18 yaşından küçük olanlar hariç olmak üzere, sigortalı olarak çalışmayan, ana, baba ya da eşin bakmakla yükümü olduğu kişi olarak sağlık yardımı alamayanlar zorunlu genel sağlık sigortalısı sayılıyor.

Aylık gelirleri asgari ücretin üçte birini (bugün için 1.192,50 lira) aşıyorsa, asgari ücretin yüzde 3’ü kadar (bugün için 107.33 lira) genel sağlık sigortası (GSS) primi ödemek zorundalar. Aşmıyor ise primleri devlet tarafından karşılanıyor.

Aylık gelirlerinin asgari ücretin üçte birini aşıp aşmadığı gelir testi ile tespit ediliyor. Ancak çoğu kişi gelir testi yaptırmıyor. Gelir testi yaptırmayınca da her ay, ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin yüzde 3’ü tutarında GSS primi hesabına borç yazılıyor. Bu nedenle de GSS prim borcu birikiyor.

7256 sayılı borç yapılandırma yasası, gelir testine girmemiş GSS’lilere gelir testine başvurup, GSS primlerinin gelir testi sonucuna göre belirlenmesi fırsatı sunuyor.

SON GÜN 31 MART

Daha önce gelir testi yaptırmamış olanlar, 31 Mart 2021 tarihine kadar gelir testine başvurabilecek. Gelir testi sonucu her türlü gelirlerinin hane içinde kişi başına düşen aylık tutarının asgari ücretin üçte birinden (1.192,50 liradan) az olması halinde tahakkuk ettirilen GSS prim borçları tescil tarihi itibarıyla silinecek ve borçtan kurtulacaklar.

Bundan sonraki süreçte, sigortalı olarak çalışmadıkları ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmadıkları sürece primleri devlet tarafından karşılanmak suretiyle sağlık yardımı alacaklar.

PRİM BORCU SİLİNMEYENİN FAİZİ SİLİNECEK

SGK prim borcu yapılandırmasında başvuru süresi Şubat ayı başında sona ermiş olmakla birlikte, GSS prim borcu olanların gecikme cezası ve zammından kurtulmaları hâlâ mümkün. Bunun için önlerinde bir aylık süre var.

★★★

Bilindiği üzere, her aya ait GSS priminin izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi gerekiyor. Tahakkuk eden prim borcunun yasal süresinde ödenmemesi halinde, ödeme vadesinin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her bir ay için yüzde 2 oranında gecikme cezası uygulanarak artırılıyor. Ayrıca her ay için bu tutara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere borç ödenene kadar her ay için ayrı ayrı Devlet iç borçlanma senetleri aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanıyor.

Bu bağlamda aylık gecikme zammı 2017 yılında 0.87-0.98, 2018 yılında 1.05-1.88, 2019 yılında 0,90-1.95, 2020 yılında 0.66-0.88 aralığında gerçekleşti. 2021 yılının ilk iki ayına ilişkin gecikme zammı oranları ise 1.21. Buna göre, 100 liralık GSS prim borcu 12 ay sonra yüzde 15-20 oranında artabiliyor.

★★★

Daha önce gelir testine girmiş olup, aile içindeki ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin üçte birinden fazla olduğu için adına prim borcu tahakkuk ettirilenler ile ilk defa gelir testine giren ve aile içindeki ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin üçte birinden fazla olduğu için tahakkuk ettirilen GSS prim borçları silinmeyenlerin, 2020 Ağustos ve önceki aylara ait birikmiş GSS prim borçlarına ilişkin gecikme cezası ve faizlerini sildirmeleri mümkün.

Bunun için, 2020 Ağustos ayı ve önceki aylara ilişkin anaparadan oluşan prim borcunun tamamının 30 Nisan 2021 tarihine kadar ödenmesi gerekiyor.