Daha önce kamuya ait iken özelleştirilen bir kurumda 1996 yılından beri ortopedik engelli statüsünde çalışmaktayım. Servis müdürüm tarafından iki kez 2021 yılı için geçerli olacak teşvik paketinden faydalanarak emekli olmam telkin edildi. Emekliliği düşünmeyip, çalışmaya devam etmek istediğime ilişkin beyanım üzerine ücretsiz izne çıkarıldım. İşveren, engelli bir çalışanı emekliliğe zorlayabilir mi? Zorlayamaz ise bu konu hangi kanun maddesinde yer almaktadır? Bir de ücretsiz izin dolayısıyla nakdi ücret desteği alabilir miyim? Nereye ve ne zaman başvurmalıyım? Mehmet Nuri

İşveren, emeklilik şartlarını sağlamış olan engelli veya engelsiz çalışanını emekliliğe zorlayamaz. Bu konu herhangi bir kanunun herhangi maddesinde yer almaz. Keza emekliliğe hak kazanmış olan çalışanını emekliliğe zorlayabileceği de hiçbir yerde yazmaz.

İşveren ancak çalışanın tazminatlarını ödeyerek geçerli bir nedenle iş sözleşmesini sona erdirebilir. Bu durumda da çalışanının işveren tarafından gösterilen nedenin geçerli neden olmadığı (örneğin emekliliği geldi diye sözleşme feshi geçerli neden sayılmaz) gerekçesiyle işe iade davası açabilir.

Kullandırılan ücretsiz izinden dolayı nakdi ücret desteği alabilirsiniz. Nakdi ücret desteği başvurusu işveren tarafından yapılıyor.

Hangisi daha avantajlı?

20 Ocak 1968 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Temmuz 1986. 4/a kapsamında 1245 gün, 4/b kapsamında ise 666 gün prim ödedim. Ağustos 1988 ve Nisan 1994 doğumlu iki çocuk annesiyim. 3600 gün ve 5000 günle emeklilik durumunu avantajları ile birlikte açıklar mısınız? Rita Güler

4/a (SSK) statüsünden normal emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5150 prim günü ve 43 yaş; yaştan emeklilik için ise 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Normal emeklilik için 3239 gün (9 yıl) prim eksiğiniz var. İkişerden dört yıl doğum borçlanması yapsanız, 5 yıl daha prim ödemeniz gerekir. Mart ayında prim ödemeye başlasanız 2026 Mart ayında ancak tamamlarsınız.

Oysa yaştan emekliliğiniz için gereken 58 yaşınız da 2026 yılında doluyor. 3600 günden eksik kalan 1689 gün için doğum borçlanması yapabilir, 4/b prim ödemeniz 4/a’dan sonra ise 590 güne kadar isteğe bağlı prim ödeyebilirsiniz. 3600 prim gününü tamamlayıp, 58 yaşınızı dolduracağınız 20 Ocak 2026 tarihinde de emekli olmaya hak kazanabilirsiniz.

Son prim ödemeniz 4/b kapsamında ise doğum borçlanmasına başvurmadan önce 4/a kapsamında sigortanızı başlatmalısınız. Aksi halde borçlanacağınız süre 4/b kapsamında değerlendirilir ve bütün hesaplar altüst olur.

İhraç edilen memur ikramiye alabilir mi?

19 Eylül 1969 doğumluyum. 1987 ve 1994 yılları arasında 5 yıl sigortalı olarak çalıştım. 1995’ten itibaren kamuda memur olarak çalışırken 2016 Ağustos ayına ihraç edildim. 18 ay askerlik borçlanmasını kamuda çalışırken ödedim. 28 yıl toplam sigortalı hizmetim çıktı. 2020 Eylül ayı itibariyle emekli maaşı aldım. İkramiyem şu ana kadar verilmedi. İkramiyemi alabilmem için ne yapmam gerekir? Mehmet Alpöz

Birleştirilen hizmet süreleri üzerinden emeklilik, yaşlılık ya da malullük aylığı bağlananlara 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında geçen çalışmaları karşılığı emekli ikramiyesi ödenmesi için memuriyetlerinin 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermiş olması gerekiyor. Memuriyetten ihraç edildiğinizden maalesef emekli ikramiyesi alamazsınız.