Suriye topraklarında 33 askerimizi kim şehit etti?

Doğu Akdeniz’de gücü eline geçirmek isteyen; Rusya-Amerika-İran-Irak-Çin-İsrail...

Çoklu bir denklem...

Aksi olsaydı Beşar Esad Suriye’de 9 yıldır süren iç savaşta ayakta kalamazdı.

★★★

Orta Doğu petrolünün (suyunun) dış pazarlara akacağı büyük pasta paylaşılıyor...

Doğu Akdeniz’de üç liman bulunuyor: İsrail’de Hayfa, Suriye’de Lazkiye, Türkiye’de Ceyhan!

★★★

Günlük 1.2 milyon varil kapasiteli Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) petrol boru hattı, bir Amerikan projesi olarak 2005 yılında açıldı.

Azerbaycan, Gürcistan üzerinden Türkiye’ye uzanan 1.768 kilometre uzunluğundaki BTC boru hattından gelen petrol, Ceyhan terminalinden Akdeniz’e ulaşıyor.

★★★

İsrail’den Akdeniz’e açılan Hayfa Limanı ile ilgili 2019 yılının sonunda önemli bir gelişme oldu.

İsrail merkezli Jerusalem Post gazetesi, İsrail’in Doğu Akdeniz’in en doğusundaki stratejik Hayfa Limanı işletmesini Çin’e verdiğini yazdı.

Söz konusu anlaşma; Hayfa Limanı’nın 2021 yılından itibaren Çin tarafından işletilmesini öngörüyormuş.

Çin’in Washington’u huzursuz eden ilk Doğu Akdeniz hamlesi bu değildi.

2017’de canlandırılan Kerkük-Hayfa petrol boru hattı projesi, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile İsrail yakınlığına atılan belki de ilk imzaydı.

★★★

Çin, Doğu Akdeniz’de sergilenen küresel oyuna, Yunanistan’ın Pire Limanı işletmesini alarak zaten dahil olmuştu...

★★★

Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait RF-4E Phantom keşif uçağı, 22 Haziran 2012’de Suriye tarafında düşürüldü.

Uçağın düştüğü yer; Rus askeri üssü Suriye yönetiminin ülkenin batı kıyısında bulunan Lazkiye kentinin 8 mil açığıydı.

Bugün olduğu gibi o gün de olağan şüpheli Rusya’ydı...

★★★

Çin’de yayın yapan Asia Times gazetesi, Lazkiye Limanı’nın işletmesinin İran’a verildiğini yazdı.

Gazete bu tezini Esad’ın 25 Şubat 2019’da Tahran’a yaptığı resmi ziyareti, Şam-Tahran arasında işbirliğine bağlıyordu.

★★★

Uğursuz mart ayı...

Abdullah Gül başbakanlığındaki hükümet, muhalefet ve bölge milletvekillerinin itirazıyla Meclis’ten 1 Mart 2003 tezkeresini geçiremedi.

30 Mart 2003’de Amerika Irak’ı işgal etti.

15 Mart 2011’de Suriye iç savaşı çıktı.

Türkiye yine bir mart arefesinde, Suriye’de alevlenen Orta Doğu paylaşım savaşının ateş hattında...

★★★

Türkiye; Mesut Barzani başkanlığında kurulan IKBY başkenti Erbil’e 2008 yılında ilk konsolosu atadığında, Irak ihracatında ikinci sıraya gelmişti.

IKBY ilk petrol lisanslarını Türk şirketlerine vermişti.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın gazeteci kökenli Başdanışmanı İlnur Çevik, IKBY’den iş alan ilk Türk müteahhitlerindendi...

Bugün durum değişti. İlk petrol lisanslarını alan Pet Oil ve Genel Enerji’nin çoğunluk hisseleri yabancı yatırımcıların eline geçti.

2000’lerin başında Türk malları ile dolan raflarda, Çin-İran markaları ağırlık kazandı.

★★★

Erdoğan, 2016’da yaptığı bir Güney Amerika gezisinden dönerken, uçaktaki gazetecilerin “Suriye’de bir fiili durum oluşturulur mu?” sorusunu, “Irak’ta düşülen hataya Suriye’de düşmek istemiyoruz. Ben 1 Mart tezkeresinin yanındaydım” diye yanıtlıyor.

Bugün Suriye’de olanları, 1 Mart Tezkeresi sendromundan bağımsız düşünemiyorum.

★★★

Rusya ve ABD Kuzey Suriye’de petrol kuyularının, Çin ise Şam’da gayrimenkul projelerinin başını tuttu... Amerikan The Conversation sitesi, Suriye’deki harcamaları da içine koyarak, ABD’ye Irak savaşının 17 yıllık tahmini faturasını 1 trilyon 922 milyar dolar olarak açıkladı.

Koyduğunu alacak!

Türkiye hem Diyarbakır-Erbil ticaret odaları seviyesine düşen IKYB ile hem ekonomik ilişkileri canlandırmak hem de Doğu Akdeniz’de “jeopolitik üstünlük” iddiasını sürdürme savaşı veriyor.