15 Temmuz 2016, akşam saatleri…
İngiltere’nin İstanbul Başkonsolosluğu’nda geniş katılımlı bir davet var. Davetliler arasında bulunan bir gazeteci, Brexit ve Boris Johnson’la (dönemin Dışişleri Bakanı) ilgili sorduğu sorularla Ankara Büyükelçisi Richard Moore’u köşeye sıkıştırmıştı. Eski bir MI6 casusu olan Moore birden “Sahi, sizin askerler ne yapıyor?” dedi.
SSCB'nin dağılmasından önce MI6'da çalışan Richard Moore, 2014-2017 yılları arasında İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi olarak görev yaptı. Moore geçen yıl MI6'nın başına getirildi.Birkaç saat sonra olanlar malumunuzdur…
Heyecanlı ve merak uyandırıcı değil mi? Daha çok heyecanlanmak ve merakınızı gidermek istiyorsanız Murat Yetkin’in “Meraklısı İçin Darbeler Kitabı”nı okumanız gerekiyor.
Meslek büyüğümüz Murat Yetkin, 2017’de başladığı ‘meraklısı için’ serisinin (ilki entrikalar, ikincisi casuslar) üçüncü kitabında darbeleri işliyor. Gazetecilikte 40 yılı deviren, haberleri, makaleleri ve kitaplarıyla, günümüzün şartlarına rağmen ‘sadece’ gazetecilik yapmakta ısrar eden genç meslektaşlarına her daim yol gösteren Yetkin, son kitabında darbeler ve komplolar ülkesi Türkiye’nin yaşadığı süreçleri, 31 Mart isyanı (1909) - 15 Temmuz kalkışması (2016) aralığında ele alıyor.
ZOR SORU: 1993’DEKİ GİZLİ DARBENİN ADI NİYE KONULMUYOR?
“27 Mayıs neden gasp edilmiş bir darbedir? Darbeyi yapanlar ile yönetime el koyanlar aynı kişiler midir?”
“27 Mayıs ile 12 Mart neden iki ayrı darbe örgütlenmesi değil, ama bir darbe örgütlenmesinin dağıtılıp el konulması suretiyle seçilmiş iktidarın devrilmesi örneğidir?”
“12 Eylül’ü diğer bütün darbe girişimlerinden ayıran özellik nedir?”
“Kaç kişi 2001 mini darbe girişiminin farkındadır?”
“Neden her askeri darbeden ve 28 Şubat post-modern darbesi gibi komploların ardından bastırılıyor gibi görünen siyasal İslamcı hareket biraz daha yükselmiş ve sonunda merkez sağ ile kaynaşarak, merkeze yanaşıp dönüşerek AK Parti ile vücut bulup iktidarın sahibi olabilmiştir?”
“Neden 1993 gizli darbesinin adı konulmamaktadır?” gibi kritik bir soru daha soran Murat Yetkin, 1993 yılında yaşananları şöyle sıralıyor.
24 Ocak: Uğur Mumcu suikastı.
17 Şubat: Jandarma Genel Komutanı Eşref Bitlis’in uçağının düştü/düşürüldü.
18 Şubat: 2000’e Doğru dergisinin Diyarbakır temsilcisi Halit Güngen’in öldürüldü.
24 Şubat: TBMM İnsan Hakları Komisyonu, Said-i Nursi'nin itibarının iade edilmesini karar verdi.
5 Mart: Azerbaycan ile Türkiye arasında Bakü-Ceyhan Petrol Boru Hattı protokolü imzalandı.
15 Mart: Terör örgütü PKK’nın lideri Öcalan bir aylık ateşkes ilan etti.
Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis ve beraberindekileri taşıyan helikopter, Ankara Yenimahalle'de belirlenemeyen bir sebeple düştü. Kazada kurtulan olmadı.16 Nisan: Yanına Ahmet Türk’ü alan ve takım elbiseyle basının karşına çıkan Öcalan, ateşkesi uzattığını açıkladı.
17 Nisan: Cumhurbaşkanı Turgut Özal geçirdiği kalp krizi sonrası öldü.
16 Mayıs: Süleyman Demirel Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı seçildi.
24 Mayıs: Bingöl’den Elazığ’a sevk edilen 33 silahsız er bulundukları otobüsten indirilerek PKK’lı teröristlerce şehit edildi.
18 Haziran: Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey askeri darbeyle devrildi.
2 Temmuz: Sivas'ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli ateşe verildi. 37 kişi yanarak ve dumandan boğularak hayatını kaybetti.
5 Temmuz: Erzincan’a bağlı Başbağlar köyüne saldırı düzenleyen PKK’lı teröristler aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 33 kişiyi öldürdü.
10 Temmuz: Emniyet Genel Müdürlüğü’ne Mehmet Ağar getirildi.
4 Eylül: DEP Milletvekili Mehmet Sincar öldürüldü.
22 Ekim: Diyarbakır Jandarma Bölge Komutanı Bahtiyar Aydın bölük komutanlığı binası önünde vurularak şehit edildi.
4 Kasım: JİTEM’in tepe isimlerinden Cem Ersever öldürüldü.
YUNANİSTAN’DAKİ DARBE VE İSTİKLAL SAVAŞIMIZ
Biraz daha geçmişe gidelim…
Komşunuzdaki yangın sizi yakmasa da hararetinizi artırır!
Hiç düşündünüz mü? 1915 yılında Yunanistan'da Venizelos'un ikinci darbe girişimi başarılı olmasaydı, Türkiye nasıl etkilenirdi?
Murat Yetkin cevaplıyor: Yunanistan 1919'da İngiltere'nin itmesiyle Anadolu’yu işgale kalkışmayacak, belki İstiklal Savaşı bildiğimiz gibi seyretmeyecek, belki de cumhuriyetle sonuçlanmayacaktı.
TRT spikeri Tijen Karaş, TRT'yi basarak kanalda yönetimi ele geçiren darbeci askerlerin hazırladığı TSK'nın yönetime el koyduğunu belirten metni canlı yayında okudu. Karaş, daha sonra metni silah zoruyla okuduğunu söyledi.15 TEMMUZ KİMİN ESERİ?
Şimdiye dek sorulmamış soruları soran, cevap arayan ve çoğuna da yanıt veren Murat Yetkin, Türkiye’deki darbelerin tarihimiz ve coğrafyamızla ilgili ayrıntılı tahlilini de titizlikle yapıyor.
15 Temmuz kim eseriydi? Murat Yetkin bu sorunun cevabını bir paragrafla özetliyor: 15 Temmuz kalkışması, tekrarlamak zorundayız ki, 1960 darbesinden sonra, ABD ve Suudi Arabistan’ında Soğuk Savaş koşullarında Sovyetler’e karşı verdiği destekle kabuğunu kırıp açığa çıkan, kökleri 12 Mart ve 12 Eylül askeri darbeleriyle büyüyen İslamcı damar içinde var olan bir harekete karşı, yine dışarıdan, ABD ve AB bünyesi içindeki oluşumlardan aldığı destekle büyüyen bir siyasal İslamcı hareketin eseri oldu.
AKP VE FETHULLAH GÜLEN
15 Temmuz kalkışmasını TV kanallarından izleyip ahkâm kesenlerin aksine, o gece komutasındaki askerlerle Hürriyet binasını basan Yüzbaşı Süleyman Ahmet Kaya’yı (yakalandı, tutuklandı, yargılandı ve iki kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası aldı) vazgeçirmeye çalışan Murat Yetkin’in AKP ve Fethullah Gülen hakkındaki tespitleri de ders niteliğinde:
AKP: Kökleri Soğuk Savaş öncesine dayanan ama Soğuk Savaş sırasında komünizmle mücadele çerçevesinde ABD tarafından destek görmüş gruplardan destek alan bir hareket…
Fethullah Gülen: Kökleri doğrudan Soğuk Savaş sırasında ABD’nin Sovyetler Birliği’yle, komünizmle mücadele programı içinde büyütülmüş 12 Eylül’den sonra yolu özellikle açılmış bir hareketin başında. Sadece Türkiye ile değil, Orta Asya ile de ilgili bir proje.*
31 Mart, 27 Mayıs, 12 Mart, 12 Eylül, 1993, 2001, 15 Temmuz…
“Bir daha olmaz” diyebilecek durumda mıyız?
Son söz kitabın yazarının: Şu görülüyor ki yönetim zayıfladıkça oyunu zor yoluyla değiştirmek isteyenler ortaya çıkıyor. Dünyanın her yerinde böyle olmuş ve olmaya devam edecek, öyle de görünüyor. (…) Seçimle gelen, seçimle gidecek. Oyunu barış içinde sürdürmek için oyuncuların halkın rızasıyla değiştirilmesinin önüne engel çıkarmayacak. Oyunu zorla değiştirmek isteyenlerin, işe oyuncuları zorla değiştirmekle başlamasına böylece set çekecek. Çünkü zorla güzellik olmuyor. Zor oyunu bozuyor.
*Türkiye’de darbeler tarihinin bilinmeyenleri, Erhan Yılmaz, Gazete Duvar, 7 Ocak 2021
MERAKLISI İÇİN DARBE FİLMLERİ
- Z (1969)
- Missing (1982)
- La Historia Oficial (1985)
- Eve Dönüş (2006)
- Beynelmilel (2006)
- Bu Son Olsun (2012)
MURAT YETKİN KİTAPLARI
- Meraklısı İçin Darbeler Kitabı (2020)
- Meraklısı İçin Casuslar Kitabı (2018)
- Meraklısı İçin Entrikalar Kitabı (2017)
- Kürt Kapanı: Şam'dan İmralı'ya Öcalan (2004)
- Tezkere-Irak Krizinin Gerçek Öyküsü (2004)
- Avrupa Birliği Bekleme Odasında Türkiye (2002)
