Geçen haftalarda Ankara’da bir fırına gitmiş, kepi takıp, önlüğü giyip fırının başına geçmiştim. Dışarısı soğuk, içerisi ise sıcaktı. Dün de Halk Ekmek satış noktasına gittim. Saat 12.10’u gösteriyordu. Kuyruğa girdim.
ÇORBAYA DOĞRAYIP...
İlk dikkatimi çeken herkesin elinde ya bez ya da naylon torba vardı. Arkamda duran beyin de elinde büyük torba vardı. “Kaç ekmek alacaksınız?” diye sorduğumda, “10 taneden fazla verilmiyor. Ben de 10 ekmek alacağım” dedi. “Nüfusunuz mu kalabalık?” dediğimde cevabı şöyle oldu:
“Her gün gelip dakikalarca, bazen bir saate yakın kuyrukta beklediğimiz oluyor. Her gün gelmemek için ekmeği fazla alıyorum.”
Önümdeki Ali Bey söze girdi, “Ekmeği ben de fazla alıyorum. Çünkü karnımızı ekmekle doyuruyoruz. Çorbanın içine ekmeği doğruyoruz, karnımızı doyuruyoruz. Fazla ekmek almamızın nedeni de işte bundan. Geçim zor. Biz de bunu yaşıyoruz” diyor.
MÜTEAAHHİT DE VAR
1.Kaya Turan yakın döneme kadar inşaat işiyle uğraşıyordu. Küçük çapta müteahhitlik yapıyordu. Çimentosundan demirine, tuğlasından fayansına kadar bütün inşaat malzemelerine altından kalkılamayacak zamlar gelince işlere ara verdi.
O da Halk Ekmek kuyruğundaydı. Tanesi 1 lira 75 kuruş olan köy ekmeğinden 3 adet alacaktı. Aynı ekmeğin dışarıda 3 lira olduğunu belirtti ve şöyle dedi:
“Böylece hem tasarruf ediyorum, hem de sağlıklı ekmek almış oluyorum. Ekmek bittikçe almaya geliyorum.”
ZAM GELECEK DİYE...
Zamlar insanları öyle bir etkilemiş ki, ‘yarını beklemeden bugün de ekmeğe zam geleceğini’ düşünüyor. Sohbetimize tanık olan bir yurttaş aynen şunları söyledi:
“İnanın zam gelecek diye ekmek stoku yapıyoruz. Hemen her ürüne neredeyse günlük zamlar yapılıyor. En azından fazla ekmek alarak 3-5 kuruş daha az paranın cebimizden çıkmamasını düşünür olduk.”
Kuyruğa sonradan girmek için gelen vatandaş yanımdan geçerken, “İnşallah taze ekmek gelmiştir” dedi. Nedenini öğrendim: Sabah saat 04:00 civarında gelen ve o saate kadar satılmayan ekmekler bitmeden, saat 12.00 civarında gelen ekmeğin satışına başlanmıyormuş.
700 BİNDEN 1 MİLYONA
Halk Ekmek’te bir ekmeğin üretim maliyeti doğalgaz ve una yapılan zamdan önce 1 lira 86 kuruşa geliyordu. Şimdi, bu hesaplamalardan vazgeçilmiş. Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın, kuyruk görüntüleri üzerine sosyal medyada şu açıklaması Halk Ekmek yetkililerinin yolunu çizdi:
“Halk Ekmek büfelerinin önünde oluşan kuyruklar hepimizi üzdü. Bu görüntülerin önüne geçmek amacıyla Halk Ekmek fabrikamızda pazar günleri de üretim yapacak, mobil fırınlarımız ve büfelerimizden de satış yapacağız.”
Ankara’da 420 Halk Ekmek büfesi var. Halk Ekmek satan bayiler de oluşturulmaya başlandı. Yoğunluk olan bölgeye 2 mobil ekmek fırını gönderiliyor ve hemen yakınındaki satış noktaları için 10 bin ekmek üretiyor. Şu anda fabrikanın günlük ekmek üretimi de 700 binden bir milyon adete çıkarılmış.
SIRA BANA GELDİ
Kuyrukta yaklaşık 25 dakika bekledikten sonra ekmek alma sırası bana geldi. Önümdeki birkaç kişi 10’ar ekmek aldı. Müteahhit 3 köy ekmeğini yanında getirdiği bez torbaya koydurdu. Ali Bey, “Ne olur ne olmaz” diye yine 10 ekmek aldı. Yanında getirdiği naylon torbaya satıcı ekmekleri doldurdu.
Halk ekmeğin satıldığı yerde 250 gram ekmek 1 lira 25 kuruş, piyasada 200 gram ekmek ise 2 lira 25 kuruş. Bazı yerlerde ekmek 3 liraya satılıyor. Anlaşılıyor ki yeni yılda ekmeğin fiyatı yükselecek. Halk Ekmek ise elindeki önceden alınan un stoku bitinceye kadar zam yapmayacak. Bu durumu Ankara Büyükşehir Belediyle Başkanı Mansur Yavaş 29 Kasım’da açıklamıştı. Fırıncılar Odası ocak ayından itibaren ekmeğe zam yapılmasını istiyor.
BİR YANDAN DA STOK
Kuyrukta ekmek alma sırası bana geldi. Satıcıya “iki ekmek” dedim. Diğer vatandaşların ellerinde torba vardı. Ben poşet uzatmayınca, “Torba istiyor musun?” diye sordu. İstediğimi söyleyince ekmeği torbaya koyup, paranın üzerini verdi.
Geldiğim saate göre kuyruk azalmamış daha da uzamıştı. Kuyrukta bekleyen kadına kaç ekmek alacağını sordum. O da “10 ekmek” dedi. Daha iyi anladım ki insanlar bir taraftan karınlarını ekmekle doyururken bir yandan da ekmek stoğu yapıyor...
