Dünya üzerindeki birçok gelişmiş ülke gibi İsrail de toplu aşılamaya geçti. Geçtiğimiz günlerde Başbakan Netanyahu kameralar önünde corona virüsü aşısını yaptırdı. Ancak İsrail'in yanı başındaki Filistinliler için aynı şeyi söylemek mümkün değil. Hem ekonomik gerekçelerden hem de İsrail baskısından dolayı Filistin aşı için aylarca bekleyebilir.
Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde yaklaşık 4.6 milyon Filistinli yaşıyor. Bugüne kadar zaten mali, siyasi ve lojistik engellerle karşı karşıya olan Filistin halkı bir de pandemiyle mücadele etmeye çalışıyor.
2024 YILINA KADAR AŞI ULAŞMAYABİLİR
Aslında yoksul ülkelerin hemen hemen hepsi için aşıya geç ulaşma riski var. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından kurulan ve dünyanın orta-düşük gelirli ülkelerinde yaşayan milyarlarca insana aşı ulaştırmayı amaçlayan bir oluşum olan COVAX, Asya, Latin Amerika ve Afrika’da yer alan 91 yoksul ülkeye 2 milyar aşı ulaştırmayı hedefliyor. Böylece risk grubundaki vatandaşların en azından yüzde 20’si aşılanabilecek.
COVAX'a göre hedeflerin önündeki en büyük engeller: Fon eksikliği, arz belirsizliği ve bürokratik engeller. Hal böyle olunca 2024 yılında özellikle yoksul ülkeler dahil olmak üzere aşılanmamış milyarlarca insan olabileceği ifade ediliyor.
DSÖ’nün Filistin Bölgesi Başbanı Geral Rockenschaub “Herkes güvende olana kadar kimse güvende değil” diyerek aslında durumu açıkça özetledi ve küresel pazarda aşı satın alamayan ülkelerin ihtiyaçlarının karşılanması gerektiğini ifade etti.
Yıllardır İsrail işgalinde olan Batı Şeria'da evlerinin İsrail askerleri tarafından boşaltılmasının ardından ağlayan bu çocuk ve onu teselli eden amcasının karesi Reuters tarafından yılın fotoğrafları arasında gösterildi. Fotoğraf: ReutersİSRAİL TOPLU AŞILAMAYA GEÇTİ
İsrail hükümeti Pfizer-Biontech aşısından 8 milyon doz sipariş etti. Bu da 4 milyon İsrail vatandaşının aşılanacağı anlamına geliyor. Moderna aşısından da 6 milyon doz sipariş eden İsrail, neredeyse halkının tamamını aşılamış olacak. Dolayısıyla İsrail halkı salgının son düzlüğüne girdiğini düşündüğü için umutlu görünüyor.
Ancak hemen yanlarında komşularındaysa umutsuzluk hakim. Filistinli liderler piyasaya çıkan aşıların hiçbirini maddi imkansızlıklar nedeniyle satın alamayacaklarını söylüyorlar. Dünya Sağlık Örgütü’nün bir araştırmasına göre, Pfizer tarafından üretilen aşının maliyeti doz başına 20 dolar. Moderna tarafından üretilen aşının maliyetiyse 25 ila 35 dolar arasında değişecek.
“FİLİSTİN’E DAİR SORUMLULUĞUMUZ YOK”
Filistinli liderler ve uluslararası aktivistler, İsrail’in Filistinlilerin olabildiğince çabuk aşılanması için sorumlulukları olduğunu söylüyorlar. İsrail Sağlık Bakanı Yuli Edelstein ise aynı fikirde değil. Bir röportajda böyle bir sorumluluklarının olmadığını ifade eden Edelstein, “Böyle bir sorumluluğumuz yok fakat corona virüsü söz konusu olduğunda yardım etmek bizim çıkarımıza.” dedi.
ÖNCE İSRAİLDE YAŞAYANLAR AŞILANACAK
İsrailli Bakan Edelstein çarpıcı bir açıklamaya daha imza atarak ülkenin biriktirdiği aşı stoğunun bir kısmının Filistin’e aktarılabileceğini ancak öncelikle İsrail’in 9 milyonluk nüfusunun aşılanması gerektiğini söyledi.
[custom_content title="FİLİSTİN'DE SON DURUM NE?" desc="Filistin’de yeni açıklanan rakamlara göre aktif 22 bin 604 corona virüsü vakası bulunuyor. Ülkede şu ana kadar corona virüsü nedeniyle bin 243 kişi hayatını kaybetti. Corona virüsüyle kısıtlı imkanlarla mücadele eden ülkede yeni açıklanan rakamlara göre 105 bin 233 kişi hastalığı yenmeyi başardı.">
MALİ DESTEĞİN YANINDA LOJİSTİK DESTEK DE GEREKİYOR
Hem İsrail hem de mali engelleriyle karşı karşıya olan Filistinliler lojistik desteğe de ihtiyaç duyacaklar. Mevcut durumda Gazze’de günde sekiz saat elektrik kullanılabiliyor. Bu durumda Pfizer aşılarının -70 derecede saklanması gerektiği düşünüldüğünde, aşılanma süreci çok daha zora giriyor.
Gazze’de bulunan Filistin Sağlık Bakanlığı Yetkilisi Abd Robbo konuyla ilgili teknik gereksinimlere sahip olmadıklarını ifade ederek “Bu konuda İsrail tarafı ile görüşmeler yaptık, ancak şu ana kadar bir anlaşma yok." açıklamasında bulundu.
[custom_content title="AŞILAR KONTROL NOKTALARINDAN GEÇMEYEBİLİR " desc="Gazze ve Batı Şeria bölgesinde İsrail tarafından kontrol altında tutulan birçok kontrol noktası bulunuyor. Sağlık uzmanları, İsrail’in DSÖ tarafından acil kullanım için onaylanan aşıları tanımasını beklediklerini, ancak diğerlerinin kontrol noktalarında durdurulabileceğini ifade ediyor. Filistin Corona Virüsü Görev Gücü Üyesi Salwa Najjab, sınırları üzerinde söz hakkına sahip olmadıklarını ifade ederek sözlerini şu şekilde noktalıyor: Bu konuda İsrail ile koordineli çalışmamız gerekiyor ve herkes aşıyı alamayacağımızdan korkuyor. Diğer taraftan Filistinli yetkililerle koordineli olarak çalışan ve COGAT olarak bilinen İsrail Savunma Bakanlığı’na bağlı hükümetin faaliyetlerini yürütmekle görevli olan kuruluş, belirli aşıların kontrol noktalarından geçişi hakkında hiçbir yanıt vermedi.">
FİLİSTİNLİLERİN UMUDU COVAX
Filistin halkı gözlerini Covax tarafından gönderilme ihtimali bulunan aşılara dikmiş durumda. Hem Gazze’yi yöneten Hamas hem de Barış Şeria Filistin Yönetimi, Covax programına kayıt oldu. DSÖ ve Birleşmiş Milletler tarafından da desteklenen oluşum, dünya çapında geliştirilmekte olan 14 aşıyı gözden geçiriyor. Ancak Gazze ve Batı Şeria yeni bir corona virüsü dalgasıyla karşı karşıya kalsa bile aşılanma süresi aylar alacak gibi duruyor. DSÖ yetkilisi Rockenschaub konuyla ilgili "2021'in ilk çeyreğinin sonunda gelişme sağlanabilir, ancak bunu tahmin etmek gerçekten zor" diyor.
BİR DİĞER UMUT BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ
Birçok yönden umutları tükenmek üzere olan Filistinler yeni arayışlara giriyorlar. Batı Şeria’da doktor ve Filistin Corona Virüsü Görev Gücü Üyesi Salwa Najjab’a göre, Filistin Yönetimi Birleşik Arap Emirlikleri’nden aşı talep etti. Halk sağlığı yetkilileri konunun belirsiz ve resmi güvencelerin eksik olduğunu dile getirse de, Rusya'nın Sputnik V aşısının 4 milyon dozunu hazırlamayı teklif ettiği bildirildi.
*Haberdeki bilgilerin önemli bir bölümü Washington Post gazetesinden Steve Hendrix ve Shira Rubin'in 'İsrail aşılamaya başlıyor ama Filistinliler aylarca bekleyebilir' (Israel is starting to vaccinate, but Palestinians may have to wait months) isimli makalesinden alınmıştır.
