Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), corona virüsü salgınının ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerinin sınırlandırılması amacıyla yeni bir tedbir aldı.

Karara göre, geçici bir süre için, Piyasa Yapıcı bankalara, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan satın aldıkları Devlet İç Borçlanma Senetlerini (DİBS) TCMB tarafından belirlenen koşullar ve tutarlar dahilinde TCMB’ye satma veya Piyasa Yapıcılığı sistemi kapsamında Açık Piyasa İşlemleri (APİ) çerçevesinde tanınan likidite imkanını belirli oranlar dahilinde artırma olanakları sağlanacak.

TCMB'den yapılan açıklamada "Böylelikle, İşsizlik Sigorta Fonu’nun likidite ihtiyacının piyasa işleyişi üzerindeki olası etkileri sınırlandırılarak finansal istikrarın desteklenmesi amaçlanmıştır. Söz konusu DİBS alımları, APİ portföyü için belirlenmiş olan limitlerin dışında değerlendirilecektir. Bu işlemlere ilişkin detaylı bilgilendirme ve kriterler ilgili taraflara ayrıca yapılacaktır." ifadelerine yer verildi.


İŞSİZLİK FONU'NDAKİ PARA TAHVİLDE


İşkur verilerine göre Şubat 2020 itibarıyla İşsizlik Sigortası Fonu'nda 131 milyar 597 milyon TL'nin yüzde 6,93'ü mevduatta, yüzde 93,07'si ise Hazine'nin ihraç ettiği devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) bulunuyor.

Fon, corona virüsü salgını nedeniyle hızla artacak işsizlik maaşı ve kısa çalışma ödemeleri için nakite ihtiyaç duyacak ve bunun için de elindeki tahvilleri satması gerekecek. Bu nedenle tahvillerin fiyatının düşüp faizlerinin artmasının ve piyasada likidite sorunu ortaya çıkmasının önüne geçmek amacıyla TCMB, yukarıdaki adımı attı.



TCMB, bugünkü açıklamasında, İşsizlik Fonu'na dair atılan adım dışında şu kararları aldığını duyurdu:

1. 2020 yılı Para ve Kur Politikası metninde belirlenmiş limitler çerçevesinde yürütülen Açık Piyasa İşlemleri (APİ) portföyü doğrudan alım işlemleri önden yüklemeli olarak gerçekleştirilebilecek ve gerektiğinde söz konusu limitler piyasa koşullarına göre güncellenebilecektir. Bu işlemlerle, piyasa derinliğinin artırılması, varlık fiyatlamalarının sağlıklı gerçekleşmesi ve bankalara likidite yönetiminde esneklik sağlanması yoluyla parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir.

3. TCMB bünyesinde gerçekleştirilen Türk lirası ve döviz işlemleri çerçevesinde Varlığa Dayalı Menkul Kıymet ile İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlerin teminat havuzuna dahil edilmesine karar verilmiştir. Söz konusu kıymetlerin teminata kabul edilmesi, benzer nitelikteki ihraçların likiditesinin artmasına ve sermaye piyasalarının derinleşmesine katkıda bulunacak, bankalara Türk lirası ve döviz piyasa likidite yönetimlerinde sağlanan esnekliği artıracaktır. Teminata kabul edilecek kıymetlere dair kriterler ve söz konusu imkâna dair limitler konusunda bankalara ayrıca detaylı bilgilendirme yapılacaktır.

4. Reel sektöre kredi akışının kesintisiz sürmesi amacıyla yürürlüğe konulan hedefli ilave likidite imkânlarında limitler artırılacaktır. Bu kapsamda sağlanan 91 güne kadar vadeli repo ve 1 yıl vadeli döviz karşılığı Türk lirası swap hedefli likidite imkânlarına ek olarak 6 ay vadeli döviz karşılığı Türk lirası swap ihaleleri düzenlenecek olup bu vadedeki ihalelerle ilgili bankalara TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 125 baz puan altında faiz oranı üzerinden ABD doları, euro veya altın karşılığı Türk lirası likidite sağlanacaktır.

5. Mal ve hizmet ihracatçısı firmaların finansmana erişimlerini kolaylaştırmak ve istihdam sürekliliğini desteklemek amacıyla Türk lirası cinsi ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredisi kullandırılmasına karar verilmiştir. Türk lirası cinsi reeskont kredileri aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde kullandırılacaktır:

a. Krediler için toplam 60 milyar Türk lirası limit belirlenmiştir.

b. Bu limitin 20 milyar Türk lirası Türk Eximbank, 30 milyar Türk lirası kamu bankaları, 10 milyar Türk lirası ise diğer bankalar aracılığıyla yapılacak kredi kullanımlarına tahsis edilmiştir.

c. Eximbank dışındaki bankalar aracılığı ile kullandırılacak kredilerin asgari yüzde 70’i KOBİ’lere tahsis edilecektir.

d. Firma bazında azami kredi tutarları, KOBİ’ler için 25 milyon Türk lirası, diğer firmalar için ise 50 milyon Türk lirası olarak belirlenmiştir.

e. Kredi imkânından yabancı para reeskont kredisi kullanabilen firmalar ile yurt dışına yönelik müteahhitlik hizmeti sunan firmalar ve uluslararası fuarlara katılım sağlayan firmalar yararlanabilecektir.

f. Kredilere TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 150 baz puan altında faiz oranı uygulanacaktır.

g. Aracı bankaların komisyon oranı azami 150 baz puan olabilecektir.

h. Krediler, azami 360 gün vadeli olacak, ihracat veya döviz kazandırıcı hizmet taahhüdü ile 1 Mart 2020 tarihindeki istihdam düzeyinin kredi vadesi süresince muhafaza edilmesi koşulu karşılığında kullandırılacaktır.