bulunan cilt kanseri hakkında merak edilen tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz... Cilt kanseri nedir? Cilt kanserinin çeşitleri, nedenleri, belirtileri ve tedavisi..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/01/iecrop/cilk-kanseri-sozcu_16_9_1546843278.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2019/saglik/cilt-kanseri-nedir-cilt-kanserinin-cesitleri-nedenleri-belirtileri-ve-tedavisi-oub2-3014296/"]
