Türkiye’de konut fiyatları Türk Lirası bazında geriye gitmez. Satılmasa bile gerekirse yıllarca aynı fiyatta bekler.

Nitekim konut satışları, temmuz ayında geçen yıla göre yüzde 53 azaldı. İlginçtir fiyatlar arttı. Lakin geçen yılı hele temmuz ayını baz almak bizi çok yanlış bir analize götürür.

Haziran 2020 itibarıyla ekonomiyi canlandırma adına Cumhuriyet tarihinin en düşük konut kredi faizlerinin uygulandığı bir kampanya yapıldı. Kamu bankaları halen zararına açtığı o kredilerin hasarını kapatamadı.

★★★

AKP, 19 yıldır inşaat sektörüne verdiği gazla ekonomiyi canlı tutmaya çalıştı. Ancak girdi maliyetleri çok yükseldi. Bu durum firmaları proje yaparken kırk kere düşünmeye itti.

Nitekim çok ciddi bir rakipleri var. O da devletin ta kendisi...

★★★

Vatandaşlarının refahını sağlamak adına sosyal konut yapmak devletlerin görevidir. Bu duruma kimse itiraz edemez.

Peki, Türkiye’de bu sorumluluğu üstlenen 1984 yılında Turgut Özal’ın talimatıyla kurulan Toplu Konut İdaresi Başkanlığı yani TOKİ bunun neresinde? Görseniz tanıyamazsınız. Evrim geçirdi!

★★★

Geçtiğimiz 19 yılda adeta bir “arsa ofisi” gibi çalıştırılan TOKİ, “arsası benden, yapması senden, kârı paylaşalım” diyerek ülkenin en değerli arazilerini büyük müteahhitlerle paylaşıp, sattı.

Oysa TOKİ’nin temel kuruluş amacı düşük gelir guruplarını, dar gelirliyi konut sahibi yapmaktı...

Bugün ülkede en değerli araziler ile birlikte lüks konut işi TOKİ’nin kontrolünde... Zira toplu konut idaresinin ne alakası vardı orman arazisine rezidans, villa üretimiyle?

★★★

Sadece bu da değil... İktidar bir yerde miting mi düzenleyecek? AKP’ye oy mu istenecek? Hop TOKİ projesi temel atma kisvesi...

Mevcut İktidar döneminde hangi kurum kendi alanında kaldı? Hepsi partinin menfaatleri doğrultusunda amacından saptı.

★★★

Sınırsız yetkilerle donatılmış TOKİ’nin öncelikli amacı kâr etmek ve geliri ile yandaşları beslemek haline geldi. “Sosyal” tanımı yerini “paydaş”a bıraktı..

TOKİ bariz şekilde Türkiye’nin en gizemli kurumlarından biri... Trilyonlara hükmediyor ama bütçesi yok! Her ihalesinde milyonlarca lira dönüyor ama bilançosu yok.

Kâr mı ediyor zarar mı? Kâr nereye gidiyor? Zarar nereden karşılanıyor? Bilen yok!

★★★

Böyle kuruluş olur mu diyeceksiniz. Boşuna demeyin. Somut olarak ortada duruyor. Bağımsız çalışan müteahhitler ne yapsın? Devletin haksız rekabetine karşı kürek çekiyorlar.

TOKİ konut projelerini kendisi hazırlıyor, kendisi onaylıyor. Beş kuruş da harç ödemiyor.

Özel sektör projeyi hazırlıyor aylarca onay bekliyor. Adamını bulursa, rüşvetini verirse nispeten bu zamanı kısaltıyor. Üzerine de harç ödüyor.

★★★

Senin de işin zor be müteahhit...

Neyse ki iktidar Türk Lirası’nı öyle çöp haline getirdi ki, kimse elinde tutmak istemeyince “konut” en gözde yatırım araçlarından biri haline geldi. İşinizi görür mü? Bilemedim şimdi!