Bildiğiniz gibi kamu bankalarından yapılan açıklamayla geçtiğimiz ekim ayından bu yana yerli otomobil almak isteyen müşterilere sağlanan teşvikli kredi programı 6 büyük yerli üreticinin programdan çıkartılması bahane gösterilerek sonlandırıldı. Özellikle ‘sonlandırıldı’ diyorum çünkü sadece bu 6 yerli üretici programdan çıkartılmış gibi bir açıklama yapıldı. Sonuçta bu üreticiler 2020 yılının ilk yarı sonuçlarına göre Türkiye’de otomotiv üretiminin yüzde 95.2’sini yapıyor. Yani geriye kalanların ki hepsi ticari araç üreticisi, toplam üretimdeki payı yüzde 5’i bile bulmuyor.

Ayrıca otomobil üreten tüm yerli firmaların programdan çıkartılması zaten programın aslında sonlandırılması demek. Ancak, kamu bankaları, “Programı sonlandırdık” demek yerine, 6 firmanın fiyat artışı yapmalarını bahane göstererek, sorumluluğu bu yerli üretici firmaların üzerine atmayı tercih ettiler. Diğer yandan hem sektör hem de vatandaşlar nezdinden öne çıkan tartışmalara bakıldığında kamu bankalarının bu açıklamalarına ciddi tepkiler geldi ve gelmeye devam ediyor.

ZARARINA MI SATACAĞIZ?

Koreli Hyundai’nin Türkiye ortağı olan Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar, geçen hafta BloombergHT’ye yaptığı açıklamada konuyla ilgili tepkisini dile getirerek, “Kamu bankalarının fiyat denetleme mekanizması görevi olduğunu bilmiyorduk. Ayrıca Euro 8 TL’nin üzerine gelmiş, maliyetlerimiz artmışken, zararına daha ne kadar satış yapmamız beklenebilir ki?” yorumunu yaptı. Kibar ayrıca yılbaşından bu yana Hyundai alan müşterilerinden sadece 12 tanesinin bu krediden faydalandığını, ancak konunun psikolojik etkisi olduğunu belirtti.

Diğer taraftan konuyla ilgili sektör yetkililerinin açıklamalarında ise kamu bankalarının fonlarının bitmiş olması sebebiyle böyle bir bahaneye başvurduğunu, fiyat artışlarının kur artışlarından kaynaklandığını, otomobil fiyatlarının son 3-5 sene içindeki TL fiyatlarını Euro’ya çevirdiğinizde fiyatların Euro ile paralel seyrettiğini iddia ediyorlar.

EURO FİYATLARI DEĞİŞMEDİ

Vatandaşlar da benzer yönde yorumlarda bulunarak sosyal medyada, “Ev fiyatları da artmaya başladı, madem öyle neden konut kredileri değil de sadece yerli araç kredilerini durdurdular. Ortalama ev fiyatları da bu kredilerle birlikte 200-300 bin TL arttı” serzenişinde bulunuyorlar.

Konuyu incelediğimde, araçların son 3-5 yıllık Euro fiyatlarının gerçekten de aynı seviyelerde seyrettiğini gördüm. Yani kamu bankaları programı sessiz sedasız durdurup, konuyu kapatabilecekken, özellikle de üretimleriyle ekonomiyi sırtlayan 6 büyük otomotiv firmasını suçlayıcı, adres gösterici bu tavırları anlaşılır gibi değil. Sonuçta turizm gelirlerinin bile ciddi şekilde düştüğü bir ortamda hâlâ en yüksek ihracat gelirini sağlayan bir sektöre böylesine suçlayıcı ve adres gösterir bir yaklaşımın haksızlık olduğunu düşünüyorum.

Düşünün Ali Kibar gibi birçok alanda yatırımları olan bir holding patronu bile böyle tepkiler veriyorsa, iş dünyasının bazı gelişmelerden rahatsız olduğunu, artık konuşmaya başladıklarını görmek ve bu sese dikkatle kulak vermek gerektiğini söylemek yerinde olur.