AB dönem başkanı Merkel, aralık ayına kadar çözüm için çırpınırken, iki ülkenin corona virüsü fonlarından yararlanması için “Hukuk devleti şartı” getirilmesi, onları çıldırttı. Son toplantıda onlar da veto verdi ve bu kez Orban'ı corona virüsü selamı ile karşılayan Merkel hayli gerildi.
25 ÜLKE ONAYLADI, İKİSİ KARŞI
Geçen hafta hazırlanan yedi yıllık dev bütçe ile corona virüsü yardımlarına, 25 AB üyesi ülke onay verdi, Orban ve Polonya lideri Kaczynski, karşı çıktı. Avrupa tam anlamıyla sarsıldı. Bütçe geçmezse, son yedi yılın bütçesi ile devam edilecek. Yaşanan bu gelişmeler, dünyanın en zengin iş insanlarından olan George Soros’u çıldırttı.
SOROS’UN YAZISI HER YERDE
Avrupa’da, İngiltere’den, Almanya’ya ve İspanya’ya kadar birçok gazete için bir yazı kalem Soros, Orban’ı, “Demokrasiyi çökerten, inşaat yıkım topları”, “Avrupa’nın küstah Kleptokrat’ı (Hırsız otokrat)” diye tanımladı.
Soros’un bu yazısı İspanlya’da El Pais, İngilizce’de bir çok kaynak ve Almanya’da başta Der Tagesspiegel olmak üzere bir çok yerde yayınlandı.
ABD’li yatırımcı, Soros Fon Yönetimi ve Açık Toplum Vakıfları Başkanı olan Soros, şu ifadeleri kullandı:
“Macaristan ve Polonya, AB fonlarından en çok yararlanırken, diğer yandan AB’nin istediği hukukun üstünlüğü ilkesine karşı çıkıyor. Çünkü ikisi de hukuku çirkin şekilde ihlal ettiğini biliyor ve bedelini ödemek istemiyor. Hukukun üstünlüğü, onlar için kişisel ve siyasi yolsuzluğun önünde engel. İki seri fail arasında çaresiz bir Vabank (Nazi diktatörü Hitler ve Hermann Göring tarafından İngiltere’ye savaş öncesi kullanılan ve adını bir kart oyunundan alan terim) oyunu oynanıyor.”
Ünlü iş insanı Orban'ı adeta topa tuttu.Soros makalesinin devamında, “Hukukun üstünlüğü ilkesine uymadıkları için yardım alamayacaklarını biliyorlardı. Hukukun üstünlüğüne dayalı bir açık toplum modeli olarak AB'ye sıkı sıkıya inanıyorum. Macar-Yahudi kökenlerimden dolayı, 30 yılı aşkın süredir hayırsever olarak faaliyet gösterdiğim Macaristan'daki durumdan özellikle endişe duyuyorum" ifadesini kullandı.
Soros, Orban'ın yakınlarını zenginleştirdiğini söylerken, “Orban, ülkeyi yağmalamak için Macaristan'da sofistike bir kleptokratik sistem kurdu. Ailesini ve arkadaşlarını ne kadar zenginleştirdiğini tahmin etmek zor, ancak birçoğu şimdi son derece zengin. Orban Covid-19 dalgasını, Macar anayasasını ve seçim yasasını değiştirmek ve ömür boyu başbakan olarak kalmak için kullanıyor. Macar halkı için bir trajedi" yorumunu yaptı.
BAŞKENT BELEDİYESİNE AMBARGO
Soros'un makalesinde öne çıkan detaylar şu şekilde:
- Orbán'ın Macar halkını soyuyor. Muazzam miktarda kamu parasını dolaylı olarak kontrol ettiği bazı özel vakıflara transfer etti. Orbán şu anda bu varlıkları kamusal alandan kalıcı olarak çıkarmak için akıllıca bir anayasal numara kullanıyor; onları Macar halkına iade etmek için parlamentoda üçte iki çoğunluk gerekiyor. Söz konusu meblağ yaklaşık 2,3 milyar Euro.
- Orbán ile ilişkili şirketler, Macaristan için 820 milyon Euro’ya 16.000'den fazla solunum cihazı satın aldı. Bu, yoğun bakım yataklarının ve onları çalıştırabilecek sağlık personelinin sayısını katkat aşıyor. Macaristan, Çin'den gelen solunum cihazları için Almanya'nın 50 katından fazla para ödedi. AB, Orban’la işbirliğindeki şirketleri incelemeli.
- Partisi, başkent Budapeşte ve diğer büyük şehirlerdeki beledileri kaybettiği için, Budapeşte Belediye’sine ambargo uyguluyor ve AB kredisi almasını engelliyor. Budapeşte şimdi 2021 için 240 milyon avroluk bir bütçe açığıyla karşı karşıya. Belediyelerin, kendi partisi Fidesz tarafından kontrol edilmediği diğer büyük şehirlerde de durum benzer.”
- Macaristan’da muhalefet Orban’a karşı ortak aday listesi hazırlamaya çalışıyor ancak şansları az. Çünkü Orban, bir anda seçim kurallarını değiştirebilir. Corona virüsü yasaklarını bu amaçla kullanacak. Bir çok köyde, oy verme işlemi gizli değil. AB, hukukun üstünlüğünden taviz veremez. Orbán ve Kaczynski'nin meydan okumasına vereceği tepki, üzerine inşa edildiği değerlere sadık, açık bir toplum olarak hayatta kalıp kalmayacağını belirleyecek.”
Kleptokrasi nedir?
Kleptokrasi, bir ülkede iktidarı ele geçiren bir ailenin ya da siyasal veya dini grubun, o ülkenin kaynaklarını sistemli olarak soyması demektir ve kısaca Hırsızlar rejimi anlamına gelir. Demokrasinin bütün kurumlarıyla yerleşmediği ülkelerde görülen bu durum, o ülkelerin gelişmesinin önündeki en büyük engellerden biri olmaktadır.
Vabank oyunu nedir?
Vabank oyunu (Va banque veya Vabanque), 18 ve 19. yüzyılda Fransa’da çok popüler olan bir kart oyunundan türemiştir. Almancada bankacılık terimi olarak da kullanılır ve bankanın bir miktar parasını eşit bir bahiste kullanması şeklindedir. Genellikle şans faktörüne güvenilerek, bir şirkette her şeyi riske etmenizi de anlaütır. Nazi döneminde bu terim ün kazanmıştır. Diktatör Adolf Hitler ile Nazi liderlerinden Hermann Göring arasında, 1939 yılında İngiltere’ye savaş ilanı nedeniyle bir sohbette kullanılmıştır. Göring, Hitler’e, “Haydi artık şu Vabank oyununu bırakalım” demiş, Hitler de, “Hayatımda hep Vabank oynadım” cevabını vermiştir.
