Kasım ayında Kurumlar Vergisi mükelleflerinden alınan 21 milyar 838 milyon TL’lik geçici vergi, bütçe açığının bu ay için geçen aya göre azalmasına neden oldu. 2019 yılı bütçesinde vergi geliri hedefi 756 milyar 495 milyon TL olarak belirlenmişti. 11 ayın sonunda vergi geliri gerçekleşmesi 613 milyar 242 milyon TL oldu. Yani, son 1 aya girildiğinde; bütçe, vergi geliri hedefinin 142 milyar 653 milyon TL gerisinde kaldı.
Aşağıda, ekim ve kasım aylarında vergi kalemlerinde hedeften sapmaları ve aylık artış/azalış oranlarını gösteren tabloyu görebilirsiniz.
Yeni yıl daha zor geçecek
Yukarıdaki tablo incelendiğinde; ekonomik krizin vergi gelirlerini nasıl etkilediği çok net bir şekilde görülmektedir. İşsiz kalan çalışanlar nedeniyle; stopaj rakamları hedefin gerisinde kaldığı için Gelir Vergisi’nde hedef yakalanamadı. Yine mal ve hizmet hareketliliği azaldığı için, dâhilde alınan Katma Değer Vergisi’nde ciddi bir azalma söz konusu. Ayrıca ithalatın azalması ile beraber ithalde alınan Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi hedefinde de ciddi sapmalar söz konusu. Faiz oranlarının ve geleceğe ilişkin beklentilerin olumsuz olması nedeniyle, motorlu taşıt araçları ÖTV’si ve tapu harçları da hedefin çok gerisinde kalındı.
Bütün bu veriler ortada iken; 2020 yılı bütçesinde 785 milyar TL’lik bir vergi geliri hedefi konmuştur. Özel Tüketim Vergisi’nde %20’lik, ithalde alınan KDV’de %25’lik, harçlarda %35’lik, Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde %22.5’lik artış hedeflenmektedir. 2019 yılında geçerli olan ekonomik tablo 2020 yılında iyileşmediği sürece, 2020 yılı bütçesi devletin borçlarının sürekli arttığı dikkate alındığında; vergi geliri hedefi yönünden tutmayacak, bütçe açığı 2019 yılında olduğu gibi öngörülenin 2 katı olarak gerçekleşecektir.
“Olmayacak duaya âmin demek’’ yerine, ayaklarımız yere basarak ve şartları veri kabul ederek bütçe yapmakta büyük fayda var.
