Ağır borç yükü altındaki Çinli gayrimenkul geliştirme şirketi Evergrande'nin borçlarını ödeyemeyeceği kaygıları piyasaları sarstı. Borsalarda satış dalgası sürerken piyasalar şirketin bulunduğu zor durumun diğer sektörlere yayılıp yayılmayacağı izleniyor.

EVERGRANDE NEDİR?

Evergrande, Çin’in en büyük gayrimenkul şirketleri arasında yer alan bir şirkettir. Evergrande gelir açısından dünyanın en büyük işletmelerinden biri olarak gösteriliyor.

Evergrande, yaklaşık 200 bin kişiyi istihdam ediyor. Grubun kurucusu bir zamanlar ülkenin en zengin ismi olan Çinli milyarder Xu Jiayin. Şirket, Çin genelinde 280’den fazla şehirde 1300’den fazla projesi olduğunu belirtiyor.

Evergrande gıda, elektrikli araç, spor sektöründe yatırımı var ve tema parkları bulunuyor.
Çin futbol liginde mücadele eden Guangzhou Evergrande kulübü de Evergrande'ye şirketine ait. Evergrande, bu kulüp için 185 milyon dolar maliyetle dünyanın en büyük futbol okulunu inşa etti.

EVERGRANDE'YE NE OLDU?

Piyasaya 300 milyar doların üzerinde borcu bulunan Evergrande’nin vadesi gelen borçları ödeyip ödemeyeceği noktasındaki belirsizlikler borsaları sarstı. Asya Pasifik Bölgesi’nde hisse senetleri Salı günkü işlemlerde yatırımcıların emlak devi ‘Evergrande’ krizine ilişkin haber akışını takip etmeye devam etmesiyle geriledi.

Japonya hisse senetleri Pazartesi günkü tatilden yüzde 2’ye varan kayıplarla döndü. Önceki gün yüzde 3’e varan kayıplar kaydeden Hong Kong’un Hang Seng Endeksi Salı günü daha sınırlı da olsa kayıplarını sürdürdü.

ABD’deki S&P 500 endeksi vadeli kontratları, endeksinin dün yüzde 1.7 ile iki ayın en büyük düşüşünü yaşamasının ardından yüzde 0,3 yükseldi. Yuan, offshore işlemlerde dünkü kayıplarının bir kısmını toparlamaya çalıştı.

AVRUPA’YI DA ETKİLEDİ

Asya’nın yanı sıra Avrupa borsalarında da Evergrande etkisi görüldü. Paris’te CAC 40 endeksi yüzde 2,6, Alman DAX endeksi yüzde 2,9, Londra’da ise FTSE 100 yüzde 1,8 düştü. Borsa İstanbul BIST 100 endeksi de günü yüzde 1,94 düşüşle tamamladı.

Enerji hisseleri, finans grupları ve temel malzeme üreten şirketler borsadaki düşüşten nasibini aldı aldı. Ayrıca Hong Kong borsasında Evergrande hisseleri yüzde 10’luk düşüş kaydetti.

ZENGİNLERİ DE VURDU

Borsalardaki küresel sarsıntı, dünyanın en büyük zengin insanlarının sahip olduğu şirketlerin hisselerini de vurdu. En zengin 500 kişi toplam 135 milyar dolar kaybetti.

Bloomberg Milyarderler Endeksi’ne göre, Tesla’nın sahibi Elon Musk’ın serveti dün 7,2 milyar dolar düşerek 198 milyar dolara geriledi. Amazon’un kurucusu Jeff Bezos da dün 5,6 milyar dolar kaybetti. Bezos’un net serveti 194,2 milyar dolara indi.

TEMERRÜDE DÜŞERSE DİĞER ŞİRKETLERİ ETKİLEYEBİLİR

Yatırımcılar, Evergrande’nin iflası ya da tasfiyesi halinde ekonomik büyümenin kırılganlık sergilediği bir dönemde Çin gayrimenkul sektöründeki diğer şirketlerin de benzer sorunlarla karşılaşabileceğinden kaygılanıyorlar. Evergrande’nin şirket tahvillerinin kupon ödemesini Perşembe günü yapması gerekecek. Yatırımcılar bu tarihi şirket için bir sınav olarak görüyorlar. Şirket, 30 gün içinde faiz ödemesini yapamazsa temerrütte düşmüş olacak.

Piyasaların Evergrande yüzünden panik olmasının ana sebebi ise Evergrande’nin borçları. Piyasaya 300 milyar dolardan fazla borcu olan, Çin’in ikinci büyük emlak şirketi Evergrande’nin borçlarını ödeyememesi durumunda bankacılık başta olmak üzere pek çok sektörün etkileneceğinden ve bu temerrüdün domino etkisi yapabileceğinden endişeleniliyor.

Firmanın 171 yerel banka ve 121 finansal kuruma borcu bulunuyor. Aynı zamanda firmanın 1,5 milyon müşterisi de şuan konut bekliyor.

Çin bankalarını takip eden kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s’un direktörü Ming Tan, Financial Times’a yaptığı açıklamada, Evergrande’nin borçlarını temerrüde düşürmesinin dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde “tek başına” bir kredi krizine neden olma ihtimalinin düşük olduğunu söyledi.