Yeni normalleşme adımları kapsamında yaklaşık 40 gündür Türkiye’de esnaf kapılarını açtı. 3 aydır biriken kiralarını, ödemelerini ve çalıştırdıkları personelin maaşlarını ödeyemeyen esnafın yüzü yeni normalleşmede de gülmedi. Ticari olarak aradığını bulamayan esnaf kara kara düşünüyor. İşte, Antalya, Eskişehir, Mersin, Manisa ve Elazığlı esnafların pandemi borçları ile imtihanı…
ANTALYALI ESNAF: DÜKKANIMI AÇTIM AMA İŞ YOK
Antalyalı berber Adem Güzelyurt, borçlarının pandemi süresince biriktiğini belirterek, “Dükkanım uzun bir süre kapalı kaldı. Bu yüzdende dükkan kirası, BAĞ-KUR, kredi ve diğer borçlarım birikti. Dükkanımı açtım ama iş yok. İnsanlar berbere girmeye korkuyor. Birçok berber arkadaşım siftah yapmadan dükkan kapatıyor. Benim iş yerime günde birkaç kişi geliyor. Gelen müşteriler dükkanın giderini dahi karşılamıyor. Bir de bunun yanında dezenfektan için aldığımız malzemelerin maliyeti eklendi. İşlerimiz çok kötü. Ne kadar dayanabileceğimizi bilemiyoruz. Acil olarak esnafa yardım edilmesi lazım. Aksi takdirde birçok esnaf dükkanına kilit vurmak zorunda kalacak” şeklinde konuştu.
ESKİŞEHİRLİ ESNAF: MÜZELER AÇILMADI, TURİST GELMİYOR
8 yıldır Eskişehir’in tarihi bölgesi Odunpazarı’nda hediyelik eşya satışı yapan Ayla Özbey, normalleşme süreciyle birlikte umdukları işi bulamadıklarını söyledi.
Özbey, “Haziran ayının başında başlayan normalleşme süreci ile bizler umduğumuzu bulamadık. Esnaf için bir normalleşme söz konusuyken bizim işletmemizin bulunduğu tarihi Odunpazarı bölgesindeki belediyelere ait müzeler daha açılmadı. Müzelerin açılmaması, insanların şehirler arası otobüslerde yaşadıkları sıkıntıları da göz önünde bulundurursak şehrimize hiç turist gelmiyor diyebiliriz. Turist gelmeyince de bizim işlerimiz olmuyor. Ev kira, dükkan kira. Yaklaşık 4 aydır borçla geçiniyoruz. Turistleri şehrimize çekecek adımlar bir an önce atılmalıdır. Bunların başında da corona virüsü nedeniyle kapanan müzelerin açılmasıyla başlanmalıdır” dedi.
MERSİNLİ ESNAF: ÇARKIMIZ KREDİ İLE DÖNÜYOR
Mersinli kundura tamircisi Ayhan Kuş, kiradan muaf olmak istediklerini söyledi. Kuş, “Durum hâlâ berbat. İlk iki ay sefilleri oynadık, normalleşmeye döndükten sonra bir iki gün kıpırdanma yaşandı. Ama şimdi yine aynı durum. Esnaf ne masrafını ne de elaman ücreti ödeyebilir. Devletin SGK ve vergi ödemeleri için yaptığı ötelemeyi, üç ay daha uzatmasını bekliyoruz. Belediyeye kira ödüyoruz, bir yıl kiradan muaf olmak istiyoruz. Çarkımız esnaf kefalet ve bankalardan kullandığımız kredilerle dönüyor. Günü böyle kurtarıyoruz” ifadelerini kullandı.
“Pandemi başlangıç süreciyle şimdi arasında bir fark yok. Milletin cebinde parası yok” diyen Kuş, “Pandemi sürecinde temel gıdaya yüklenen vatandaşın cebinde para kalmadı, ekstra masraflar yapmıyor. Berberi, kuaförü, fotoğrafçısı, müzisyeni aylarca işsiz kaldı, iş yapamadı. Hâlâ bunlarda kısıtlama sürüyor. Düğün salonlarında, dolmuşlarda sosyal mesafe uygulaması devam ediyor. Bunlar bizleri olumsuz etkileyen etkenler. Vatandaş sokağa çıkmıyor. Nihayetinde bu durum da ekonomiyi kilitliyor. Yaz sezonu olduğu için millet ya denizde ya yaylalarda. İkinci bir etken de bu durumdur” sözlerini kaydetti.
MANİSALI ESNAF: GÜNÜ KURTARMA DERDİNDEYİZ
Manisalı Berber Mustafa Atadil (38) de esnaf olarak yaşadıkları sıkıntıları şöyle anlattı.
“Covid-19 salgını öncesi zaten işlerimiz sıkıntıdaydı. Gelir ve giderlerimizi zor karşılıyorduk. Covid-19’da iş yerlerimiz uzun bir süre kapalı kaldı. Bu dönemde büyük sıkıntıya girdik. Devlet de esnafa yeteri kadar destek sağlamadı. Normalleşme dediler. Ama biz hâlâ normalleşemedik. Müşteri potansiyelimiz yüzde 50 oranında düştü. Sistemimizi hâlâ oturtamadık. Esnaf sıkıntıda. Artık, günü nasıl kurtarabiliriz düşüncesindeyiz. Sanırım uzun bir süre böyle devam edecek. Devlet artık sıkıntıda olan esnafa tam destek versin. Yoksa uzun bir süre yaşadığımız sıkıntıları kaldıramayız.”
ELAZIĞLI ESNAF: HİÇBİR OLUMLU GELİŞME YAŞANMADI
Elazığlı esnaf Özgür Bal da normalleşme sürecinde işlerinde olumlu bir gelişme yaşanmadığını belirterek, “Vatandaşın alım gücü düştüğünden dolayı günlük ciromda yüzde 50 düşüş oldu. Bununla beraber elektrik ve gıda malzemelerine yüzde yüz zam geldi, bu da doğal olarak bizim gibi küçük esnafı ekonomik olarak kötü etkiledi. İktidarın süreci yanlış yürütmesinden dolayı bu sorunları yaşadığımızı düşünüyorum. İleriki günlerde de bu sıkıntılarımızın daha da artacağını tahmin etmek benim acımdan hiç zor değil” dedi.
