Pandemi döneminde 2020’de büyük ekonomiler içinde milli geliri artan tek ülke olan Çin, yabancı yatırım girişlerinde de 2020’de dünyada ilk sırayı aldı.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayınlanan rapora göre, 2020’de Çin’e yabancı doğrudan yatırım girişi yıllık yüzde 4 artışla 163 milyar dolara yükselirken, ABD için bu rakam yüzde 49 azalarak 134 milyar dolara geriledi.

Donald Trump'ın başkanlığı döneminde azalma eğiliminde olan ABD'ye doğrudan yabancı sermaye girişi, pandemi yılında son 15 yılın en düşük seviyesine geriledi.


HİNDİSTAN HIZLANDI

Çin’de yüksek teknoloji sektörüne yabancı doğrudan sermaye girişi yıllık yüzde 11 artarken, sınır ötesi birleşme ve satın almalar da yüzde 54 arttı. Satın alma ve birleşmelerde ilaç, bilişim ve iletişim sektörleri başı çekti.

Gelişen ülkeler arasında Hindistan, pandemiye rağmen geçen yıla göre yüzde 13’lük artışla dikkat çekti. E-ticaret sektörüne yüksek yabancı girişi olan Hindistan, 20202de 57 milyar dolarlık yabancı doğrudan yatırım çekti.

AB’DEN ÇIKAN İNGİLTERE’DE BÜYÜK DÜŞÜŞ


2019’da 45 milyar dolarlık yabancı doğrudan yatırım çeken Birleşik Krallık, 2020’de -1,3 milyar dolara düşerek en çok gerileyen gelişmiş ülke oldu.

İtalya’da da yabancı yatırım girişi sıfırlandı.

Avrupa Birliği (AB) ülkelerine toplam yabancı yatırım girişi de yüzde 71 düşüşle 373 milyar dolardan 110 milyar dolara geriledi.

Pandeminin olumsuz etkilerine bir de petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki düşüş eklendiği için 2020’de zor bir yıl geçiren Rusya’ya yabancı doğrudan sermaye girişi 32 milyar dolardan 1,1 milyar dolara geriledi.

2020'de yabancı doğrudan sermaye girişlerinin yıllık değişiminde Hindistan ve Çin artış kaydeden az sayıdaki ülkeler arasında yer aldı. İngiltere ve İtalya ise sıfırlandı.

TÜRKİYE’DE YÜZDE 19 AZALDI


Türkiye’ye doğrudan yabancı yatırım girişi 2020’de yıllık yüzde 19 düşüşle 6,8 milyar dolara geriledi. Katar Yatırım Otoritesi'nin Borsa İstanbul'da 200 milyon dolar bedelle yüzde 10 pay alması da raporda yer aldı.

Ancak yılın ilk 11 ayı itibarıyla yerlilerin yurt dışındaki 2,6 milyar dolarlık doğrudan yatırımı oldu. Türkiye’de yabancıların gayrimenkul yatırımları da 2020’de 3,9 milyar dolar oldu.

11 ay itibarıyla gayrimenkul hariç Türkiye’ye net yabancı doğrudan yatırım girişi ilk kez eksiye düşerek -424 milyon dolar oldu.

DÜNYADA YÜZDE 42 AZALIŞ


Küresel yabancı doğrudan yatırımlar, 2020 yılında yıllık yüzde 42 azalışla 1,5 trilyon dolar seviyesinden 859 milyar dolara geriledi.

UNCTAD yaptığı açıklamada bu seviyede bir doğrudan yabancı yatırımının en son 1990'larda görüldüğünü, 2008-2009 küresel finansal krizi sonrasında görülen doğrudan yabancı yatırımı rakamlarına göre yüzde 30'dan fazla düşüş olduğunu vurguladı.

Küresel ekonominin 2021 yılında toparlanacağına dair projeksiyonlara rağmen doğrudan yabancı yatırımlarının Covid-19 salgınının gelişimine ilişkin belirsizlikten kaynaklı olarak zayıf kalmaya devam edeceğini tahmin eden UNCTAD, 2021 yılında global doğrudan yabancı yatırımlarının yüzde 5-10 düşüş göstereceği öngörüsünü paylaştı.

UNCTAD'ın yatırım bölümü direktörü James Zhan yaptığı açıklamada, "Pandeminin yatırım üzerinede etkileri sürecek. Yatırımcılar yeni denizaşırı verimli varlıklara sermaye taahhütünde bulunmak konusunda ihtiyatlı olmaya büyük olasılıklı devam edecekler" değerlendirmesinde bulundu.