İlk önce birkaç düzenlemesi kamuoyu ile paylaşılan ve yürürlük maddesi dahil tam 64 maddeden oluşan meşhur yeni vergi yasa teklifi, 1 Ekim’de Ak Parti milletvekillerinin imzalarının ardından Meclis’e sunuldu. Vergi Usul Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin içinde yer alan bazı düzenlemeleri sizlere özet halinde aktaracağım. Ama önce bu teklifin gerekçesine bir bakalım: “Mükelleflerin vergiye uyumlarını gözeten, vergi güvenliğini artıran, sosyal adaleti ve rekabet ortamını güçlendiren, yatırımları teşvik edip ihtilafları sonlandıran ve vergi uygulamalarında öngörülebilirliği sağlayan değişikliklerin hayata geçirilmesi amacıyla çeşitli vergi kanunlarında değişiklikler yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.” Hep aynı gerekçelerle çıkartılan kaçıncı kanun olacak bu? Sürekli değiştiriyoruz, ama bir türlü mükemmele ulaşamıyoruz!
Youtuberlara iyi haber
Kanun teklifi ile internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden istisna hale getiriliyor. Bu istisnadan faydalanabilmesi için, bu kişilerin Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açmaları ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatı münhasıran bu hesap aracılığı tahsil etmeleri gerekiyor. Bu hesaba yatan paralar üzerinden bankalar aktarım tarihi itibari ile %15 oranında gelir vergisi tevkifat yapmak ve beyan edip ödemekle yükümlü oluyor.
ÖNEMLİ DÜZENLEME
Bu düzenlemeyi, kanun teklifinde yapılması önerilen en önemli düzenlemelerden biri olarak görüyorum. Bu tür faaliyette bulunan kişiler, son iki yıldır Maliye Bakanlığı tarafından vergi incelemesine alındı. Elde ettikleri kazançlar “ticari kazanç” olarak nitelendirildi ve bu kişilerden gelir vergisi ile beraber ayrıca katma değer vergisi de istendi. Bu tür faaliyette bulunanlar için tamamen yıkımı ifade eden bu tarhiyatların, bu düzenlemeyle ortadan kalkacak olması ve konunun sınırlarının çiziliyor olması bu anlamda çok önemli.
Ülkemizde, 1983 ile 2003 yılları arasında uygulanan ve enflasyon düzeltmesi uygulamasına geçilmesi nedeniyle yürürlükten kaldırılan yeniden değerleme uygulaması, enflasyon düzeltmesi koşullarının oluşmadığı dönemlerde mükelleflerin tercihlerine bağlı olarak tekrar uygulamaya konuluyor. Yeniden değerleme nedeniyle ortaya çıkan artış üzerinden %2 ödemek koşulunu unutmayalım. Ancak, bu uygulamadan serbest meslek erbabı ve işletme hesabı esasına göre defter tutanlar faydalanamayacak. Zaten serbest meslek erbabı gelir vergisinin üvey evladı. Yıllarca bisiklete amortisman ayırtıp, araç giderlerini gider yazdırmadılar. Tacir, kravatı işi için alır genel giderdir ama serbest meslek erbabı pikniğe gitmek için alır, görüşü bile var.
Trafik çilesi bitiyor herkese bisiklet
Gelelim yasa teklifindeki cinliklere, teklifin 56. maddesinde Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 12. maddesinde Cumhurbaşkanı’na verilen yetkiler III sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan tütün mamulleri için, asgari maktu vergiyi bir kattan üç kata kadar artırma ve II sayılı listede yer alan otomotiv sektörü Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) için de yine bir kattan üç kata kadar artırma şeklinde düzenleme getirilmeye çalışılıyor. Şimdi sıkı durun: Teklifin gerekçesinde bu düzenleme “sağlığa zararlı tütün mamulleri ile mücadelede etkinliğin artırılması ile otomotiv sektöründe oluşabilecek fiyat dalgalanmalarına uygun vergilemenin sağlanabilmesini temin etmek amacıyla…” şeklinde açıklanmış. Ne güzel değil mi, bizi çok düşünen yöneticilerimiz var!
Memlekette o kadar çok israf ve yolsuzluk var ki, vergiler yetmiyor. Bunları artırmanın bahanesine bakın. Ben olsaydım, otomotiv sektörüne ilişkin ÖTV’nin üç katına kadar artırılmasına ilişkin yetki istemenin gerekçesine; trafik yoğunluğu, yakıt tüketiminin maliyeti, çevreye duyarlılığımızın bir nişanesi ve vatandaşın bütçesinden otomobil almak için, ciddi paralar çıkmasına gönlümüz razı değil yazardım. Hatta eklerdim, Türkiye’yi Hollanda gibi bisiklet kullanımının en yaygın olduğu ülke yapacağız, bu konuda da Almanya bizi kıskanacak.
Anayasa’nın 73. maddesinde vergilendirme yetkisinin sınırları belirlenmiştir. Türkiye’de bazı vergilerde bu sınırlar çoktan aşılmıştır. Tütün mamullerinden 2020 yılında alınan ÖTV 61 milyar 801 milyon, 2021 yılı hedefi 65 milyar 506 milyon lira ve 2021 yılının ilk sekiz ayında 42 milyar 368 milyon lira iken, tütün kullanımını engellemek için asgari maktu vergiyi üç kat artıracaksınız. Bizi düşündüğünüz için teşekkür ederiz.
Gelelim otomotive; motorlu taşıtlardan alınan ÖTV tutarı 2020 yılında 46 milyar 596 milyon lira, 2021 yılı hedefi 39 milyar 644 milyon lira ve ilk sekiz ayda motorlu araçlardan alınan ÖTV tutarı belirlenen hedefi ilk sekiz ayda geçerek 40 milyar 975 milyon lira olmuş, siz fiyat dalgalanmaları diyorsunuz. Ben pes diyorum.
Bu yetki düzenlemeleri yasalaşır ve kullanılırsa; sıfır araç hayali bitmişti, ikinci el araç hayali de biter ve bisiklet alacak parası olan tabanvaydan kurtulur. Gerçi iktidarımız, bize sağlıklı yaşam için yürüyüşün ne kadar önemli olduğunu anlatan kamu spotu ile cevap verir.
