Çözüm olarak tatil kredisi, senetli satış ya da sınırlı fiyat indirimlerinin gündeme gelebileceği ifade edilirken; bazı sektör temsilcilerine göre ise, döviz çıkışını azaltmayı amaçlayan bu adım, hava yolu şirketlerinin doluluk oranlarını da olumsuz etkileyebilir.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu pazartesi günü hava yolu, seyahat acenteleri ve konaklama ile ilgili yurt dışı harcamalarında kredi kartı taksit sayısını altıdan üçe indirdiğini açıklamıştı.
Turizm Bakanlığı'nın yayınladığı son verilere göre, 2019 Ocak-Eylül döneminde 7.4 milyon kişi yurt dışını ziyaret ederken, Türkiye'nin turizm giderleri 3.4 milyar dolar oldu. Turizm giderleri 2018 yılının tamamında ise 4.9 milyar dolar olarak gerçekleşmişti.
"UZUN VADEDE ÜLKE EKONOMİSİNE DE ZARAR VERECEK BİR ADIM"
Ağırlıklı olarak yurt dışı turlar düzenleyen Tur Andiamo Genel Müdürü Cem Polatoğlu, yurt dışı turlara azalacak taleple birlikte bazı seyahat acentelerinin sıkıntıya gireceğini, öte yandan uçakların doluluk oranlarına da olumsuz yansımaları olabileceğine işaret ediyor ve şunları söylüyor:
"Zannediliyor ki yurt dışına çıkışı zorlaştırırsak, daha az döviz yurt dışına çıkacak, döviz ülkeye kazandırılacak. Paramız cebimizde kalsın düşüncesi maalesef sığ bir düşünce. Bu seyahat acentelerine zarar verecek, ama uzun vadede Türkiye ekonomisine de zarar getirebilecek bir adım."
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya"YÜZDE 15-20 ORANINDA SATIŞ KAYBI OLMASI MUHTEMEL"
Sektörün çatı örgütü konumundaki Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya'ya göre de, seyahat acentalarının satış oranlarını olumsuz etkileyecek olan bu adımın, acenteler için %15-20 oranında satış kaybını beraberinde getirmesi muhtemel.
Bağlıkaya yaptığı değerlendirmede, "Taksit sayısının azaltılması ile özellikle küçük ölçekli acenteler olumsuz etkilenecek ve yurt dışına yönelik paket tur satışı yapmak zorlaşacak. Finansal yapısı güçlü acenteler ödeme konusunda başka alternatif çözümler bulabilecek güçte, ama kısıtlı imkanlarla seyahat acenteciliği yapan küçük acenteler satış yapma güçlüğü yaşayacak" dedi ve ekledi:
"Yurt dışı turlarda kredi kartına satışlar, toplam satışlar içinde ortalama yüzde 72 ile 95 aralığında paya sahip. Kredi kartı ile yapılan yurt dışı tur alımlarında 3’ün üzerindeki taksit seçeneklerine ilgi ise yüzde 80’lerin üzerinde. Alınan kararın ilk etapta yüzde 15- 20 oranında satışlara yansıyacağını öngörüyoruz."
Bağlıkaya, çözüm olarak bankaların tatil kredilerine talebin artabileceğine işaret etti.
TATİL KREDİSİ, FİYAT İNDİRİMLERİ VE SENETLİ SATIŞ
Yurt dışı satışlarının yüzde 50'sini 4 ve üzeri taksitle yaptıklarını belirten Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran da, "Talebin düzenlemeden en az şekilde etkilenmesi için tatil kredisi kullandırılması gibi fedakarlıklara gidebiliriz. Faizlerin düşmesinin etkisiyle bizim maliyetlerimizi çok artırmaz. Belki ufak fiyat indirimlerine de gidilebilir. Talep tarafında ise daha ucuz turlara yönelim yaşanabilir" dedi.
Onaran, "Yaptığımız paket tur satışlarının yüzde 50'si 4-5-6 taksitti. Bu küçük bir oran değil. 6 taksit seçeneğinin en yoğun kullanıldığı dönem Aralık-Ocak-Şubat. Çünkü bu aylar erken rezervasyon dönemi; Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül satışlarını yapıyoruz. Özellikle bu dönemdeki erken rezervasyonlar etkilenecek" diye konuştu.
Çözüm olarak sektörde senetli satışların yeniden gündeme gelebileceğine işaret eden Tur Andiamo'dan Polatoğlu da, "Örneğin 4,000-5,000 euro fiyatlı Zimbabwe, Botswana, Güney Afrika turumuz var. Karı-koca bir turun maliyeti 60,000-70,000 liraya geliyor. Kimse 3 ay vade ile bu fiyatı ödemek istemez. Daha bugünden itibaren bile etkisini görmeye başladık, senet yapmak isteyen müşteri oldu. Çok sıkışırsak mecburen senete döneceğiz" dedi.
KKTC OLASI ETKİLERDEN ENDİŞELİ
Öte yandan, BDDK'nın düzenlemesinin KKTC'yi de kapsıyor olması, KKTC ekonomisinde yaratacağı olumsuz etki nedeniyle ülkede endişe yarattı.
KKTC Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay Twitter'dan yaptığı açıklamada, taksit sınırlamasına yurtdışı sayılan KKTC'nin de dahil edilmesinin KKTC ekonomisini olumsuz etkileyeceğine işaret ederek; kararın KKTC açısından yeniden değerlendirilmesi için Türk makamlarla temasa geçtiklerini söyledi.
TÜRSAB Başkanı Bağlıkaya da, "KKTC turlarının da taksit sayısının 6'dan 9'a çıkarılmasını bekliyorduk. KKTC’nin bu kapsama alınması ve taksit sayısının 3’e düşürülmesi hem Türkiye’den turizm hareketini hem de Kıbrıs ekonomisini olumsuz etkileyecek. TÜRSAB olarak önümüzdeki dönemde kararın yeniden gözden geçirilmesi için BDDK nezdinde girişimlerimiz olacak" diye konuştu.
Kıbrıs turizminin yaklaşık yüzde 80'inin Türkiye'den giden turistlerce domine edildiğine dikkat çeken Prontotour'dan Onaran da, "Bu karardan KKTC turizminin ciddi şekilde etkileneceğini düşünüyorum. Ülkedeki kapasitenin yaklaşık %80'ini Türk müşteriler karşılıyor. Dolayısıyla KKTC turizminin Türk müşteriye ihtiyacı var" dedi. (REUTERS)
