Köşemde zaman zaman seslerini duyurmak isteyen vatandaşlarımızın sorunlarını da dile getiriyorum. Eski bir denetim elemanı olarak, yeterlilik sınavını geçtiği halde, 6 yıldır Müfettişliğe ataması yapılmayan vergi müfettiş yardımcılarının bu sorunlarını Türkiye’nin gündemine 30 Eylül 2018’de taşımıştım.

Bu yazımdan sonra iş müfettiş yardımcılarının da benzer ve daha dramatik bir problem ile karşı karşıya olduğunu gördüm. Her iki müfettiş yardımcısı grubu 6 yıldır müfettişliğe atanmıyor. İlgili yönetmelikteki “Müfettiş yardımcıları yeterlilik sınavında başarılı olduklarında müfettişliğe atanırlar” hükmünü atama için süre belirtilmemesine dayanarak idare, istediğim zaman atamayı yaparım diye yorumluyor. Müfettiş yardımcıları, atamalarının yapılması için idareye başvuruyorlar, idare cevap vermeyerek zımni red ya da cevap vererek talebi red ediyor. Konu idare mahkemelerine ve Danıştay’a taşınıyor, idare davaları kaybediyor. ‘Tamam işte haklarına kavuşmuşlardır’ diye düşünmeyin, idare mahkeme kararlarını uygulamıyor! Anayasamıza göre yasama ve yürütme organları ve idare, mahkeme kararlarını uygulamak zorunda olmasına; İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda mahkeme kararlarını 30 gün içinde yerine getirmeyen idareye ve yerine getirmeyen kamu görevlisine tazminat davası açılabileceği hükmüne rağmen, idarenin şanlı direnişi devam ediyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, nihayet 22.02.2019 tarihinde atama bekleyen 4500 müfettiş yardımcısından 65 kişinin müfettişliğe atamasını yaptı! En eski tarihli atama bekleyen 1. promosyonun toplam sayısı 107 kişi iken 65 kişinin atamasını yapıldı, 52 kişinin ataması yapılmadı. Hoppala!

İş müfettiş yardımcılarının durumu daha vahim. Atama bekleyen 425 kişi, büyük çoğunluğu davayı kazanmış ama idare, mahkeme kararlarını uygulamıyor.

OLİGARŞİK  BÜROKRASİ HEP VAR

F. Frappart, Le Monde Gazetesi’ndeki makalesinde idareyi aşağıdaki şekilde tanımlamıştır.

“İdare hasta ruhlu ve insanlıktan uzak bir varlıktır. Dostluk yoluyla var olabilecek çözümleri reddeder. Didişme konusunda o denli açgözlüdür ki, idare mahkemeleri işten başını alamazlar. Yargı yerleri kendisini haksız çıkardığında da genellikle bu kararları uygulamaktan kaçar. İdari uyuşmazlıkların o kadar eski bir tarihi vardır ki, bundan bir zevk mi alıyor diye sorulabilir. Müsaadeye dayanan gücü sanki en görkemli noktasına, kendisinden isteneni geri çevirdiği zaman ulaşıyor sanılır. Biraz daha cana yakın olamaz mı diye düşünülemez bile, çünkü böyle bir olasılık onu kahreder.”

İş müfettişleri, iş hayatının izlenmesi, denetlenmesi ve teftiş edilmesi görev ve yetkisi bulunan kariyer meslek mensuplarıdır. İş müfettişleri Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın ‘Danışma ve Denetim Birimleri’ arasında yer alan Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı bünyesinde doğrudan bakana bağlı olarak görevlerini gerçekleştiriyor.

İş müfettişleri, işyerlerinde çalışma barışının kurulmasına katkı sağlamak adına isçilerin çalışma sürelerini yasal sınırlarda tutabilmek, isçilerin ücret, izin, sosyal güvenlik gibi haklardan mevzuatın öngördüğü şekilde yararlanmasını sağlamak, kayıt dışılıkla mücadele etmek, işyerlerini daha sağlıklı ve güvenli hale getirebilmek, iş kazası ve meslek hastalıklarını azaltmak gibi amaçlar doğrultusunda teftiş̧ faaliyetlerini gerçekleştiren önemli bir meslek grubu.

Vergi Müfettişleri ise risk odaklı ve çağdaş denetim teknikleri kullanarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve diğer gelir kanunları kapsamında vergi incelemeleri yapmak suretiyle kayıt dışı ekonominin neden olduğu vergi kayıp ve kaçağını en aza indirmek, mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu artırmak, idarenin etkin ve hukuka uygun işleyişini sağlamak gibi çok önemli görevleri ifa eden çok önemli bir meslek grubu.

Bu satırları okuyan sizlerin, bu kadar önemli bir fonksiyon ifa eden müfettiş yardımcılarına bu muameleleri yapan devlet, yakalarsa bize neler yapmaz diye düşünüp korkuya kapıldığınızı hissediyorum.

ADALET BİR GÜN HERKESE LAZIM OLACAK


Müfettiş olarak istihdam etmek üzere, müfettiş yardımcısı olarak mesleğe aldığınız ve oldukça zor sınavlardan geçen ve bu kadar önemli görev ifa eden müfettiş yardımcılarını 6 yıldır müfettişliği atamamanın gerekçesi ne olabilir?

Müfettişlik gibi çok önemli bir kamu görevine alınan kişilerin güvenlik soruşturmalarının çok ciddi bir şekilde yapıldığını bilen biri olarak burada güvenlik soruşturması dışında başka nedenler olduğunu düşünmemiz gerekiyor. Müfettiş yardımcılığından müfettişliğe atanmayı, bu meslek grupları üzerinde bir koz olarak kullanıp, istediğiniz raporları yazdırıp istenmeyen raporları yazdırmamak gibi bir amacınız mı var?

Müfettiş yardımcıları altı yıldır yardımcı maaşı alıyor, derece ve kademe ilerlemesi yapamıyor, performans kriteri olarak bu süre içinde yapmış olduğu işler dikkate alınmıyor. Her anlamda büyük zarar verdiğiniz bu meslek grubundan nasıl verim alacaksınız?

Huzur olmayan bir yerde başarı beklemek mümkün değildir. Bu anlamda Maliye ve Çalışma bakanlıkları müfettiş yardımcılarını bir an önce müfettişliğe atayarak ve bir de üstüne bu kişilerden özür dileyerek, bu sorunu çözmelerinde kamu yararı söz konusudur.

“Zulüm ile abâd olanın, ahiri berbâd olur.”