Bu hafta Adana Büyükşehir Belediyesi’ne Adanalıların 5 dönem seçip görev verdiği Aytaç Durak döneminin eski genel sekreterleri Hasan Gülşen, misafirim oldu.

Tam 9 yıl Belediye’de genel sekreterlik yapmış, ASKİ’de de genel müdür yardımcılığı ve yönetim kurulu üyeliği görevlerinde bulunmuş, çok deneyimli, belediye mevzuatına çok vakıf bir isim.

Sayın Gülşen, sohbetimiz sırasında geçtiğimiz günlerde Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar’ın gündeme getirdiği metronun borcu ve ikinci etabı konularında önemli bilgiler verdi ve açıklamalar yaptı.

Fakat ondan önce de genel sekreterliği sırasında altında imzası olan, çalışmalarına katıldığı projeleri  şöyle hatırlattı:

“ 68 milyon dolar Avrupa Yatırım Bankasından Kredi Temin edilerek bir adeti Seyhan,  bir adedi Yüreğir’de olmak üzere Doğu ve Batı Arıtma Tesisleri yaptırdık.  Her iki arıtma tesisinde de evlerden çekilen evsel atıklarla elektrik enerjisi üretilmekte ve sistemin ihtiyacı olan elektrik enerjisi kullanılmaktadır. Bu kredi için Avrupa Yatırım Bankasından yüzde 3 faiz 8 yıl ödemesiz 10 yıl ödemeli çok yumuşak bir kredi temin etmiş ve yapmıştık. Bugünkü tarih itibariyle bunun borcu sıfırlandı. “

“Adana içme suyu, yeraltı sularından karşılanıyordu, vatandaşlarımıza ulaştırılan yer altı sularının nitratlı olduğu, sağlığa zararlı başka maddeler içerdiği gibi genel bir tespit vardı. Çatalan Barajından su temin edilerek suyun dağıtılması için projeye hazırladık. Alman Kalkınma Bankasından yüzde 2 faiz, 10 yıl ödemesiz, 20 yıl ödemeli, 30 yıl için 118 milyon dolar dış kredi temin edildi, bunun yüzde 70’ i ödendi bakiyesi ise 5-6 yıl süre içinde ödenecek. Bugün Karataş’ta içme suyu akıyor ise Aytaç Durak döneminde yapılan Çatalan Barajından su temini projesinden alınarak yapılıyor”

“Büyükşehir sınırları içinde günlük 1500 ton evsel katı atıklarından toplanması ve aynı zamanda enerji üretilmesini sağlayan Sarıçam’da bin dönümlük alan üzerinde yap, işlet, devret  yöntemiyle ihale edilen Katı Atık Arıtma Tesislerini hayata geçirdik. Orada 250 vatandaş is sahibi olmuştur, her biri 1000 kwh’lık 10 jeneratörle sahada elde edilen gaz, motorlarında yakılarak enerji üretilmekte milli ekonomiye katkı sağlamaktadır.”

“Mülkiyeti Büyükşehir’e kamulaştırmayla kazandırılan 650 dönümlük Adana Fuar Tesisleri yine benim Genel Sekreter olduğum dönemde hayata geçirildi. Birinci ünitesi tamamlandı 2. Ünitenin de üst yapısı yapılabilir biçimde alt yapısı tamamlandı. Bu şehrin sanayisine tüccarına destek için yaptırıldı .”

Hasan Gülşen, en önemli sözlerini ise en sona sakladığını belirterek lafı metro konusuna getirdi.

“5. büyük projemiz olan Adana Raylı Sistem 1996 yılında başlandı. Hazinenin kefaleti de sağlanarak 350 milyon dolar kredi kullanarak inşaatına başlanılmıştı. Ancak çeşitli sebeplerle bu süreç geciktirildi.  164 milyon dolar ek krediye ihtiyaç olmuştu onu, Bülent Ecevit’in Başbakan, Mesut  Yılmaz ve Devlet Bahçeli’nin yardımcılığını yaptığı hükümetlerde hazineye talepte bulunuldu. Fakat o tarihlerde Eskişehir ve Bursa’nın ek kredi talepleri karşılanırken Adana’nın ek talebi bir türlü karşılanmadı. En son Recep Tayyip Erdoğan’ın İstasyon Meydanındaki seçim mitingi konuşmasında Aytaç Durak’ı belediye başkan adayı gösterdikleri seçim toplantısında Adana’nın kredisini karşılanacağını söylemişti. Seçimlerden sonra da verdiği bu söz neticesinde Bakanlıklara müracat edildi ve Hazine Müsteşarlığı da ek kredi taleplerine olumlu görüş verildi, imzalandı.

Adana Büyükşehir Belediyesi Eski Genel Sekreteri Hasan Gülşen.


Birinci etabı 13.5 km olan metronun 1. etabı 2010 yılı içinde tamamlandı. 2009 yılı içinde de 2. Etap güzergahında Çukurova Üniversitesi’ne gidecek güzergahta da geçmiş dönemde belediye meclisimizce Şehir Hastanesi’nin, Adana Stadyumunun ve ikinci üniversitenin yeri belediye meclislerinde görüşüldü ve imar planlarında yer alması için karar alındı.  Metronun ikinci etap güzergahında Şehir Hastanesi, Balcalı Hastanesi, Stadyum ve Alpaslan Türkeş Üniversitesi yer alacaktı O zaman DPT’ye ikinci etap yatırım teklifini de sunduk. DPT uygun gördü ve yatırım programına aldı. Yatırım programı  14.1.2010 tarih 262 sayılı Resmi Gazetede yayınlandı. Bununla Adana Metrosunun 2. Etabının uygulanmasına yönelik DPT yatırım programıyla yol açılmıştır, çünkü DPT yatırım programında yer almayan hiçbir proje uygulanamaz."



2010 yılının başında Aytaç Durak görevden alınınca kendisinin de bir süre sonra görevden ayrıldığını belirten  tecrübeli eski Genel Sekreter Hasan Gülşen’e göre, Başkan Zeydan Karalar’a, bürokratları yanlış bilgiler veriyorlar. Gülşen, öncelikle metronun 2. Etabının yapılmaması konusunda Aytaç Durak’tan sonraki başkanlarının payının olduğunu belirtiyor. Şöyle söylüyor tecrübeli eski Genel Sekreter:

“Karalar’a bürokratları yanlış bilgi veriyorlar. Zeydan Karalar ‘2. Etap Projeyi hazırlayıp onaya sunduklarını’ belirtiyor. Bu yanlış bilgiden kaynaklanıyor, Yüreğir Otogar önünden Üniversiteye kadar gidecek güzergahla ilgili proje ihalesi yapıldı. Ben genel sekreter iken 2010 yılında 2. Etap projelerinin Ulaştırma Bakanlığının onayları da alındı. 2. etabın 2010 yılından başlanılarak 2013 yılında bitirilmesi öngörülüyordu. Sayın Karalar, ‘2. etabı hazırlattım’ diyor. Hayır, 2. Etap; 2010 yılında hazırlanmış büyükşehir belediyesince ihale edilmiş, Yüksel Proje şirketine hazırlattırılarak Ulaştırma Bakanlığı onayı alınmış, DPT müsteşarlığı yıllık yatırım programında yer almakta idi. Ama ne yazık ki 2010 yılında şu döneme kadar olan dönemde yer alan başkanlarının hiç birisinin bu konuda gayretleri olmadığı anlaşılıyor. Zihni Bey’in bir faaliyeti olmadığı, anlaşılıyor, Hüseyin Sözlü döneminde de bu konuda bir gayretin olmadığı anlaşılıyor. Hüseyin Sözlü döneminde Zeydan Karalar ise Seyhan İlçe Başkanı ve Büyükşehir’in meclis üyesi idi. O dönemde belediye bütçesi, faaliyetler, borçlanma talepleri, yatırım planlarıyla ilgili her türlü bilgiye sahipti, Zeydan Karalar’ın  o dönemlerde metroyla ilgili hiçbir açıklaması yok.”

Zeydan Karalar’ın borçtaki doların yükselmesinin etkisinden olan yakınmasını da hatırlatan Hasan Gülşen, şöyle anlatıyor:

“Doğrudur, dolar kuru yükseliyor, bu hükümetin genel ekonomi politikalarının bizi yaşattığı ortam. Bu sıkıntı sırf büyükşehir belediyesinin değil her vatandaşın günlük yaşantısında hissettiği bir durum, herkesi bu etkiliyor bu, doğalgazın akaryakıtın fiyatları artıyor, ancak bu borçların neden böyle yaşandığı da açıklamak gerek.  Metronun birinci etabı 13 yılda tamamlanabildi, bir takım engellememelerde 2. Kredinin temini 5-6 yıllık sereye yayılmasına neden oldu. İkinci etap krediler gelmeye başladığında 1. Etabın borçlarının ödeme vadesi gelmişti.  Fakat Belediye, aslında bu borcu da 2. Etabı da şimdiye kadar finanse etmesi gerekirdi. Çünkü, Belediye bütçesi şu an 1.5 milyar, ASKİ’nin de bir milyar. Yani Zeydan Karalar yılda şu an 2.5 milyar Tl parayı kontrol ediyor yönetiyor ve harcıyor. İşte bu paranın nerede ve nasıl harcandığı önemli.  Bizim tespitlerimize göre sırf Çatalan’ın su gelirleriyle metronun ikinci etabı da yapılır, borçları da ödenir.  “

Hasan Gülşen’in Devlet Bahçeli  köprüsü üzerine de söyleyecekleri var:

“1. İhale 110 milyon liraya ihale edilmiş.  Yer teslimi yapılmadan mukavele iptal edilmiş. 110 milyon lira borçlanma yetkisi verilmiş olan aynı proje, aynı iş, aynı şartlar, aynı açıklık, aynı uzunluk bu kez  2. İhalede 240 milyon TL ye ihale verilmiş. Zeydan  Karalar ve Hüseyin  Sözlü koalisyon ortağıydı, Karalar, bu borçlanmaya da yetki verdi. 110’dan 240 ‘a çıktı Karalar’ın bir açıklamasını görmedik. Sonra , Sayın Karalar belediyeyi kazandığında bu projeyi inceletiyor 550 milyon TL daha ihtiyaç olduğunu görüyor ve Ulaştırma Bakanlığına devrediyor. Proje yaklaşık 800 milyon liraya tamamlanıyor, ilk proje 110 milyon, şimdi 800 milyon!...”

Seçimlere bir ay kala Orhan Kemal Bulvarı’nı Cevat Yurdakul’a bağlamak ve otoban girişleriyle Merkez Cami önü köprünün girişleri genişletilmesi 700 milyon TL’ye veriliyor.

İki proje bir buçuk milyar yapar.  Zeydan Bey, metro borcu 1 milyar 350 diyor. Bakın bu iki iş metro borcunu kapatıyor. Belediye bütçeleri, ihaleler, harcamalar rasyonel olsa metronun 2. Etabı da biter günde 150 bin değil 200 bin kişi taşınır metro gelir elde eder, borçlar ödenirdi.” Diyor.

Hem  Zihni Aldırmaz hem de Hüseyin Sözlü dönemlerinde metro için adım atılmamasının yanı sıra fazla miktarda belediyeye personel alındığına dikkat çeken Hasan Gülşen, “ Biz 2 bin 500 kişi olarak belediyeyi bıraktık,  başkanvekili (Zihni Aldırmaz)  döneminde 8 500’e, Sözlü döneminde 18 bin 500’e çıkıyor, Zeydan Bey,  o dönem bu konuda hiç bir şey söylememişti kendisi hem Seyhan Belediye Başkanı hem de Büyükşehir Meclis üyesiydi, sonra  2 500 kişiyi çıkartarak 15-16 bine düşürdüğünü söylüyor,  bu rakam bile külfettir ama şimdi “kadro fazlalığı var” diye insanları işten çıkartmak yerine bu insanlar, yeteneklerine göre ihtiyaç olan yerlerde çalıştırılarak verimlilik sağlanabilir. Mesela Köy Hizmetleri kapanınca bütün araçlar, makine parkı  Büyükşehir’e devredildi, artık asfalt ve yol işlerini hiç ihale etmeden kendi araç ve personeliyle yapabilir”

Evet, Adana’da 5 dönem görev yapmış olan Aytaç Durak’ın tecrübeli eski Genel Sekreteri Hasan Gülşen’in anlattıkları böyle…

Takdir Adanalıların…