İSHAL NEDİR?
İshal, gevşek, sulu dışkı veya bağırsak hareketine sık sık ihtiyaç duyulması olarak tanımlanır. Genellikle birkaç gün sürer ve genellikle herhangi bir tedavi olmadan kaybolur. İshal, akut veya kronik olabilir.
- Akut İshal
Süre olarak 2 haftayı geçmeyen ishallerdir. Genel olarak enfeksiyonlardan kaynaklanmaktadır.
- Kronik İshal
Süre olarak 2 haftayı geçen ishallerdir. Genel olarak inflamatuvar barsak hastalıklarından kaynaklanmaktadır. Chron’s hastalığı, ülseratif kolit gibi hastalıklar buna örnektir.
İSHAL NEDENLERİ
- Gıda zehirlenmesi veya sudaki bakteriler
- Grip, norovirüs veya rotavirüs gibi virüsler. Rotavirüs, çocuklarda akut ishalin en sık nedenidir.
- Antibiyotikler, kanser ilaçları ve magnezyum içeren antasitler gibi ilaçlar
- Bazı maddeleri veya yiyecekleri sindirmede problem olan gıda intoleransları ve hassasiyetleri. Mesela laktoz intoleransı.
- Crohn hastalığı gibi mide, ince bağırsak veya kolonu etkileyen hastalıklar
- İrritabl barsak sendromu gibi bağırsağın nasıl çalıştığıyla ilgili problemler
Bazı insanlar mide ameliyatından sonra da ishal olur, çünkü bazen ameliyatlar gıdanın sindirim sisteminizde daha hızlı hareket etmesine neden olabilir.
İshalin bazen hiçbir nedeni yoktur. İshal birkaç gün içinde kaybolursa, nedenini bulmak genellikle gerekli değildir.
İSHAL BELİRTİLERİ
- Gevşek, sulu dışkı
- Karın krampları
- Karın ağrısı
- Ateş
- Dışkıda kan
- Dışkıda mukus
- Şişkinlik
- Mide bulantısı
- Acil olarak tuvalete gitme ihtiyacı
İSHALE NE İYİ GELİR?
- Öncelikle bol miktarda su tüketilmeli
- Sıvı kaybı fazla ise damar yolu ile sıvı ve elektrolit desteği verilerek önlenir.
- Bağırsak hareketlerini yavaşlatmak için posa içeriği düşük besin tüketilmeli.
- Havuç, soyulmuş elma, pirinç suyu, patates haşlaması veya püresi, yoğurt ve ayran birçok kişinin evinde bulunan ve ishale etkili başlıca yiyeceklerdir.
- Demli siyah çay tüketilmeli
- Yemeklerden sonra bir bardak zencefil çayı tüketebilirsiniz.
- Muzun ishali hafifletici ve geçirici özelliği vardır. Günde birkaç kez yenebilir.
- Papatya çayının ishali kesici etkisi vardır.
- Probiyotik içeriği yüksek besin tüketimi ishalin geçmesini veya azalmasını sağlamaktadır.
- Bakterilerden kaynaklanan olan ishal için bal oldukça faydalıdır. Sıcak suya birkaç yemek kaşığı bal karıştırarak gün içinde bunu içebilirsiniz.
- Süt, peynir, yağlı ve sütlü yiyecekler, enginar, lahana, brüksel lahanası, diyet bisküviler, tam tahıllı veya kepekli ekmek, çiğ sebzeler, ayva, çikolata, kızartmalardan uzak durulmalıdır.
UZUN SÜRELİ İSHAL NEDENLERİ
Özellikle dört haftadan uzun süren ve günde üç ya da daha fazla yumuşak ve şekilsiz dışkılamanın olduğu durumlar uzun süreli ishal yani 'kronik ishal’ olarak adlandırılır. Uzun süreli ishal kolon kanseri gibi ciddi hastalıkların işareti olabilmektedir. Diğer uzun süren ishal nedenleri şunlardır:
- Huzursuz bağırsak sendromu
Karın ağrısı, şişkinlik, ishal veya kabızlık belirtileri ile kendini gösterir. Nedeni tam olarak belli değildir.
- Enfeksiyonlar
Parazit, viral ya da bakteriyel bir iltihap sebebiyle oluşan bu hastalıklar özellikle tropikal bölgeler ve gelişmekte olan ülkelerde yaşayan veya bu bölgelere seyahat eden kişilerde görülür.
- İlaçlar
Reçeteli veya reçetesiz kullanılan ilaçların yan etkisi, bitkisel ürünler ve zayıflama ilaçların muhteviyatına bağlı olarak ishal ortaya çıkabilir.
- Kronik pankreatit
Pankreas sindirim enzimlerini ve insülin salgısını sağlayan, vücudun önemli bir iç ve dış salgı bezi. Pankreas enzimlerinin yetersizliği sindirimin ve ince bağırsaktan emilimin azalmasına bağlı ishalleri ortaya çıkarabiliyor.
- Ameliyat sonrası gelişen ishal
Mide, safra kesesi, ince bağırsak ve kalın bağırsak ameliyatlarından sonra ishaller görülebiliyor.
- Laktoz intoleransı
Süt ve süt ürünlerinden alınan laktoz şekerinin emilimini sağlayan laktaz enziminin yetersiz olması ya da işlev görmemesi nedeniyle ortaya çıkan laktoz intoleransında ishal, gaz, şişkinlik ve karın ağrısı ortaya çıkıyor.
- Çölyak hastalığı
Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi gluten içeren besinler ile ince bağırsakta olusan hasar sonucunda emilim bozukluğu oluşturarak ishale yol açabilir.
- Kolon kanseri
Uzamış ya da tekrarlayan ishaller kolon kanserinin habercisi olabilir. Karın ağrısı, sürekli ve kanlı dışkılama bağırsakta büyüyen ve tıkanıklığa neden olan bir tümöre bağlı olabilir.
[old_news_related_template title="Hamilelikte ishal neden olur? Nasıl geçer?" desc="Hamilelik sırasında, kabızlık ve ishal gibi sindirim güçlükleri sıkça görülebilir. Hormonların değişimi, beslenme değişiklikleri ve stres başlıca etkenler arasında sayılabilir. Peki, hamilelikte ishal neden olur? Nasıl geçer? Merak edilen tüm detaylar haberimizde..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/07/19/iecrop/shutterstock_375311674_16_9_1563529793.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/hamilelikte-ishal-neden-olur-nasil-gecer-1szcu/"]
[old_news_related_template title="Çocuklarda ishal neden olur? İshal tedavisi…" desc="Yoğun sıvı kaybına neden olan ishal sıklıkla ateş, mide bulantısı, kusma, kramplar ve dehidrasyon ile ortaya çıkar. Erken dönemde önlem alınmazsa ishal ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Şimdi, çocuklarda ishal neden olur? İshal tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenlere bir göz atalım…" image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/10/08/iecrop/shutterstock_414733291_16_9_1551172238-880x495_16_9_1570512497.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/cocuklarda-ishal-neden-olur-ishal-tedavisi-1szcu/"]
[old_news_related_template title="Bebeklerde ishal nedenleri ve tedavisi…" desc="Anne sütü ile beslenen bebeklerde ishal az görülür. Çünkü anne sütünde bulunan maddeler, ishale neden olan mikroorganizmaların oluşmasını büyük oranda engeller. Daha çok biberonla beslenen bebeklerde ve çocuklarda ishal görülür. Şimdi, bebeklerde ishal nedenleri ve tedavisi hakkında bilinmesi gerekenler bir göz atalım…" image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/07/16/iecrop/shutterstock_1041687586_16_9_1563254845.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/hayatim/yasam-haberleri/bebeklerde-ishal-nedenleri-ve-tedavisi-1szcu/"]
