Kur’an-ı Kerim’den ayetler, Hz. Muhammet’in hadis-i şeriflerinden, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın çalışmalarından alıntılar yapılan kararın giriş bölümünde, “Muhasebenin, İslam dininin farz-ı kifaye (yapanın sevabını aldığı, tümden yapılmadığı durumda toplumun tümünün sorumlu olduğu yükümlülük) olarak gerekli kıldığı mesleklerden” sayıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan yazının giriş bölümü şöyle devam ediyor:
DİNİ KURALLAR
“Adil olma kavramı (adalet), Kur’an-ı Kerim’de birçok ayette geçmektedir. ‘Şüphesiz Allah, adaleti, iyilik yapmayı, yakınlarına yardım etmeyi emreder’ ve ‘Allah size, emanetleri mutlaka ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emrediyor.’ Adalet kavramının muhasebe felsefesinde ‘önyargı taşımama’ olarak bilinen bir karşılığı da vardır. Muhasebe ve denetim standartları ilkesel olarak bu kavramın hayata geçirilmesine öncülük etse de adalet esasen etik bir değerdir. Bu sebeple mesleki görev ve hizmetlerini yerine getirirken denetçilere gösterecek etik kurallara ihtiyaç bulunmaktadır.”
Kararda, fıkhi ilke ve kuralların, bu etik kurallara, amaçları bakımından diğer tüm nedenler üzerinde, sürekli ve değişmez dini kaynaklı potansiyel bir yaptırım gücü sağladığı belirtilerek, denetçiler için etik ilkelerin dini dayanakları sıralandı. Bu dayanaklar arasında “insanın yeryüzündeki halifeliği ilkesi, ihlas (ibadette içtenlik), takva (Allah’tan korkma), Allah’a hesap verilecek” olması yer aldı.
Mesleki yeterlik ve özen ilkesine dayalı etik davranış kuralları da tanımlanırken, “Denetçi, mesleki görev veya hizmetlerini özenle ve düzgün biçimde yerine getirirken Allah-u Teâlâ’ya, topluma, mesleğine, müşterisine ve kendisine karşı sorumlu olduğu” denildi. Bir başka kurala göre de; denetçilere, Allah-u Teâlâ’nın kendisini sürekli izlediğinin ve kıyamet gününde hesap vereceğinin bilincinde olması zorunluluğu getirildi.
BAKALIM İSLAM KALKINMA BANKASINA
İslam ülkelerinin kalkınma ve yatırımlarını finanse etmek amacıyla 1975 yılında, Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde İslam ülkeleri tarafından İslam Kalkınma Bankası kuruldu. Türkiye, bankanın önemli payına sahip ortaklarından. Bankanın çalışma ilkeleri “şer’i” kurallara göre oluşturulmuş. Finansman sistemi içinde faiz yoktur. Ancak likit kaynaklarının konvansiyonel bankalardaki değerlendirilmesinden faiz geliri elde ediyor. Bu faizi normal bankacılık faaliyetlerinde değil yardım, bağış ve çeşitli sosyal amaçlar için kullanıyor. Kendi kredilendirme ve finansman sistemi içinde “kâr payı”, “komisyon”, “getiri oranı”, “kira bedeli”, “taksitli satış primi”, “prim” gibi adlar altında global piyasa koşullarına yakın getiri oranları elde ediyor.
Nevzat Yalçıntaş, Korkut Özal, Yusuf Bozkurt Özal, Tarık Kıvanç, Abdullah Gül, Ahmet Paşaoğlu, Emin Çarıkçı, Durmuş Çavdar, Emin Süha Çayköylü, Suat Öksüz gibi kamuoyunun bildiği siyasetçi ve bürokratımız bu bankanın çeşitli kademelerinde geçmişte hizmet verdi.
Elimde, bu bankanın tüm faaliyetlerinin yapım, usûl ve yöntemlerini içeren “Faaliyet El Kitabı” olarak tercüme edebileceğimiz “Operations Manual” adlı yaklaşık bin sayfalık dokümanı var. Bunun hiçbir satırında Kur’an’a, hadise, fıkıha ve benzeri bir inanç kaynağına dayanan tek bir kelime dahi referans olarak yok. Yani, İslam prensiplerine göre kurulan ve çalışan bankada olmayan dini referanslar, bizim bankacılık sistemine Resmi Gazete aracılığıyla sokulmuş oldu. Konunun bu yönüyle de bilinmesini istedim.
Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk, 100 yıl önce 27 Aralık’ta Ankara’ya geldi. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, Atatürk’ün gelişinin 100’ncü yılının anlamlı bir şekilde kutlanması için hazırlıklarını yaptı. Onları bugün göreceğiz.
Gönüllü katılımlar da çok olacak. Örneğin 1982 Harp Okulu mezunları da emekli Albay İsrafil Aydın’ın koordinesinde Atatürk tişörtleri giyip, ellerinde bayraklarla Dikmen sırtlarından Genelkurmay’a kadar koşacak. O gün Seymenler her yerde olacak. Atatürk Spor Salonu’nda “Kızılcagün: Bir Cumhuriyetin Doğuşu” oyunu sergilenecek. Altındağ Belediye Başkanı Asım Balcı da, tiyatro oyunu, Seymen gösterisinin yanı sıra Prof. Dr. İlber Ortaylı’yla söyleşi planladı.
Atatürk, 100 yıl önce Ankara Valiliği binasında 11 ay çalışmıştı. O tarihi binayı merak ediyorsanız, artık İlahiyat Fakültesi olduğunu da biliniz.
NOT: Yarın Kent Park Arkadaş Kitapevi’nde saat 14.00’de kitaplarımı imzalayacağım.
