Koronavirüs salgını başlangıcından beri kısa çalışma uygulamasından yararlanan bir işyerinde çalışmakta olan okurum,  “Bu süreçte işten çıkarılırsam şirkete uygulanacak müeyyide sadece asgari ücret tutarındaki ceza mıdır?” diye sormuş.

İçinde bulunduğumuz salgın dönemine özgü olarak getirilen işçi çıkrama yasağı, biri kısa çalışma uygulamasından bağımsız olarak, diğeri kısa çalışma uygulamasından yararlanma şartı olmak üzere iki şekilde karşımıza çıkıyor.

★★★

4857 sayılı İş Kanunu’nun geçici 10. maddesiyle, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler, belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, işyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuatına göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi halleri dışında işveren tarafından işçi çıkarmak yasaklanmış olup, aksi halde işverene brüt asgari ücret tutarında (2.943 TL) idari para cezası verilmesi öngörülmüş.

Eylül başında yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile 17 Eylül 2020 tarihinden itibaren 2 ay uzatılan yasak süresi, yeni bir süre uzatımı olmazsa 17 Kasım’da sona erecek.

Buna göre, işyerinde kısa çalışma uygulaması yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, yasa maddesinde belirtilen istisnai haller dışında işçi çıkaran işverene, işten çıkardığı her işçi için brüt asgari ücret tutarında (2.943 TL) idari para cezası verilecek.

★★★

Yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle (içinde bulunduğumuz salgın sürecinde) uygulanmakta olan kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, işyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler (ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler) hariç olmak üzere işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekiyor.

Bu bağlamda, işyerinde kısa çalışma uygulandığı dönemde işçi çıkarılması halinde, işveren kısa çalışma uygulamasından yararlanma hakkını kaybedecek ve yapılan kısa çalışma ödemeleri, yasal faizi bile birlikte işverenden tahsil edilecektir.

★★★

Okurun sorusuna dönersek, işyerinde kısa çalışma uygulandığı dönemde, İş Kanunu’nun 25. maddesinde sayılan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında bir nedenle işten çıkarılırsa, işveren işten çıkarma yasağına aykırı davranmış olacağından brüt asgari ücret tutarında ceza kesilecek.

İkinci olarak, işveren kısa çalışma uygulamasından yararlanma hakkını kaybedecek ve çalışanlara yapılan kısa çalışma ödemelerini yasal faizi ile birlikte ödenmek zorunda kalacak.