ABD’de Joe Biden yönetimi İran ile yeniden masaya oturmaya hazırlanırken, Tahran’ın petrol ihracatında son dönemde çarpıcı artış yaşandı.

Reuters, İran’ın Çin’e ham petrol ihracatının son aylarda rekor seviyelere yükseldiğini aktardı. Yaptırımlar nedeniyle İran'dan ihracat büyük oranda dolaylı ve gayriresmi yollardan yapıldı.

Ajans ayrıca, ABD’nin Tahran’a dönük yaptırımlarını yumuşatacağı beklentisiyle Hindistan’ın da İran petrolünü yeniden ithal etmek üzere görüşmelere başladığını yazdı.

ABD’de Donald Trump yönetimi, İran ile Barack Obama döneminde yapılan nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmiş ve 2018 yılında yürürlüğü koyduğu sert yaptırımlarla İran’ın petrol ihracatına ağır darbe indirmişti.

Nitekim, Türkiye de bu yaptırımlar nedeniyle Kasım 2018’den itibaren komşu İran’dan petrol ithalatını resmi olarak durdurmuştu.

Mavi çizgi Çin'in İran'dan resmi petrol alımlarını, gri çizgi ise gayriresmi alımlarını gösteriyor. Biden'ın başkan seçildiği Kasım 2020 sonrasındaki dönemde gizli alımlardaki sert yükseliş dikkat çekiyor.

ASYA ÜLKELERİYLE GÖRÜŞMELER BAŞLADI


İran’ın ulusal petrol şirketi, Biden’ın ABD başkanlığı koltuğunu devralması sonrasında Asya ülkeleriyle irtibata geçerek olası petrol talep miktarları üzerine görüştü.

Hindistan’dan bir yetkilinin sözlerini aktaran Reuters, dünyanın üçüncü büyük petrol ithalatçısı olan Hindistan’ın, İran’ın 3-4 ay içinde petrol piyasasına dönüşünü beklediği belirtti.

İran’ın, Asya’daki diğer alıcılarla da görüşmelere başladığı öğrenildi.

Reuters, İran petrolünün Umman, BAE ve Malezya üzerinden Çin'in doğu limanlarına aktarıldığını yazdı.

ÇİN’DEN GİZLİCE REKOR ALIM


Refinitiv Oil Research verileri, Çin’in İran’dan dolaylı petrol alımının ocak ve şubat aylarında rekor seviyelere ulaştığını ortaya koyuyor.

Çin’in son 14 ayda günde ortalama 306 bin varil petrol aldığı, bunun da 17,8 milyon tona denk geldiği belirtildi. Şubatta bu rakam 3,2 milyon tonun üzerine çıktı. 14 aydaki alımların yüzde 75’i dolaylı ve gayriresmi yoldan yapıldı.

Reuters’a göre İran’ın rekor düzeylere yükselen Çin’e dolaylı ve gayriresmi petrol ihracatı büyük oranda Umman, Birleşik Arap Emirlikleri ve Malezya üzerinden yapıldı.

Çin’e dolaylı petrol ihracatının, Biden’ın seçimi kazandığı kasım ayında yükselişe geçmesi dikkat çekti.

SİNYAL CİHAZLARI KAPATILIYOR, ÖDEME YUAN VE EURO İLE


Refinitiv ham petrol akışı analisti Emma Li, İran petrolünü taşıyan tankerlerin tespit edilmekten kaçınmak için yükleme sırasında tipik olarak sinyallerini kapattıklarını ancak daha sonra Umman, BAE ve Irak'taki limanların yakınındaki uydular aracılığıyla izlenebilir hale geldiklerini, bazı tankerlerin Çin’e gitmeden önce yüklerini Singapur veya Malezya yakınlarındaki diğer gemilere transfer ettiklerini söyledi.

Çin’in ödemeleri ABD doları yerine Çin yuanı ve euro cinsinden yaptığı aktarıldı.

Cenevre merkezli tanker takipçisi Petro-Logistics, İran’ın petrol ihracatının ocakta günlük 600 bin varili geçtiğini ve bunun Mayıs 2019 sonrasında ilk olduğunu belirtti.