[imza_template desc="Uğur ENÇ,Mehmet ANDAÇ" arry="Uğur ENÇ,Mehmet ANDAÇ"][/imza_template]

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 8 Ocak tarihinde açılışını yaptığı ve Rus doğalgazını Karadeniz üzerinden Türkiye’ye getirecek olan doğalgaz boru hattı projesi TürkAkım, 1 Aralık 2014 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin tarafından önerilmişti. Daha önceden yapılması planlanan “Güney Akım Projesi”nin yerini alan TürkAkım projesi, 10 Ekim 2016 tarihinde imzalanan Hükümetlerarası Anlaşma ile resmiyet kazanmıştı.

[caption id="attachment_5560965" align="alignnone" width="880"] Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya lideri Vladimir Putin 8 Ocak'ta TürkAkım'ın açılışını yaptı. (Fotoğraf: DHA)[/caption]

Kocaeli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Enerji Yönetimi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Necati Kaya, Türkiye Petrol Mühendisleri Odası Enerji Politikaları Çalışma Grubu Başkanı Necdet Pamir, TürkAkım projesinin artı ve eksilerini Sözcü’ye değerlendirdi.

"UKRAYNA DEVRE DIŞI BIRAKILDI"


Kocaeli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger, Türkiye’nin bir enerji merkezi olma yolunda ilerlediğini belirterek, bu projeyle Rusya ile Kırım konusunda yüksek gerilim yaşayan Ukrayna’nın devre dışı bırakıldığını söyledi.

TÜRKİYE ENERJİ MERKEZİ OLMA YOLUNDA İLERLİYOR


Türkiye’nin enerji merkezi olma yolunda ilerlediğini söyleyen Prof. Dr. Ülger; “2014’te iptal edilen Güney Akımı yerine 2015’te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önerisiyle TürkAkım projesi gündeme geldi.

Yani ismini bizzat Putin koymuştur. Türk toprakları üzerinden Avrupa’ya Rusya üzerinden doğalgaz intikali projesidir. Bu proje ile ilk olarak Ukrayna, doğalgaz hattı üzerinde devre dışı bırakılmıştır. TürkAkım ile birlikte Türkiye enerji merkezi olma yolunda ilerliyor. Bizim için önemi bu.

Türkiye’de daha önce Trakya’dan gelen bir hat vardı. O varlığını koruyor. Hazar Bölgesi devletlerinin batıya doğalgaz aktaracak TANAP bir süre önce devreye girdi. Doğu Akdeniz’deki doğalgazın da yakın süreçte Avrupa’ya intikali çok güçlü bir ihtimal olarak gündeme gelecek” dedi.

[caption id="attachment_5560980" align="alignnone" width="583"] Grafik: DHA[/caption]

PROJENİN EKSİ VE ARTILARI VAR


Akdeniz’de artık koşulların değiştiğini belirten Kocaeli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger, şöyle konuştu:

“Güney Kıbrıs ile Akdeniz altından inşa edilmesi planlanan boru hattının hayata geçmesi mümkün değil. Çok pahalı bir proje. Asla rantabl değil. Olmayacak bir alternatif. Sadece siyasi sıkıştırma için gündeme getiriyorlar. İleride Avrupa’ya Orta Doğu doğalgazı Türkiye üzerinden gidecek. Başka yolu yok.

Türkiye enerji bakımından hayati ehemmiyet taşıyan, tüm enerji kaynaklarının batıya intikalinin toplandığı bir merkez olma yoluna gidiyor. Bunun artı ve eksileri var. Eksisi; Rusya’ya bağlılık oranımız eskiye oranla artıyor. Geçmiş dönemdeki uçak düşürme vakası gibi bir sorun olduğunda artık daha büyük bir tehlike bizi bekleyecek.

Uzun vadede ise artımız bir enerji merkezi olarak kurgulanıyor oluşumuz. Eskiye kıyasla, doğu ile batı arasında merkez olma konumumuz daha da güçlenecek. Bölgedeki stratejik önemimiz artacak. TürkAkım’ın hayata geçmesi, Türkiye’nin enerji merkezi olma yolunda attığı en önemli adımdır."

[caption id="attachment_5560988" align="alignnone" width="1200"] Gerçekleştirilen hattın harita üzerindeki görüntüsü. Rusya'nın Anapa bölgesinden başlayıp Karadeniz boyunca denizin altından 930 km ilerletilerek Türkiye'de Kıyıköy'e ulaştı.  (Grafik: İHA)[/caption]

PAMİR: ENERJİ BAKIMINDAN BAĞIMLI OLACAĞIZ


Türkiye Petrol Mühendisleri Odası Enerji Politikaları Çalışma Grubu Başkanı Necdet Pamir TürkAkım projesini Sözcü'ye değerlendirdi. Pamir Türkiye'nin Rusya'ya enerji bakımından bağımlı hale gelebileceğini söyledi. Pamir şöyle konuştu:

“Türkiye tükettiği enerjinin yüzde 30,5’ini doğalgazdan, yüzde 30,5’ini de ham petrolden karşılıyor. Ham petrol ve petrol ürünlerinin yüzde 25’ini Rusya’dan alıyoruz. Yüzde 30’ların üzerinde Rusya’dan kömür alıyoruz. Bir de Akkuyu olursa tamamen Rusya’ya enerji bakımından bağımlı hale geleceğiz.

Bu ekonomik bağımlılık Türkiye açısından sıkıntılı bir durum. Söz konusu boru hatlarıyla birlikte enerji konusunda bir lider pozisyona geçtiğimiz de yok üstelik. TürkAkım’ın mimarı Putin. Rusya için kritik bir hamleydi bu. Türkiye’nin projesi değil yani. Sadece ismi Türk. Ruslar önerdi, biz de bunu kabul ettik.

[caption id="attachment_5561012" align="alignnone" width="880"] Kıyıköy'de bulunan alım terminali. (Fotoğraf: İHA)[/caption]

"PUTİN’İN PROJESİ"


2014 yılının Aralık ayında Putin tarafından dile getirildi ilk olarak. Hem Ukrayna’yı devre dışı bırakmak ve cezalandırmak hem de Avrupa Birliği’ne alternatifsiz olmadığını göstermek istedi Putin, bunu başardı. Biz bu projede ne aldık peki? Bu hat ile indirimli doğalgaz alacak mıyız? Hayır. Bunu Bulgaristan bile anlaşmasına koydurmuştu.

Peki biz reexport yani aldığımız doğalgazın üzerine belli bir ücret ekleyip ihraç edebilecek miyiz? Hayır. E o zaman bunu müthiş bir projeymiş gibi dillendirmenin, Türkiye vazgeçilmez olmuş gibi anlatmanın anlamı yok. Biz Rusya’dan doğalgaz almak zorundayız ve alıyoruz. Boru hattı yaptılar. Bunun açılışı yapıldı. Hepsi bu.

[old_news_related_template title="Türk Akımı boru hattı projesiyle Kıyıköy nasıl etkilenecek?" desc="Rusya'daki doğalgaz rezervlerini doğrudan Türkiye'ye ulaştıracak olan Türk Akımı projesi Kırklareli'nin Vize ilçesine bağlı Kıyıköy'den karaya çıkacak. Peki bu önemli projenin Kıyıköy'e ve çevresine ne gibi etkileri olacak? Kasabada bulunan halk plajı ve balıkçı limanı projeden etkilenecek mi? sozcu.com.tr ekonomi servisinden Barış Özkan Kıyıköy'e gitti. Vatandaşlarla, çevrecilerle ve Belediye Başkanı Ahmet Bora ile konuştu. Projeyi faydalı bulan da var çevrenin sosyolojik yapısını değiştireceğini savunanlar da... İşte tüm tarafların görüşleriyle Kıyıköy dosyamız..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/07/24/iecrop/harita-3-1_16_9_1563959911.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2017/ekonomi/farkinda-degiliz-ama-bir-ilce-degisiyor-2098182/"]

"İKİRCİKLİ YAPI"


Burada Amerika ile ilişkilerimizin bozulacağı bir durum yok. İran’a ambargo uygulama kararı aldılar. Biz bunu destekledik. Çünkü alternatif kaynaklar yaratabildik. Ancak doğalgaz konusunda bir alternatifimiz yok. Biz bu boru hattına mecburuz.

Eskiden batı boru hattından 14 milyar metreküplük alıyorduk. Şimdi bu hat üzerinden 15.75 milyar metreküplük doğalgaz alacağız. Ortadaki tablo giderek Rusya’ya yakınlaştığımız şeklinde görülebilir. Ancak biz ikircilikli bir dış politika sergiliyoruz.

Amerika ve Rusya arasında çeşitli adımlar atıyoruz. Rusya ile bahar yaşadığımız gibi bir durumda yok. Dediğim gibi her iki tarafa da çeşitli adımlar atıyoruz. Böylesi iki büyük devletle bu gibi riskli adımlar atmanın sonuçları uzun vadede ne olacak hep birlikte göreceğiz. Kolay bir iş değil.”

[old_news_related_template title="Doğalgazın kaynağı Sibirya'ya gittik! -44 derece nasıl bir şey?" desc="Dünyanın en büyük ikinci doğalgaz sahası olan Sibirya'nın Novy Urengoy bölgesini zirayet ettik. Hava -44'ü gösteriyordu. Bıyıklarım dondu. Gazprom'un yerin metrelerce altından nasıl doğalgaz çıkardığını ve inanılmaz soğuk şartlarda yaşamın nasıl olduğunu gördük. Türkiye'ye bu gazı ulaştıracak Türk Akımı projesinde ise ilk hat yarı yolu geçti. Sozcu.com.tr Kuzey Kutup Dairesi sınırlarından içeri girdi..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/01/gn.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/ekonomi/dogalgazin-kaynagi-sibiryaya-gittik-44-derece-nasil-bir-sey-2193046/"]

KAYA: RUSYA’NIN JEOPOLİTİK BAŞARI OLDUĞU ÇOK AÇIK


Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Enerji Yönetimi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Necati Kaya, TürkAkım projesi Türkiye açısından mutlak bir ekonomik başarı olduğunu söyleyerek şu ifadeleri kullandı:

"Birçok Avrupa ülkesinin Rus gazına bağımlılığı devam etmektedir ve yeni boru hattı özellikle nakliye maliyetleri üzerine etkili olacaktır. Örneğin, Ukrayna gibi bazı ülkeler geçiş gelirlerini kaybederken, Türkiye transit gelirleri elde edecektir.

Türkiye hâlihazırda enerji ithal eden bir ülke konumundadır ve gaz akışları üzerinde bu tür bir kontrolün önümüzdeki dönemde stratejik öneminin yanında Türkiye’ye önemli mali katkılar getireceği açıktır.

Tüm bunlar Kırım işgali gibi konularda Rusya'ya karşı Avrupa yaptırımlarının olduğu, Libya ve Suriye'deki savaşlarda Türkiye'nin ve Rusya'nın karşı tarafları desteklediği bir ortamda gerçekleşmektedir.

Türkiye ve Rusya tabii ki her konuda hem fikir değiller fakat hemfikir oldukları konularda ortak çalışmalar yapabilmektedirler. Sonuç olarak Rusya açısından ortada jeopolitik bir başarı olduğu açıktır.

Bunun yanında, Türkiye açısından mutlak bir ekonomik başarı söz konusudur ve Türkiye bölgede büyük bir gaz dağıtım merkezi olma yolunda ilerlemektedir”

TÜRKİYE’NİN ELİNDE BÜYÜK BİR KOZ


“İnşaa edilen bu yeni doğalgaz boru hattı ile Türkiye’nin enerjiyi kontrol etme yönünde diğer ülkelere karşı elinde büyük bir koz olacaktır” diyen Doç. Dr. Necati Kaya, şu dikkat çeken tespitleri yaptı:

“Türkiye’nin Rusya ile işbirliklerini, NATO’dan uzaklaştırılma olasılığını da hesaba kattığı bir dengede sürdürmesi gerekmektedir. Sonuç olarak, S-400 anlaşmasının da sıcak tutulduğu bir gündemde, Türkiye’nin ABD ve diğer Avrupa ülkeleri ile ilişkilerinde Rusya’nın en önemli aktör olması kaçınılmaz görünmektedir."