2 yıllık kayıpların ardından 2020 yılına hızlı başlayan otomotiv satışları, mart ayında pandemi sürecine girilmesiyle 2-3 ay kadar yavaşladıysa da, düşük kredi faizlerinin desteğiyle haziran-temmuz aylarını oldukça iyi satış adetleriyle kapatmayı başardı. Hatta bu yıl pazarın 800 bin adetlerde kapanacağı konuşulmaya başlandı. Ancak, geçtiğimiz günlerde faizlerdeki ufak artışın, önümüzdeki aylarda satışlara nasıl yansıyacağı merak konusu.

Konuştuğum sektör yetkililerinden aldığım bilgiye göre, şu anda ekim ayına kadar gelecek araçların neredeyse tamamı satılmış görünüyor. Mesele, yılın son 3 ayında faizlerin ve kurun ne seviyede olacağına bağlı olarak, pazar hızında bir düşme olup olmayacağı. Benim kişisel görüşüm, faizler bir miktar yükselmiş olsa bile, artma eğilimindeki kurlar ve güncellenmeyen matrah dilimleri nedeniyle araçların hemen hemen her ay fiyatlarında bir artış olacağı yönünde. Yani hem perakende hem de filo müşterilerinin talebinde yılın son çeyreğinde öyle büyük bir azalma olmaz gibi görünüyor.

ARALIK STOKLARI TÜKENİR Mİ?

Kuşkusuz bu noktada araç bulunurluğu da oldukça önemli.  Avrupa pazarındaki hayatın normale dönmesiyle birlikte, kısıtlı üretimin öncelikle bu pazarlara kayma ihtimalini ve dolayısıyla da son çeyrekte Türkiye’deki talebi karşılayacak araç bulunamama olasılığının hâlâ devam ettiğini de buraya not olarak yazmakta fayda var. Kısacası ağustosu (70-75 bin) da dâhil edersek 8 ayda 420 bin civarında bir satış olduğundan yola çıkarak, bu sene pazarın 700-800 bin adetlerde olmasa bile, 650 binin altında gerçekleşmeyeceğini düşünüyorum. Yani, otomotiv sektörü bu seneyi öyle veya böyle geçen senenin üzerinde bir satış adediyle kapatacaktır. Hatta aralık sonunda yine stokların tükenmiş olduğunu görürsek hiç şaşırmayacağım.

Asıl mesele; 2021, yani gelecek sene neler olacak? Bundan bir ay önceki pazar hızına bakarak, gelecek sene pazarın 800 binin üzerinde olacağı görüşü hâkimdi. Hatta Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Bilaloğlu, 1 milyon adetlik öngörüde bile bulunmuştu. Ancak, ekonomimizin durumu, kurlardaki belirsizlik, faizlerin yükselme ihtimalini düşünürsek, asıl meselenin gelecek sene olduğunu tahmin etmek hiç de zor değil. Eğer faizlerin yükselmesi söz konusu olursa, gelecek sene pazarın 500-600 bin bandına kadar gerileyeceğini öngörmek zor olmasa gerek.

2021 BÜTÇELERİ YAPILIYOR

Şu anda otomotiv sektörü yöneticilerinin gelecek seneyle ilgili planlamalarını yaptıkları bir dönemdeyiz. Herkes yurtdışına gelecek sene için sipariş planlarını ve bütçelerini gönderiyor. Acaba siparişler 800 binlik mi yoksa 600 binlik bir pazara göre mi gönderilecek? Bugün önümüzdeki tabloya baktığım zaman, şimdiki talebin yılsonuna kadar çok da hız kesmeden devam edeceğini ve belki de aralık ayına gelindiğinde yine sona kalanlara araç kalmayacağını, ama gelecek sene bugünleri çok arayacağımızı düşünüyorum.