Kültür ve sanattan hiç sözetmiyorum; görünürde ecdadına, Osmanlı tarihine saygılı bir yönetim var değil mi iktidarda...

Derin şüphelerim var!

Azgın kent rantı, haksız servet iştahı doğayı, tarihi silip süpürüyor...

“Eğer saygı olsaydı…” diye başlayan sayısız örnek verebiliriz. Edirnekapı Surları’ndan başlar, mezbelelik haline gelen Anadolu Hisarı’ndaki 1393-Yıldırım Bayezid döneminden kalma Tarihi Osmanlı Mezarlığı’ndan çıkarız...

★★★

Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u 1453 yılında fethediyor; 8 yıl sonra dünyanın en büyük kapalı çarşılarından birinin kapıları açılıyor. Kapalıçarşı: Grand Bazaar... Bugün 42 bin metrekare alanda 2 bin 486 dükkan, 18 han yer alıyor, 30 bin kişi çalışıyor. 559 yıllık çarşının kayıtlarına göre yakın zamana kadar 4 bin 399 dükkanlı, 24 hanı olan bir çarşıymış. Tadilat, onarım, iflas, yangın, deprem derken kırpılmış!

Kat maliklerinin üye olduğu Kapalıçarşı Yönetimi’ne 2018 Aralık ayında Fatih Kurtulmuş Başkan seçilmişti. AKP Genel Başkan Vekili Numan Kurtulmuş’un akrabası diye biliniyor. Yönetim, internet sayfasında tavsiye niteliğinde vitrin örneklerini vermiş ama tadilatlara bakınca uyumdan söz etmek güç.

Birinci derece tarihi eser statüsündeki çarşıda dükkanların iç ve dış onarımları için ya Fatih Belediyesi’ne bağlı Koruma Uygulama Denetim Bürosu’ndan (KUDEB) ya da kapsamlı bir onarım gerekiyorsa, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’ndan izin almak gerekiyor.

★★★

2018 yılından beri hem kurul hem belediye takiplerine hem de savcılık soruşturmasına karşılık uzay üssü görünümüne bürünen Marmara Döviz’e müdahale edilmedi. Mülk sahibi Hakan Evin şikayet üzerine şikayetlerde bulunuyor, sonuç alamıyor. Evin’in, Kasım 2016 tarihinde Ali Hastaoğlu’na aylık 6 bin dolar bedelle kiraladığı 60 metrekarelik dükkan, bir ay sonra Marmara Döviz ve Altın A.Ş. şirketine devrediliyor. Evin, Şubat 2017 tarihine kadar Amerika’da bulunduğu sırada yapılan kira kontratı devir işleminde imzasının taklit edildiğini öne sürüyor.

Asıl konumuz bu değil!

★★★

Marmara Döviz, bu sürede KUDEB’den aldığı izinle sonu gelmeyen “tadilatlara” girişiyor. Kurul, Evin’e ilk uyarısını yapıyor. Evin tarihten iz bırakmayan kiracılarını ilgili tüm makamlara şikayet ediyor. İstanbul Cumhuriyet Savcılığı’nın talebi üzerine 8 Şubat 2019’da Marmara Döviz Yönetim Kurulu Başkanı Şevket Ural’ın, 18 Mart 2019’da da oğlu Orhan Ural ve müdürü Ali Hastaoğlu’nun polis ifadelerine başvuruluyor. Şüpheliler, sorumlunun Hastaoğlu olduğu beyan ediyorlar.

★★★

Marmara Döviz’in “izinsiz uygulama” yaptığı gerekçesiyle, Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul 1 Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 5 Aralık 2019 tarihinde bir karar alıyor:

“...İzinsiz yapılan uygulamaların (asma kat, giriş cephesindeki giydirme cephe ve tabela, beden duvarına ve yer döşemesine zarar veren tüm dekoratif elemanların) kaldırılmasına ve 3578 sayılı karar gereklerinin yerine getirilmediği anlaşıldığından, 2863 sayılı Yasa kapsamında yasal işlemlerin başlatılmasına; söz konusu izinsiz yapılan uygulamaların 15 gün içinde ilgili belediyesince (Fatih Belediyesi) kaldırılmasına ve sonucundan kurulumuza bilgi verilmesine karar verildi.”

Bu yazının üzerinden 2.5 ay geçti, yaprak kıpırdamıyor. Savcılık sorumlular hakkında dava da açmış değil...

★★★

Kapalıçarşı’da Marmara Gold, Arcas Kuyumculuk; Büyükdere Nurol Tower’da Findex Teknoloji gibi çok sayıda şirketi de olan Orhan Ural ve Hastaoğlu, polis ifadelerinde aylık gelirlerini 5 bin TL olarak beyan ediyorlar. İkilinin sektörle tanışıklığı 2000’li yılların başına kadar gidiyor. İranlı dövizci Davut Azizoğlu’nun Beyazıt’taki Mako Döviz bürosunun eski ortaklarıydılar.

★★★

Kapalıçarşı Yönetimi’nin sloganı ile niteleyecek olursam “dünyanın en büyük kültür mirası”, “bir Osmanlı yadigarı” olan çarşıda, Marmara Döviz’in vurdumduymazlığı akla “ilişkiler ağı” sorularını getiriyor.

Kapalıçarşı hafızasından; ortaya saçılan 17-25 Aralık 2014 yolsuzluk, rüşvet tapelerinden sonra Amerika’da yargılanan altıncı-dövizci-rüşvetçi Reza Zarrab’ın izi silinmedi!