Menisküs yırtıkları gençlerde genellikle spor kazalarında ortaya çıkar, yaşlılarda ise vücudun yıpranmasına bağlı olarak meydana gelir. Şimdi, menisküs nasıl anlaşılır? Belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenlere göz atalım…

MENİSKÜS NEDİR?

Menisküs, dizde bulunan hilal veya "c" şeklinde bir kıkırdak diskidir. Her dizde iki menisküs vardır. Bunlar, dizin iç tarafında medial menisküs ve dizin dış tarafındaki lateral menisküs. Menisküs dizde çok önemli bir işleve hizmet eder.

Menisküsümüz, eklem kıkırdağı dediğimiz dizimizde sahip olduğumuz başka bir kıkırdak tipindeki stresi en aza indirmek için bir amortisör veya yastık işlevi görür. Eklem kıkırdağı, eklemler içindeki kemiklerimizin uçlarını kaplar. Eklem kıkırdağını koruyarak, menisküs artrit başlangıcını önlemeye yardımcı olur. Menisküs ayrıca diz stabilitesini geliştirmeye hizmet eder.

Menisküsler sıklıkla çarpma-düşme (travma) sonucu yaralanırlar ve yine sıklıkla genç sporcularda görülür. Ancak yaşlı hastalarda görülen kireçlenmeye bağlı yırtıklarda nadir değildir. En sık oluş mekanizması ayak yerde sabitken vücudun diz üzerinde dönmesi şeklindedir. Arabaya iniş binişler sırasında yere basan ayak tarafında veya topa vole vururken yerde kalan ayak tarafında olur.

MENİSKÜS NASIL ANLAŞILIR?

Menisküs yırtığında ilk karşılaşılan şikayet ağrı ve şişliktir. Merdiven inip çıkarken, oturup kalkarken veya yokuş inip çıkarken dizlerde oluşan ağrılar menisküste oluşan hasarın ilk sinyallerini vermeye başlıyor. Dizde kilitlenme şeklinde olan dizin tam açılamaması veya kapatılamaması durumu da eşlik edebilecek bulgulardandır. Bu yırtılan menisküsün eklem hareketlerine engel olduğunu gösterir. Menisküs üzerinde basmayla hassasiyet, eklemden hareketler sırasında ses gelmesi, ani batıcı ağrı olası diğer bulgulardır.

MENİSKÜS TEDAVİSİ

Menisküsün tedavisinde genç yaşta kıkırdak yapıların korunması ve ileride eklem harabiyetinin önüne geçmek amacı ile tamir yöntemleri tercih edilmektedir.

Her diz yaralanmasında olduğu gibi erken dönemde soğuk tatbiki, istirahat ve hareketsiz bırakma yapılması gereken ilk uygulamalardır. Hastayı rahatlatmak ve ödemi azaltmak amacıyla ağrı kesiciler kullanılır. Ardından menisküs yırtığının durumuna göre ameliyat gerekip gerekmediğine karar verilir. Menisküs yırtıklarında eğer ağrı varsa ve günlük yaşamı etkiliyorsa cerrahi düşünülmelidir.

Menisküs yırtığında sıklıkla uygulanabilecek yöntemler:

- Menisektomi: Menisküsün yırtılan bölümünün çıkarıldığı sağlam kısmının korunarak yeni bir C şeklinin verildiği yöntemdir. Menisküsün iyileşme şansı olmayan iç kısmındaki yırtıklarda ve dikilemiyecek parçalı yırtıklarda ileri yaş yıpranmış yırtıklarda uygulanır. Artroskopik olarak yapıldığında çok hızlı bir iyileşme süreci vardır ve hasta aynı gün içerisinde ayağa kalkabilir.

- Menisküs tamiri: Her yırtık tamir için uygun değildir. Menisküs dış 1/3 kısmındaki damarlı kısımda çok parçalı olmayan bir yırtık varsa ve genç hasta ise uygulanabilecek bir yöntemdir. Artroskopik olarak tamir mümkündür ve sonuçları açık ameliyatlara göre daha iyidir. Ancak iyileşme süreci menisküsün yırtık kısmının çıkarıldığı (menisektomi) hastalara göre daha uzundur