Sektör temsilcilerine göre, mevduat faizlerindeki gerileme de, tüketicilerin yatırım aracı olarak yeniden gayrimenkule yönelmesinde belirleyici etkenlerden biri oldu.

TÜİK’in açıkladığı konut satış istatistiklerine göre, Türkiye genelinde konut satışları 2019 yılında %1.9 düşüşle 1.35 milyon adet oldu.

“İpotekli satış” olarak nitelendirilen konut kredili satışlar ise 2019’da %20.1 artışla 332,508 adet olarak gerçekleşti.

İpotekli konut satışları Aralık ayı özelinde ise %603 artışla 50,278 olarak gerçekleşti.

İpotekli satışlarda yılın son aylarında belirginleşen sert yükselişte kamu bankaları öncülüğünde konut kredi faizlerinde gözlenen düşüş temel belirleyici oldu.

TCMB’nin faiz indirimlerinin ardından konut kredi faizleri Ağustos itibarıyla kamu bankaları öncülüğünde %1 seviyesinin altına inmişti.

KDV VE TAPU HARÇLARINDA İNDİRİMLERİN ETKİSİ

Öte yandan, konut alımlarında uygulanan KDV ve tapu harcı indirimlerinin Aralık ayı sonunda sona ermesinin konut alımlarını öne çekmesi de konut satışlarında Aralık ayında gözlenen yükselişte etkili oldu.

Türkiye genelindeki konut satışları Aralık ayında %47.7 artışla 202,074 adet olarak gerçekleşti.

Ocak-Kasım döneminde ipotekli satışlardaki artış %4.7 olarak gerçekleşmiş, toplam satışlardaki düşüş ise %7.4 olmuştu. Aralık ayı özelindeki güçlü performansla birlikte Ocak-Aralık döneminde toplam satışlardaki düşüş %1.9’a gerilerken; ipotekli satışlardaki artış ise %20.1’e yükseldi.

Maliye Bakanlığı, konut satışlarını canlandırma amaçlı teşvikler kapsamında KDV oranını %18’den %8’e; tapu harcını da %4’ten %3’e indirilmişti. Söz konusu indirimler 31 Aralık 2019’a sona erdi.

TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, Reuters’a yaptığı değerlendirmede, “Tapu harçlarının Ocak ayında artacağı beklentisiyle müteahhitlerin çoğu tapu devirlerini Aralık ayında yapmışlar. Nihai tüketicilerin de, eğer konut alma düşünceleri varsa, Aralık ayında sona eren vergi ve harç indirimlerini dikkate aldığı görülüyor” dedi ve ekledi:

“Kredi faizlerindeki düşüşün de mutlaka etkisi var. Faizlerin %0.99’a inmesinin ardından, Eylül ayından bu yana ipotekli satışlarda aylık 50,000 bandının üzerinde bir satış görüyoruz.”

Mevduat faizlerindeki gerilemenin de gayrimenkul satışlarını artıran bir diğer önemli unsur olduğunu belirten Maya, “Aralık ayı itibarıyla mevduat faizleri %10.75 seviyelerinde. Mevduat faizlerindeki düşüşle birlikte parasını mevduatta değerlendirmek yerine gayrimenkule yatırım tekrar alternatif olarak görülmeye başlandı” dedi.

BİRİNCİ EL KONUT SATIŞINDA HAREKET BEKLENİYOR

Maya, 2020’nin ilk 3 ayının özellikle birinci el konut satışları açısından daha hareketli geçmesini beklediklerini belirterek, “2019’da 0.99 faizli konut kredisi ilk el konut satışlarını değil, daha ziyade ikinci el konut satışlarını etkiledi. İkinci el konut fiyatlarının geriye gelmesi nedeniyle kredi faizlerindeki düşüş ikinci el satışlarını daha fazla destekledi. Birinci el konut satışında ise istenildiği kadar canlanma yaşanmadı” dedi ve ekledi:

“Ancak 1 Ocak itibarıyla kamu bankaları konut kredi faizlerini %0.79’a çekti. Bu, çok uygun bir kredi faiz oranı. Dolayısıyla bu yıl ilk üç ayda birinci el konut satışlarında bir hareket bekliyoruz.”

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, kamu bankalarının sıfır konutlarda kredi faizlerini 1 Ocak itibarıyla %0.79’a indirdiğini duyurdu.

Maya 2020’nin geneline ilişkin yaptığı değerlendirmede ise, son iki yılda 1.3 milyon adetlik satış rakamanın üzerinde yılı tamamlayan konut sektörünün, 2020’de de bu seviyenin altına düşmesini beklemediğini söyledi.

YABANCIYA KONUT SATIŞI %15 ARTTI

Öte yandan yabancılara yapılan konut satışları ise Aralık ayında %16 artışla 5,298 adet, 2019 tamamında ise %15 artışla 45,483 adet olarak gerçekleşti.

En fazla satış 7,596 adet ile Irak vatandaşlarına yapılırken; bu ülkeyi İran, Rusya ve Afganistan vatandaşları izledi.