Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın 2018'de İstanbul'daki Suudi konsolosluğunda öldürülmesinin ardından insan hakları konusunda sert sözlerle eleştirdiği Suudi Arabistan’ı ziyaret eden Biden’ın bu adımı ülkesinde büyük tepkilere yol açtı.
Biden, 2019'daki başkanlık kampanyası sırasında Cemal Kaşıkçı'yı öldürdüğü için Suudi Arabistan'ı “parya" haline getirme sözü vermişti. Cinayetle ilgili 2021'de açıklanan ABD istihbarat raporunda, “Kaşıkçı'nın Prens Selman’ın onayıyla öldürüldüğünün düşünüldüğü” ifade edilmişti. Washington-Riyad hattında tansiyon hızla tırmanırken Biden, insan hakları suçları nedeniyle Suudi Arabistan yönetiminden hesap soracaklarını dile getirmişti.
Biden, Prens Selman'la çalışma toplantısında görüştü.ABD İLİŞKİLERİ DÜZELTMEYE ÇALIŞIYOR
Bu açıklamaların üzerinden çok zaman geçmemişken Suudi Arabistan’a giden Biden, insan hakları için verdiği sözü yerine getirmemekle eleştiriliyor. ABD Başkanı ise daha önce Suudi Arabistan’la ilişkilerin ABD’nin çıkarına olduğunu söyleyerek ziyareti savunmuştu.
Öte yandan, Rusya’nın Ukrayna işgali sonrasında alternatif enerji kaynağı arayışındaki ABD yönetimi, son dönemde Suudi Arabistan’la ilişkileri düzeltmeye çalışıyor. Son aylarda iki ülke arasındaki temaslar da önemli ölçüde arttı.
PRENS SUÇLAMAYI REDDETTİ
Biden dün Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde Suudi yetkililerle bir araya geldi. Suudi Kralı Selman bin Abdülaziz ile yaptığı ikili görüşmenin ardından, Suudi Veliaht Prensi Bin Selman ve Suudi Bakanlarla bir çalışma toplantısına katıldı.
ABD Başkanı Suudi Kralı’nın elini sıkarken Prens Selman’la yumruk tokuşturarak selamlaşmayı tercih etti.Görüşme sonrası açıklama yapan Biden, Kaşıkçı cinayeti konusunu doğrudan Selman’la görüşmesinde gündeme getirdiğini belirtti. Cinayetin açık bir insan hakları ihlali olduğunu ve bundan Prens’i sorumlu olduğunu düşündüğünü Selman’a söylediğini anlattı. Biden, Prens Selman’ın Kaşıkçı cinayetinden kişisel olarak sorumlu olmadığını savunduğunu, ancak kendisinin bu düşüncede ısrarcı olduğunu kaydetti.
ABD Başkanı, "Kaşıkçı'nın başına gelenler korkunçtu... Bir daha böyle bir şey olması halinde karşılığını fazlasıyla alacaklarını net bir şekilde ifade ettim" dedi. Biden, Suudi yönetimiyle görüşmelerin olumlu geçtiğini ve ikili konularda gelişme kaydettiklerini, ancak petrol üretiminin artırılması konusunda fazla gelişme kaydedilmediğini ifade etti.
GAZETECİLER BIDEN'I TERLETTİ: BU NE SAÇMA BİR SORU
Öte yandan iki ülkeden heyetlerin toplantısında gazetecilerin Kaşıkçı cinayeti konusunda sorduğu sorular Biden’a zor anlar yaşattı. Prens Selman’ın da katıldığı toplantıda bir gazeteci “Cemal Kaşıkçı’nın ailesinden özür dileyecek misiniz?” diye sorarken bir başka gazeteci de Biden’a “Suudi Arabistan’ı hâlâ parya olarak görüyor musunuz?” dedi. Biden soruları yanıtsız bırakırken Prens Selman’ın tepkisiz kalması dikkat çekti.
Biden, düzenlediği basın toplantısında bir gazetecinin “Benzer bir olayın bir daha yaşanmayacağından nasıl emin olabilirsiniz?” demesi üzerine “Tanrım, bu ne saçma bir soru. Böyle bir şeyden nasıl emin olabilirim” sözleriyle tepki gösterdi.
