Gazetemizin pazartesi günkü sayısında “Öğrenciye tuvalet temizlettirecekler” başlıklı bir haber vardı. Haberi dehşet içinde nakleden gazeteci, resim altına şöyle bir yorum koymuştu: “Bu okulda eğitim gören öğrenciler, kalemi kitabı bırakıp ellerine paspası alacaklar ve tuvaletlerin yanı sıra derslik, atölye, laboratuvar ve koridorları da temizleyecektir.”

Olay şuydu: Konya-Selçuklu M. Halil İbrahim Hekimoğlu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Zeynettin Düzenli, “mesleki eğitim faaliyetlerinin yürütülmesinde uyulması gereken kurallar başlıklı bir talimat yayınlamış. Bu talimata göre, atölye, laboratuvar, derslik ve koridorlar ile diğer alanların temizlik ve bakımı, alan şefinin koordinesinde, meslek dersi öğretmenlerince öğrencilere, bir program dahilinde günlük olarak yaptırılacaktır. Özellikle tuvalet bakımı haftada her gün yaptırılacaktır.”

Gazeteci arkadaşımızın değerlemesine göre bu talimat bir “skandaldır”. Yani çok ayıp ve utanılacak bir şeydir. Uygulanmasına asla izin verilmemelidir. Tahmin ederim, okurların çoğu da gazeteciyle hemfikirdir.

HELÂ TEMİZLEME CEZASI

Tepe yöneticilik yaptığım fabrika ve holding merkezlerinde, enerjisinin bir kısmını helâ temizliğine ayıran bir kişi olarak bu haberi es geçemezdim. ODTÜ yurtlarında geçirdiğim 4 yıl boyunca helâların temiz tutulması için epey uğraşmıştım.

1962’de Tuzla Piyade Okulu’nda, yedek subay adaylarının kullandığı helâlar, sivil hademelerce temizlenmesine rağmen son derecede pisti.

Destek kıtası komutanları, disiplinsiz hareket eden erlere “helâ temizleme” cezası verirdi. Belki de bu yüzden çoğu erkeğin zihninde, helâ temizleme bir “ceza” olarak tanımlıdır. Kendisinden helâ temizlemesi istenen kimse, derhal “Suçum ne?” diye düşünmektedir. Hamdolsun, o günler çok gerilerde kaldı. Temiz helâ konusunda birçok kişi ve firma ciddi emek ve para sarf etti. Türkiye’nin hemen her yerinde umumi helâlar temiz hale geldi.

EĞİTİM VE ÖĞRETİM

“Öğretim, bilgi noksanının giderilmesi; eğitim, davranışın değişmesidir.” Bu ikisi bir bütündür. Ben bir şey anlatmayayım, siz arama motoruna “Japonya’da okul temizliği” yazın, yeter. Göreceksiniz ki, helâlar dâhil okulların her yerini öğrenciler temizliyor. Tabii Japonya bir istisnadır. Her ülkede tıpatıp aynı uygulama yoktur. Ama her medeni ülkede helâyı kullandıktan sonra temiz bırakma kuralı vardır. Helâ temizlemek, sadece helâ temizlemek değildir. Bu bir medenileşme egzersizidir. Hodkâmlıktan kurtulma ibadetidir. Temizlemeyen, kirletmemeyi öğrenemez. Önceki yıllarda da bazı okul müdürleri benzer girişimlerde bulunmuş ve gazetelerde çok eleştirilmişti. Ben ise Zeynettin Hoca’yı kutluyorum. Tam anlamıyla başarılı olmasa bile mutlaka bir ilerleme kaydedecektir. Ancak bir eksiği var: Kendisinin ve öğretmenlerin bu temizlik cihadına nasıl katılacağını anlatmamış.

Son söz: İmam halıyı süpürürse, cemaat sabunla temizler.