Aralık ayında finansal kesim dışındaki şirketlerin net döviz pozisyonu 157.6 milyar dolar açık verdi. Böylelikle Şubat 2018’de görmüş olduğu zirve seviyesinden (207.2 milyar dolar) bu yana en düşük döviz pozisyon açığı kaydedildi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verilerine göre, finans dışı şirketlerin kısa vadeli net döviz fazlası aralık ayında da devam ederek önceki yıla göre 20.2 milyar dolar artışla 25.2 milyar dolar oldu. Kısa vadeli net döviz pozisyonu 2019 sonunda 4.6 milyar dolar seviyesindeydi. Bu fazlanın ortaya çıkmasında, kısa vadeli varlıkların bir yılda 17.2 milyar dolar artması ve kısa vadeli yükümlülüklerin ise 3.3 milyar dolar azalması etkili oldu.

80.3 MİLYAR DOLAR OLDU

Konuya ilişkin değerlendirmelerini aldığımız uzmanlar, ucuz kredilerin etkisiyle firmaların uygun dönemlerde döviz biriktirmiş olabileceklerini söylüyor. Şirketlere finansal danışmanlık hizmeti veren bir uzmandan edindiğimiz bilgiye göre, şirketlerin döviz varlıklarındaki artış iki nedene dayanıyor. Bunlardan ilkini yaptıkları ihracatın karşılığı olarak elde edilen döviz cinsinden alacaklar oluşturuyor. Firmaların ihracat alacakları yıllık bazda 2.4 milyar dolar artışla 21.9 milyar dolara ulaştı. İkincisi ise bankacılık sektöründe yabancı para mevduatına yatırılan paralardan kaynaklanıyor. Yurtiçi bankaların mevduatlarındaki döviz yıllık bazda 13.7 milyar dolar artışla 80.3 milyar dolara ulaştı.


VERGİ ÖDEMELERİ ŞİRKETLERE DÖZVİZ SATTIRDI


Yurtiçi yerleşiklerin kıymetli maden dahil yabancı para (YP) mevduat ve fonları 26 Şubat ile biten haftada bir önceki haftaya göre 2.06 milyar dolar düşüşle 232.68 milyar dolar oldu. Merkez Bankası’nın haftalık olarak yayınladığı verilere göre döviz mevduatlarında ve fonlarda yaşanan 2.06 milyar dolarlık düşüş, parite etkisinden arındırıldığında 17 milyon dolar artışla 2.08 milyar dolar oldu. Verilere göre 26 Şubat haftasında bireylerin parite etkisinden arındırılmış kıymetli maden dahil YP mevduatları 81 milyon dolar atarken, şirketlerde 2.16 milyar dolar düşüş gerçekleşti. Bankacıların verdiği bilgiye göre döviz hesaplarındaki şirket kaynaklı düşüş yurtdışına transfer, şubat sonu vergi ödemeleri ve döviz borç ödemeleri nedeniyle oluştu.