Bundan 25 yıl önce Muğla ilinin 7 km batısında 40 dönümlük Kardak adasında Yunanistan ile Türkiye arasında yaşanan gerginliği çipura avcılığı tetiklemişti...

Yunanlı balıkçılar, Türkiye’nin kara sularında yer alan Kardak adası kıyılarında, çipura avına çıkmışlardı.

Türk Silahlı Kuvvetleri adaya çıktı ve Tük bayrağını dikti; günlerce süren askeri ve siyasi müzakerelerle sulh sağlandı.

★★★

Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye yönelttiği  “Doğu Akdeniz’den çıkmazsanız yaptırım uygularım” tehdidini yalnızca enerji haritası ile açıklayamayız.

Kıyıdaş ülkeler arasında varılan “Münhasır Ekonomik Bölge” anlaşmaları denizin altını da, üstünü de kapsıyor.

★★★

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) 2003 yılından itibaren Doğu Akdeniz’deki ülkelerle deniz yetki alanlarını ilgilendiren ikili anlaşmalar imzaladı. Türkiye 27 Mayıs 2019’da Doğu Akdeniz’de Libya ile MEB anlaşması imzaladı.

Ardından Yunanistan’ın Mısır ile yaptığı deniz yetki anlaşması geldi...

★★★

Akdeniz Genel Balıkçılık Konseyi’nin (GFCM) 2016 verisine göre, Akdeniz balıkçılık faaliyetlerinin kolektif değerinin 3 milyar dolar  olduğu tahmin ediliyor. Türkiye’de yapılan araştırmalara göre de, toplam balık avcılığının yaklaşık yüzde 13’ü Akdeniz’de gerçekleşiyor.

★★★

Milli Savunma Bakanlığı eski Genel Sekreteri emekli kurmay Albay Ümit Yalım,19 Türk adası ve 2 Türk kayalığı Yunan işgali altındadır. Adalar Denizi, Yunan Gölü’ne dönüştü. Türkiye, Adalar Denizi’nde, Anadolu kıyılarına hapsedildi” diyor... Saygı Öztürk 10 Aralık tarihli yazısında Yalım’ın, Yunanistan belgelerine dayandırarak, işgal edilmiş 19. ada olarak Küçük Çuha’daki imar hareketlerinin ayrıntılarına yer veriyor.

★★★

Gününün sorusu: Avrupa Birliği Doğu Akdeniz’de Yunanistan aparatını kaldırıp, Türkiye ile yeni bir süreç başlatır mı?

Kültür balıkçılığında Norveç’ten sonra ikinci


Muğla Kültür Balıkçıları Derneği Başkanı ve Kılıç Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili İhsan Bozan Türkiye’nin kültür balıkçılığında 2017 yılı üretimini artırarak, Yunanistan’ı geride bıraktığını, Norveç’ten sonra Avrupa’da ikinci sıraya oturduğunu söylüyor.

★★★

2008 yılına kadar Güllük Körfezi’nde vahşi bir kültür balıkçılığı yapılıyordu.Bir villanın 10 milyon Euro’ya el değiştirdiği Bodrum Mandarin’in ve de Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un geçtiğimiz günlerde satın aldığı Türkbükü Hilton otelinin  bulunduğu Cennet Koy da dahil, deniz balık çiftliklerinin işgali altındaydı. Turizm rantı geldi, balık çiftlikleri ötelendi... Kıyıdan 200 metre açıkta istediğin yere balık çiftliği kurabiliyordun;  yeni yasal düzenlemelerle balık çiftliklerine kıyıdan bin 100 kilometre uzak olma şartı getirildi. Bu mesafe de tartışmalı...

★★★

Kültür balıkçılığı yapılmalı mı derseniz “Yapılmalı” derim... Zira denizlerde canlı hayatı korumanın yolu, ekonomik değerini artırmaktan geçiyor.

★★★

Yıllık 100 bin ton olan kültür balıkçılığı kapasitesinin Avrupa’dan gelen talepler doğrultusunda artırılması gerektiğini savunan Bozan, “Ağırlığı Güllük Körfezi olsa da artık Türkiye’nin tüm denizlerinde kültür balıkçılığı yapılıyor.  Balık çiftlikleri deniz kıyısından 1100 metreden başlayarak 5-6 kilometreye kadar uzakta kuruluyor” diyor.

★★★

Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan da,  Muğla’da üretilen balığın yüzde 50’sinin ihraç edildiğini, Avrupa’da tüketilen her 3 balıktan birinin Türkiye’den gittiğini vurguluyor.

★★★

Türkiye’de 2000-2018 yılı karşılaştırmalarına göre yıllık su ürünleri üretiminde avcılık 503 bin 345 bin tondan, 354 bin 318 bin tona gerilerken, toplamdaki artış yetiştiriciliğin gelişmesinden kaynaklanıyor. Yıllık su ürünleri üretim miktarı yaklaşık 582 bin tondan, 630 bin tona çıkıyor.

★★★

Kültür balıkçılığı denizde de, iç sularda da yaygınlaşıyor. Denizde 254 bin 430 ton, iç sularda 232 bin 356 ton balık üretim kapasitesi bulunuyor. 2000 yılında 15.4 bin ton olan çipura üretimi 2018 yılında 61 bin tona; aynı dönemde levrek üretimi de 17.8 bin tondan 100 bin tona yaklaşıyor.

Alabalık üretimi de aynı dönemde; 44 bin 533 tondan 110 bin tona yükseldi.

★★★

Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü 2000-2017 yılı verilerine göre kişi başına su ürünleri tüketimi 8 kilodan, 5.5 kiloya düştü.

Kırmızı et fiyatlarıyla arasındaki fiyat farkı deniz ürünleri talebini etkiliyor.

Bu yıl balık fiyatlarının kırmızı etin altına inmesiyle tercihin deniz ürünlerine kayması beklenebilir. Bu kez de alım gücü düşüyor.  Millet proteini bırakın balıktan, etten; mercimekten bile zor alacak duruma geldi!

★★★

2023 su ürünleri ihracat hedefini Kızıltan 1.5 milyar dolar, Bozan 2 milyar dolar olarak dile getiriyor.

Şunun şurasında 3 yıl kaldı, ihracat nasıl ikiye katlanacak, nasıl bu kadar iyimser oluyorlar göreceğiz...