Toplumumuzda yaygın görülen bir cilt hastalığı olan sedef genellikle genetik yatkınlıkla ortaya çıkar. Stres, depresyon, aşırı yorgunluk, mikrobik iltihaplar, bazı ilaçlar (kortizon, ağrı kesiciler gibi...) ve yaralanmalar da hastalığı tetikleyebilir. Tetikleyici faktörlerin varlığında bağışıklık sistemi hücrelerinde meydana gelen tepkiler sonucunda deride lezyonlar oluşur. Kronik yani müzmin bir hastalıktır. Her yaşta görülebilir. Ancak sanıldığı gibi bulaşıcı değildir.

NELERE YOL AÇAR?

Hastalık parlak kırmızı, sınırları belirgin lezyonlarla kendini gösterir. Lezyonların üzeri sedef rengi pullanma ve döküntülerle kaplıdır. Lezyonlar yuvarlak, oval, yarım ay veya yılanvari şekilde değişik boyutlarda olabilir. Sıklıkla saçlı deri, diz, dirsek, kuyruksokumu kemiği üzerinde görülür. Deri lezyonlarından sonra bazı kişilerde sedef hastalığının eklem tutuluşu görülebilir. Eklemde ağrı, hassasiyet, kızarıklık, şişlik, ısı artışı, hareket kısıtlılığı görülür ve sabah katılığı olur.

TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?

Hasta tetikleyici faktörlerden uzak durup tedaviye devam ederse iyilik dönemleri uzun sürer.

Aşırı yorgunluk, ağır iş ve stresten uzak durulmalıdır. Yan etkilerinden dolayı mümkün olduğunca az ilaç kullanılmalıdır. Katran, kortizon, antralin, tazaroten, üre veya vitamin D3 içerikli kremler faydalıdır. Güneş ışınları da sedefe iyi gelir. Bundan dolayı fototerapi (ışık tedavisi) geliştirilmiş olup tedavide kullanılmaktadır. Tıbbi tedavilere yanıt vermeyen veya eklem yakınmaları gelişen hastalarda ise bağışıklık sistemini baskılayan çeşitli ilaçlar kullanılır.

TARAMA TESTLERİ YAPTIRIN

Yüksek tansiyon, şeker hastalığı ve yüksek kolesterol için düzenli değerlendirme yapılmalıdır. Sedef hastalığı olan kişilerde kanser riski daha yüksektir. Bu nedenle PAP smear, mamografi, kolon, deri kanseri taraması gibi tarama testleriyle takip yapılmalıdır. Cilt yakınmaları tıbbi tedaviye rağmen düzelmiyor ve kötüleşiyorsa, mikozis fungoides adlı cilt lenfoması ayırımı için cilt biyopsisi düşünülmelidir

NELERE DİKKAT EDİLMELi?

Sedef hastalığında stresin önemli bir tetikleyici olması nedeniyle stresi azaltmada yaşam tarzı değişikliği önemlidir. Stresi yönetmek için çeşitli yöntemler geliştirilmelidir. Dinlenmek, kitap okumak ya da yürüyüş yapmak gibi... Stresle başa çıkılamıyorsa psikiyatrist ve psikolog yardımı alınmalıdır. Bu şekilde ilerideki alevlenmeleri de azaltılabilir. Şüphesiz sigara, alkol ve kötü beslenme birçok hastalığı kötü etkileyen temel faktörlerdir. Bunlara yönelik uygun önlemlerin alınması olumlu etki yapar. Sigara içilmesi, sedefe yakalanma riskini ve sedef hastalarında da atak geçirme riskini artırır. Şişmanlık da sedef riskini artırır. Bu nedenle beslenme programının düzenlenmesi ve egzersizle kilo kontrolü sağlanmalıdır