Karaman, “Yaz aylarında erken normalleşme adımları ile birlikte kontrol tamamen kaybedilmiş, karşılaştığımız tehlikenin boyutu vatandaşlarımıza saklanan veriler sebebiyle yeterince anlatılamamıştır. 2021 itibariyle Türkiye, 193 ülke arasında en çok vaka görülen 7. ülke olurken, gerçekleşen ölüm sayılarında Endonezya’dan sonra 18. sırada yer alıyor. 2020 yılı bütün dünyada gözle görülmeyen bir düşmanla sağlık ordusunun savaşına sahne oldu. Bu savaş henüz bitmedi. Ülkemizde durumun her geçen gün daha da kaygı verici boyuta ulaşıyor ve ve aylar öncesinde uyardığımız tsunaminin yaşandığını biliyoruz. Gelinen bu noktada daha fazla insanın hayatını kaybetmemesi için salgına yönelik önlemler çerçevesinde, pandemi süreci başından sonuna kadar ele alınmalı ve önerilerim ivedilikle hayata geçirilmelidir” dedi.
Pandemide Sağlık Sistemi
Koronavirüs tüm yıkıcı etkisi ile devam ederken birçok büyükşehirde artan hasta sayıları nedeniyle kamuda hastane servislerinin, yoğun bakımların yoğunluğuna dair hastane yöneticilerinden, yerel yöneticilerden, tabip odalarından, sağlık ve meslek örgütlerinden bilgiler kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Bazı illerde yoğun bakımda çalışan hekim, hemşire, personel sayısı ve malzeme sayısı yeterli olmadığı için yeni sorunlara neden olmaktadır. Mevcut haliyle dahi sayısı az olan hekim, hemşire ve diğer sağlık çalışanlarının iş yükü kat be kat artmakta, bu durum ise daha çok tükenmeye, daha çok hastalanmaya neden olmakta ve sağlık çalışanlarını sağlık hizmeti sunan olmaktan çıkarıp sağlık hizmeti ihtiyacı olan hastalara dönüştürmektedir. Bunun da ötesinde hastanelerimiz arasında iletişim portalı kurulmamıştır.
Pandemide Ekonomi
Pandemi döneminde en çok etkilenenler ücretli çalışan kesim, esnaflar ve serbest meslek sahipleridir. Devletin bu vatandaşlarımıza sağladığı ekonomik destek yeterli olmanın ötesinde hiçbir ihtiyaçlarını karşılayacak seviyede gerçekleşmemiştir. Pandemi boyunca vatandaş tamamen kendi kaderine terk edilmiş, sosyal devlet olmanın gereği yapılmamıştır.
Pandemide Eğitim
Devlet, tüm gençlerimiz ve çocuklarımızın eğitim ve öğretiminden sorumludur. Ancak ekonomik olarak vatandaşları destekleyip, evde kalarak pandeminin önüne geçemediği için, bu süreçten en çok etkilenenler eğitimine devam edemeyen çocuklarımız olmuştur. Maalesef, Milli Eğitim Bakanı’nın son açıklamasına göre 18 milyon öğrenciden 3 milyonu altyapı ve donanım eksiği sebebiyle online eğitimlerden faydalanamamaktadır.
DESTEK PAKETLERİ
Vatandaşların zorunlu harcamalarına (su, elektrik, ısınma, vb.) devlet tarafından destek verilmeli, kredi borçları vb. nizami sürede ertelenmelidir. Özellikle bu süreçte çok etkilenmiş olan küçük esnafın, serbest meslek sahiplerinin, müzisyen ve sanatçılar gibi tüm ihtiyaç duyan kesimlerin tüm borçları ertelenmeli ve geri ödemesiz kira yardımı sağlanmalıdır.
Mobil Test Merkezi: Mobil PCR test ve tanı istasyonları kurulmalı ve böylece belirlenmiş pandemi hastanelerine yığılmanın önüne geçilmesi hedeflenmelidir.
Antikor testi: Aşılamadan sonra IgG antikor seviyesinin düzenli aralıklarla ölçülmesi şarttır. Sağlık Bakanlığı’na bağlı tüm hastanelerde güvenilir antikor testi için planlama yapılmalı ve gelecekte oluşacak yığılmalar engellenmeli, halkımız özel hastane tekeline bırakılmamalıdır.
Dengeli beslenme: Tüm toplum kesimlerinin fiziksel mesafe, hijyen, beslenme, dinlenme, sağlıklı ortamlarda fiziksel aktivite vb. bulaşı engelleyecek ve bağışıklığı güçlendirecek önlemleri almasına yönelik barınma, gıda temini, sağlıklı çevre, ulaşım, haberleşme, sağlıklı çalışma koşullarını önüne koyan sosyal adaleti öngören radikal düzenlemelere gidilmelidir.
Halka vitamin desteği: Salgının başından beri belirtilen D vitamini seviyelerinin önemi de dikkate alınarak, halk sağlığı uzmanları tarafından ihtiyacı olan vatandaşlarımıza ücretsiz D vitamini ve C vitamini, çinko gibi gerekli diğer vitamin ve minerallerin ücretsiz olarak sağlanması önem arz etmektedir.
4 haftalık kapanma: Hızlı bir şekilde 4 hafta boyunca sağlık, belediye hizmetleri, temizlik ve gıda satışı dışındaki nüfus hareketliliği oluşturan ve zorunlu olmayan faaliyetler en asgariye indirilmelidir.
Yurtdışı giriş-çıkış kuralları: 4 hafta boyunca ülkeye giriş çıkışlarda çok sıkı tedbirler uygulanmalıdır. Aşı üretimi ve yaygınlaştırılması gerçekleşinceye ve pandemi sonlanıncaya kadar uluslararası seyahatlerde uygulanması gereken standart tedbirler geliştirilmeli ve her ülkenin buna uyması zorunlu hale getirilmelidir. Belli periyodlarda pandeminin boyutu yeniden gözden geçirilerek hareket edilmelidir.
Şehirlerarası giriş-çıkış önlemleri: Enfeksiyonun şehirlerarası bulaşısını ve transferini engellemek için keyfi şehirlerarası yolculuğun önüne geçmek gerekir. Bunun için otobanlardaki şehir giriş-çıkışlarındaki gişelerde OGS-HGS sistemlerine entegre olacak bir HES kodu tarama sistemi entegre edilmeli ve hastalığın tespit edildiği vatandaşlar hemen en yakın karantina oteli ya da yurduna transfer edilmelidir.
Genetik testi: Salgına yakalanan ve solunum desteği gereken Türkiye‘den 60 hasta, dünyadan 600 hastanın genomları incelendi. Bu inceleme sonunda hastalarda interferon sinyal iletim yolunda bozukluk saptandı. Hastalar Tip1 interferon üretemiyordu. Buna bağlı olarak hastalığı ağır geçiren yada ölenlerin interferon 1 yolu bozukluğuna bağlı olarak antikor üretemediği yada kaliteli üretemediği bulunmuş oldu. Bu bilgiye bağlı olarak Sağlık Bakanlığı’nda yeni bir düzenlemeye gidilmesi ölümleri durdurabilir hatta hastalığa yakalanmayı önleyebilir.
