DOĞALGAZ FİYATLARI KÖMÜRÜ GERİDE BIRAKTI
Avrupa'daki kömür ve karbon fiyatları da son aylarda büyük artış kaydetti. Ancak bu artış gaz fiyatlarındaki artışın oldukça gerisinde. Bu fiyat gelişmeleri de elektrik üretimi için kömür kullanımına geri dönüşe sebep oldu.
Bu yılın başından beri Avrupa kömür vadeli işlemleri iki kattan fazla arttı. Doğalgaz fiyatlarındaki artış ise 4 kattan fazla.
Kömür, doğalgaz ve CO' fiyatlarındaki artış. Kırmızı: Kömür, Mavi: Doğalgaz, Gri: CO2UZMANLAR UYARDI
Reuters'ın aktardığına göre, Bank of America'daki analistler konu ile ilgili, "Yükselen doğalgaz fiyatları gazdan kömüre geçişin kilidini açtı" değerlendirmesinde bulundu.
İklim düşünce kuruluşu Ember'in başkanı Dave Jones ise, “Elektrik üretiminde dönüşüm gerçekleşiyor ancak gereken aciliyette değil, emisyonlar yanlış yöne gidiyor” dedi.
AVRUPA'DA KÖMÜR VE PETROLÜN ENERJİDEKİ PAYI ARTIYOR
Avrupa Birliği, üye ülkelerde karbon salan üreticilere ilave maliyet yüklüyor. İlave karbon emisyonu maliyeti nedeniyle 2 yıldan uzun bir süredir doğal gaz çevirim santralleri kömürle çalışan elektrik santrallerinden daha avantajlı durumdaydı. Fakat fiyatlardaki yükselme ile bu durum temmuz ayından itibaren değişti.
Almanya'da bu yıl üçüncü çeyrekte linyit kömüründen 35,1 terawatt saat elektrik üretildi. Bu rakam önceki yılın aynı döneminde 29,3'tü.
Yüksek gaz fiyatları, sadece kömüre değil petrole olan talebi de artırdı. Kömür kullanımının düşük olduğu İngiltere'de bu kış elektrik arzında sorunlar yaşaması nedeniyle petrole geçiş arttı.
Enerji uzmanları taş kömürü ve linyitin önümüzdeki bir kaç çeyrekte daha doğal gazdan daha avantajlı olmayı sürdüreceğini belirtiyor.
ÇİN DE KÖMÜRE DÖNÜYOR
Enerji krizinin kirletici yakıtların önünü açması yalnızca Avrupa ülkeleri ile sınırlı değil.
Çin, İç Moğolistan'daki madenlere kömür üretimini artırma emri verdi. Çin, gaz fiyatlarındaki rekor artış nedeniyle fabrikaları açık tutmak ve evleri ısıtmak amacıyla kirletici fosil yakıtlara olan talebi canlandırdı. Çin'de halihazırda elektrik üretiminin yüzde 60’tan fazlası kömürden karşılanıyor.
KARBON EMİSYONU REKOR KIRACAK
Tüm bu gelişmelerin yanında pandemi sonrası artan talep nedeniyle üretimde yaşanan artış da 2020'de azalan karbon emisyonunu pandemi öncesi seviyesine getirdi.
Hükümetler karbon emisyonlarını sıfırlama taahhütlerini bir bir açıklasa da Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, mevcut eğilimler ele alındığında karbon emisyonları 2022'de yeni bir rekor kıracak.
2021'de dünya çapında temiz enerjiye yaklaşık 750 milyar dolar yatırım yapıldı. Ancak uzmanlara göre bu rakam karbondan arındırma hedeflerini karşılamak için gerekli olanın çok altında. Bu yıl dünyadaki toplam enerji yatırımlarının miktarı ise 1,9 trilyon dolar.
YEŞİL ENERJİYE DÖNÜK ENDİŞELER VAR
Ayrıca enerji arzındaki kriz nedeniyle elektrik üretiminde temiz enerjiye yönelik ciddi şüpheler doğmaya başladı.
Kuraklık nedeniyle hidroelektrik santrallerin daha az elektrik üretmesi ve rüzgar hızındaki düşüş nedeniyle rüzgar santrallerinin kapasitelerindeki düşüş, doğalgaza olan ihtiyacı katladı. Doğalgazda mevcut rezervlerin düşük olması ve Rusya'nın arzı konusundaki endişelerse doğalgaz fiyatının rekor kırmasına neden oldu. Doğalgazdaki artış ise kömüre olan talebi tekrar canlandırdı.
Ancak enerji tedarik zincirlerindeki aksamaların, Rusya gibi petro devletlere bağımlılığın tetiklediği aşırı fiyat dalgalanmalarından ve oynaklıktan kaynaklandığını düşünenler de mevcut.
