Her daim soruluyor:

Kitap yazıyor musunuz?

Yeni kitabınızın konusu nedir?

Daima aynı sözü tekrarlıyorum:

Bir değil birkaç kitap üzerine çalışıyorum; kitap çıkacağı zamanı bilir! 10 yıldır-15 yıldır üzerinde çalıştığım araştırmalarım var, bakalım ne zaman sizlerle tanışacak?

İBB Başkanı olmadan önce Ekrem İmamoğlu ile sohbetimiz sırasında dedi ki; “gıda-tarım-ilaçtan sonra eğitim konusunda da yazar mısınız?” Nietzsche’den Foucault’a filozoflar, sosyal bilimlerde kullanılan tarihsel bir yöntem olan “soy kütük” üzerinde çalıştı: Ahlakın Soy Kütüğü veya Hapishanenin Doğuşu gibi eserler yazdılar...

Bir gazetecinin soy bilim üzerine çalışması zordur; ama bu çalışmalara yardımcı olacak bilgiler toplayabilir.

Ve: Çalışma alanlarımdan biri de “eğitimin soy kütüğü” üzerine oldu. Bu okumalarda “tanıştığım” bir kişi bakın kimdi:

Bu yıl Nobel ekonomi ödülü alan Prof. Joshua David Angrist! Çalışma alanlarından biri de eğitim ekonomisi ve okul reformu...

Örneğin, sınıf mevcudu ile öğrenci başarısı arasında ilişkiyi tespit eden çalışmalarda bulundu. Gazze’den Fas’a zorunlu okullaşma üzerine çalıştı.

Angrist üniversitede oturup veri okumaları yapan biri değil; verinin kaynağına gitmeyi/sahaya çıkmayı insanlarla konuşmayı seven- inceleyen bir akademisyen. (Benzer araştırmalardan birini Prof. Daron Acemoğlu, diğerini ise Prof. Atila Abdulkadiroğlu ile yaptı. Ki Abdulkadiroğlu, 2012 yılında Nobel ekonomi ödülü alan ABD’li Alvin Roth’un çalışmalarına da katkıda bulunmuştu.)

Neyse, konum “eğitimin soy kütüğü” değil...

“Ah İmamoğlu” deme sebebim de bu değil...

UBER ŞOFÖRÜ


Nobel ödülü alan Joshua David Angrist iş-emek-çalışma ekonomisti.

Bir dönem akşamları -araç çağırma platformu olan- Uber şoförü olarak çalışıyor. Fakat puanı epey düşük oluyor; çünkü müşterilere çok soru soruyor!

Evet Angrist, Uber taksi verisini daha iyi anlayabilmek bu araçlarda çalışıyor. Aslında yaptığı şu: ABD kentlerindeki geleneksel taksi şoförleri ile Boston’daki Uber şoförlerinin kazançları vs. karşılaştırmak için rastgele örnekleme deneyler yapıyor.

Derdim bu akademik çalışmayı da yazmak değil.

Derdim şu:

Türkiye’de aylarca Uber taksiyi tartıştık.

İstanbul’da aylardır geleneksel taksi meselesini tartışıyoruz.

Ve lakin bu tartışmalarda sosyal bilimlerin yol göstericiliğine hiç ihtiyaç duymuyoruz! Tek ayrılık noktamız iktidar-muhalefet kapışmamız!

İmamoğlu haklı olarak İstanbulluları üzen-yoran- kangren haline gelen geleneksel taksi sorununu Ulaşım Koordinasyon Merkezi/UKOME toplantısına taşıdı. İmamoğlu’nun çözüm önerileri iktidar temsilcileri tarafından dokuz kez reddedildi.

Evet maalesef bizde tartışma sadece siyaset üzerinden yürüyor; İstanbul için çözüm olacak taksi sistemi önerisi bile sırf İmamoğlu’ndan geldiği için iktidar temsilcileri tarafından sürekli reddediliyor.

“Ah İmamoğlu” demem bundan; böyle siyaset kıskacıyla İstanbul’a nasıl hizmet verilebilir?

Batı, araştırma-çalışma yapanlara Nobel ödülü veriyor; bizde şark kafasıyla icraat yaptırmıyorlar....

SİYASET KISKACI


Sadece taksi sistemi değil...

Açın bakın Nobel ödüllü Joshua Angrist’in hangi konularda araştırma yaptığını görün. Emek piyasasına ilişkin doğal deneylerden yola çıkarak ne gibi nedensellik-sonuçlar çıkarılabileceğini gösteriyor.

Boşuna dünyanın en iyi ekonomistleri arasında yer almıyor; adamlar laf değil yorulmak bilmeden üretiyor.

21’inci yüz yıldayız bizde hâlâ işler iktidar partisi torpiliyle yürüyor! Yazık.

Mesela bizde, gazilerin üretim ekonomisi ilişkisine dair tek araştırma var mı?

Mesela bizde, gönüllü askerlik hizmetinin işgücü piyasası üzerindeki etkisini inceleyen tek araştırma var mı? Yapanı hapse atarlar!

Uzatmayayım. Nobel ödüllü Prof. Joshua Angrist buna benzer araştırmalar yaptı. ABD Engelli Yasası’nın çıkışıyla istihdam düşüşü arasında ilişkiyi bularak, yasanın iş gücü piyasasına zarar verdiğini yazması tartışmalara sebep oldu. Tartışma olgu temelli yapılıyor Batı’da... Bizde siyasal iktidarlar ellerinde tek araştırma olmadan salt siyasal çıkarları/oy hedefli yaptırımda bulunuyor.

Daron Acemoğlu, Türkiye’de araştırma yapsa ne olurdu?

Atila Abdulkadiroğlu, Türkiye’de araştırma yapsa ne olurdu?

Büyük ihtimal Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile üniversiteden atılırdı!

Temel sorunlarımızdan biri bu; akademik özgürlük alanını sürekli siyasetle darlaştırıyoruz. Ki iktidarın, İmamoğlu icraatlarını engellemesi de bunun somut bir göstergesi...

Olan ülkemize oluyor maalesef.