Sozcu.com.tr'nin Dünya Altın Konseyi'nin (WGC) üçüncü çeyrek raporu üzerinden ve TCMB verilerinden teyit ederek dün kamuoyuna duyurduğu gelişmenin ardından "TCMB neden altın sattı" soruları gündeme geldi.
UZMANLARA SORDUK
Biz de konuyu hem uzmanlara hem de konuya yakın kaynaklara sorduk.
Satışın nedeni ve mekanizması konusunda henüz çok net bir bilgi olmasa da aldığımız yanıtlar, yurt içindeki yüksek altın talebine TCMB rezervleri kullanılarak yanıt verildiği yönünde.
Durum, yurt içindeki yüksek dolar talebine verilen yanıta benziyor.
SATIŞIN NEDENİ YURT İÇİNDE YÜKSEK ALTIN TALEBİ
Sozcu.com.tr'ye konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen konuya yakın kaynaklar, "Son dönemde yurt içi altın talebinin yüksek olduğu dönemlerde bankalarla gerçekleştirilen altın alım-satım işlemleri, altın/TL ve altın/döviz swap işlemleri altın rezervinde değişimlere sebep olabiliyor" dedi.
Kaynaklar, "Merkez Bankası, altın tasarruflarını finans sistemine kazandırmak, yurt içi altın piyasasının gelişimine katkı sağlamak ve bankaların TL ve döviz likidite yönetimlerine destek olmak amacıyla altın piyasasında önemli adımlar atmakta ve farklı piyasaları hayata geçirmektedir" değerlendirmesinde bulundu.
BRÜT REZERV EYLÜLDE YATAY
Son 3 yılda altın rezervlerindeki artışa dair de konuşan kaynaklar, "TCMB, aynı zamanda rezerv yönetiminde altını stratejik bir varlık olarak kabul eden yaklaşımı doğrultusunda piyasa koşullarının imkan verdiği ölçüde rezervlerini artırmayı hedeflemektedir" bilgisini paylaştı.
Eylülde net altın rezervi azalırken, bankaların zorunlu karşılık olarak TCMB'de bulundurduğu altın miktarındaki artış nedeniyle brüt rezervde ciddi bir değişim olmamıştı. Kaynaklar bu konuda, "Uluslararası standarttaki altın rezervi 28 Ağustos tarihinde 690.5 ton seviyesinde iken 2 Ekim 2020 tarihi itibarıyla 692.9 ton olarak gerçekleşmiştir" dedi.
"ALTIN İTHALATINA FREN İÇİN REZERV KULLANILMIŞ OLABİLİR"
Uluslararası finans uzmanı Dr. Murat Kubilay da altın satışının olası nedenine ilişkin sozcu.com.tr'ye çarpıcı bir açıklamada bulundu.
Kaynakların söylediği gibi yüksek altın talebine işaret eden Kubilay, "Son dönemde güven eksikliğine dayalı artan yastık altına kaçışın sonucu olarak parasal olmayan altın ithalatının yeni rekorlar kırmasını önlemek amacıyla TCMB tarafından bankalar aracılığıyla piyasaya altın verilmiş olabilir" dedi.
"ARTAN FİZİKİ ALTIN TALEBİNE YANIT İÇİN SATILMIŞ OLABİLİR"
Altın konusunda Türkiye'nin önde gelen uzmanlarından olan İstanbul Mücevherciler Kuyumcular ve Sarraflar Derneği Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Yıldırımtürk de sozcu.com.tr'ye konuyu değerlendirdi.
Yıldırımtürk de, yurt içinde yüksek altın talebine yanıt vermek ve ithalat yerine talebin bir kısmını karşılamak üzere TCMB'nin Borsa İstanbul bünyesindeki altın borsası üzerinden satış yapmış olabileceğine işaret etti.
Mayıs ayında altın alımına yüzde 1'lik kambiyo vergisi getirilmesi sonrasında iç piyasada fiziki altına talebin arttığını hatırlatan Yıldırımtürk, fiziki altın ihtiyacının bir kısmının TCMB rezervlerinin satışı yoluyla da karşılanmış olabileceğini söyledi.
Yıldırımtürk, TCMB'nin faizleri artırması, mevduat faizlerinin yükselmesi, piyasada likiditenin azalması ve yüzde 1'lik verginin kaydi işlemler için yüzde 0,2'ye çekilmesiyle ekimde altın talebinin geçmiş aylara göre azaldığını dile getirdi.
ALTIN İTHALATI AĞUSTOSTA REKOR KIRMIŞTI
TCMB verilerine göre, Türkiye'nin net altın ithalatı ağustosta 4 milyar 82 milyon dolarla rekor kırmıştı. Bu rakam eylülde 3,4 milyar dolara gerilese de yine de geçmiş ortalamalara göre oldukça yüksek seyretti.
2019'un ilk 9 ayında 6,9 milyar dolar olan Türkiye'nin altın ithalatı, 2020'nin aynı döneminde ikiye katlanarak 18,5 milyar dolara fırladı.
PANDEMİDE ALTIN TALEBİ PATLADI
Türkiye, dünyada enflasyonun çift hanelerde olduğu az sayıdaki ülkeden biri. Enflasyonun yüksek olması, vatandaşları tasarruflarını korumak için dolar ve altına yönlendiriyor.
Pandemi döneminde TCMB faizinin ve TL mevduat faizlerinin enflasyonun 5-6 puan aşağısında kalması, yani eksi reel faiz uygulamasına tarihi bir kredi genişlemesi de eklenince, Türkiye'de dolara ve özellikle de altına talep adeta patladı.
Vatandaşların hem yastık altı hem de bankalarda tuttukları altın miktarı bu yıl hızla arttı.
Sadece vatandaşlar değil, son yıllarda TCMB altın alımlarına hız verirken, Hazine de altın cinsi borçlanmayı artırdı. Dolarizasyonun yanı sıra bir de "altınizasyon" gerçeği ortaya çıktı.
2017’de 85,9 ton, 2018’de 51,4 ton, 2019'da 159 ton altın alımı yapan ve 2019'da dünyada bu alanda birinci sırada olan TCMB, 2020'nin 9 aylık döneminde de eylüldeki 45,5 tonluk satışa rağmen toplamda 148,5 tonluk alımla yine dünyada ilk sırada.
Hazine'nin ise son 3 yılda altın cinsi borçlanması toplamda 200 tonu aştı.
[old_news_related_template title="Merkez Bankası'ndan eylülde 45,5 tonluk sürpriz altın satışı" desc="Merkez Bankası (TCMB), eylülde 45,5 tonluk yüklü altın satışıyla dikkat çekti. Böylece dünyada merkez bankaları 10 yıl sonra ilk defa bir çeyrekte nette altın satışına imza atmış oldu. Son 21 aylık dönemde TCMB rezervlerinden 116,4 milyar dolar kuru tutmak için kullanıldı ve swap hariç net rezerv -45,9 milyar dolara geriledi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2020/10/29/iecrop/gold-reuters_16_9_1603973496.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/merkez-bankasindan-eylulde-455-tonluk-surpriz-altin-satisi-6103275/"]
