Dünyanın birinci büyük buğday ihracatçısı Rusya ve üçüncü büyük pirinç ihracatçısı Vietnam, ihracata sınırlamalar getirirken, birçok ülke buğday başta olmak üzere hububat stoklarını artırmak üzere harekete geçti.
Yıllık 35-40 milyon ton buğday ihraç eden Rusya, nisan-haziran döneminde buğday ihracatını 7 milyon tonla sınırlamayı değerlendiriyor.
Salgın nedeniyle lojistik hizmetlerinde yaşanan sorunlar da, başta hububat olmak üzere birçok gıda üründe tedarik sorunlarına neden oluyor.
[old_news_related_template title="Makarna satışları yüzde 300 arttı, devletler buğday stoklamaya başladı" desc="Corona virüsü salgınıyla birlikte makarna türü dayanıklı kuru gıda ürünlerine talep hızla arttı. Sozcu.com.tr'ye konuşan Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Başkanı Abdülkadir Külahçıoğlu, Türkiye'de ilk vakanın açıklandığı 11 Mart tarihinden sonraki dönemde makarna satışlarının önceki dönemlere göre yüzde 300 arttığını söyledi. Külahçıoğlu, dünyanın en büyük ikinci makarna ihracatçısının Türkiye olduğunu ancak artan iç talep nedeniyle ihracatı şimdilik durdurduklarını söyledi. Dünyada da artan taleple birlikte buğday başta olmak üzere hububat fiyatları artarken, birçok devlet hububat ithalatına sınırlama ya da yasak getirip gıda stoklamaya başladı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2020/03/26/iecrop/shutterstock_1544191802_16_9_1585212344.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/makarna-satislari-yuzde-300-artti-devletler-bugday-stoklamaya-basladi-5704156/"]
İHRACAT SINIRLAMALARI VE STOKLAMA FİYATLARI ARTIRIYOR
Dünyanın en büyük tahıl ithalatçısı olan Mısır'da hükümet, temel gıdalarda stokların artırılması kararı alındı. Filipinler de pirinç stoklarını artırmak üzere harekete geçti.
Financial Times'ın AgriCensus analisti Tom Houghton'dan aktardığına göre, buğday ithalatı yapan Cezayir ve Türkiye, iki hafta öncesine göre ton başına sırasıyla yüzde 8 ve yüzde 10 daha fazla ödeme yaptı.
Tahıl fiyatları Chicago borsasında mart ortasına göre yüzde 10 artarken, bu dönemde dünyanın ikinci büyük buğday ihracatçısı Fransa'da fiziki buğday fiyatları yüzde 11 yükseldi.
Bir ton buğday fiyatı, uluslararası piyasalarda 9 Mart'ta 170 dolar iken, 6 Nisan itibarıyla 193 dolardan işlem görüyor. Son bir aydaki fiyat artışı, yüzde 13,5 seviyesinde.
Vietnam'da da pirinç fiyatları sene başına göre yüzde 14 artışla ton başına 410 dolara ulaştı.
Mevcut durum akıllara, 2007-2008'de gıda fiyatlarında kuraklık kaynaklı yaşanan artışları ve beraberinde gelen siyasi istikrarsızlıkları getirdi.
Mevcut durumda henüz ürün hasatlarında bir sorun yok. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'na (FAO) göre, buğday üretiminin bu yıl, son beş yıllık ortalamanın yüzde 3 üzerinde olması bekleniyor.
Buna rağmen, ihracat yasakları, fiyat artışları ve stokçuluğun, gıda güvenliği konusunda sorunlar yaratabileceği uyarıları yapılıyor.
[old_news_related_template title="Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli, SÖZCÜ’ye açıkladı: Hazine arazilerini tarıma açıyoruz" desc="Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, corona virüsü salgını dolayısıyla üretimde bir aksama yaşanmaması için gerekli önlemleri aldıklarını söyledi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2020/04/04/iecrop/08-patates_16_9_1586035763.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/tarim-ve-orman-bakani-pakdemirli-sozcuye-acikladi-hazine-arazilerini-tarima-aciyoruz-5726195/"]
KRİZ UYARISI
ABD Tarım Bakanlığı eski baş ekonomisti ve Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü kıdemli araştırmacısı Joe Glauber, "Ortada gerçek bir kriz yokken kriz yaratabiliriz" uyarısında bulundu.
Artan talebin yanı sıra sıra corona virüsü salgınıyla birlikte gelişmekte olan ülke para birimlerindeki sert düşüş de, gıda fiyatlarında artış olabileceği kaygısıyla ihracat sınırlamaları yapılmasında etkili oldu.
Örneğin, Rusya'da ruble'nin değeri dolar karşısında yüzde 16 geriledi. Bu nedenle, üreticiler ürünlerini iç pazar yerine ihracata yönlendirmek istiyor. Hükümet de, bu duruma karşı ihracat kotası getirmeye hazırlanıyor.
FAO Baş Ekonomisti Maximo Torero, ihracat kısıtlamalarının hata olduğu ve durumu daha kötüye götüreceği uyarısında bulundu.
[old_news_related_template title="TMO'dan 175 bin tonluk buğday ithalatı" desc="Corona virüsü salgını nedeniyle makarna gibi hububat ürünlerinin satışları artarken, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) bugün sona eren bir dizi ithalat ihalesinde yaklaşık 175 bin ton buğday aldı. Sozcu.com.tr'ye konuşan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Baki Remzi Suiçmez, devletin yerli üreticiye maliyetin üzerinde alım garantisi vermesini talep ettiklerini ancak bunun yerine günü kurtarmak için ithalat yapıldığını dile getirdi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2020/03/27/iecrop/bugday-1_16_9_1585317464.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/tmodan-175-bin-tonluk-bugday-ithalati-5707877/"]
MAKARNA FİYATI BİR YILDA YÜZDE 32 ARTTI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Mart 2019'da 3,73 TL olan bir kilogram makarna fiyatı, Mart 2020'de 4,91 TL'ye yükseldi. Makarnada bir yıllık fiyat artışı yüzde 32 oldu.
Yine TÜİK'e göre, bir kilogram pirinç fiyatı da bu dönemde yüzde 12 artışla 8,81 TL'den 9,86 TL'ye yükseldi.
Dünyanın ikinci büyük makarna ihracatçısı Türkiye'de firmalar, iç talebi karşılamak üzere ihracata bir süre ara vermişti. Sozcu.com.tr’ye konuşan Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) Başkanı Abdülkadir Külahçıoğlu, Türkiye’nin yıllık makarna üretim kapasitesinin 3 milyon ton olduğunu, geçen yıl iç pazara 700 bin ton, dış pazara 1 milyon 200 bin ton satış yaptıklarını belirtmişti.
Yıllık 600 milyon dolarlık ihracatla dünyanın ikinci büyük makarna ihracatçısının Türkiye olduğunu kaydeden Külahçıoğlu, salgınla birlikte artan iç talebi karşılamak için ihracat kanalından gelen siparişleri üç ay ötelediklerini dile getirmişti.
Türkiye, makarnada genel olarak yurt içine dönük üretimi yerli buğdayla, yurt dışına üretimi ithal buğdayla yapıyor.
