Geçen yıl vatandaşın satın aldığı fındığın kilosu, ülke genelinde ortalama 89 liradan 120 liraya kadar çıkarken, üreticinin sattığı fındığın fiyatı 25,50-27 TL aralığında kaldı.
Dünya fındık üretiminin yüzde 62'sini, ihracatının ise yüzde 72'sini gerçekleştiren Türkiye'de fındık üreticisi, 2022 üretim sezonuna yeni zarar korkusuyla girdi.
'ALIM FİYATI 50 TL'NİN ÜZERİNDE OLMALI'
Geçen yıl bir kilo fındığın üretim maliyeti 32 TL iken, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) açıkladığı alım fiyatları 25,50-27 TL aralığında kalmıştı. Şu an ise TMO, üreticiden 25,50-27 TL'den aldığı fındığı 41 liradan satıyor.
Ancak bu yıl maliyetlerdeki yıllık artış sadece gübrede yüzde 400'ü buldu. Akaryakıt, tarım ilacı gibi diğer girdilerde de çok sert artışlar var. Bu yüzden fındık üreticisi, ağustos ayında yapılacak hasat öncesi açıklanacak fındık alım fiyatlarının 50 TL'nin üzerinde olmasını talep ediyor.
Bu yıl bir de, gübre fiyatlarının geldiği seviyeden dolayı üreticinin gübre satın alamaz hale gelmesi sorunu var. Bunun da 2022 fındık üretimini yıllık yüzde 20 civarında düşürmesinden korkuluyor.
SADECE GÜBRE ZAMMI YÜZDE 400'Ü BULDU
Sozcu.com.tr'ye konuşan Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurettin Karan, geçen yıl TMO'nun açıkladığı fındık alım fiyatlarının, döviz kurundaki artışa bağlı olarak oluşan maliyetlere göre düşük kaldığını hatırlattı.
Karan, bu yıl ise sadece gübredeki yıllık zamların yüzde 400'ü bulduğunu, bunun dışında tarım ilaçlarının ve en büyük girdi kalemlerinden patoz (harman makinesi) ile nakliye giderlerinin akaryakıt zamlarının etkisiyle çok ciddi zamlandığını anlattı.
Oluşan bu maliyetler karşısında üreticinin zarar etmemesi ve üretime devam edebilmesi için TMO'nun yaz aylarında açıklayacağı fındık alım fiyatlarının 50 TL'nin altında kalmaması gerektiğini söyleyen Karan, "İnsanlar emeğinin karşılığını alamayacağını düşünerek tarımdan uzaklaşıyor. Maliyetlerin geldiği seviyeden dolayı da üreticinin gözü korkuyor: 'Üretsem mi, üretmesem mi' ikilemi arasında sıkışıp kalmış durumda" dedi.
'ÜRETİMİN 550 BİN TONA DÜŞME RİSKİ VAR'
Fındık üreticisinin uğradığı zararın yanı sıra bir diğer önemli sorun da, bu yıl gübre fiyatlarındaki sert artışlardan dolayı üreticinin yeterli gübreyi alamaması ve bunun da verimde, dolayısıyla rekoltede düşüş yaratacak olması...
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2021'de ülke genelindeki kabuklu fındık üretimi 684 bin ton olmuştu.
Bu yıl gübreye gelen zamlardan dolayı Giresunlu fındık üreticisinin yüzde 85'inin gübre alamadığını anlatan Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurettin Karan, "Gübre atma zamanı başladı ama kimse alamıyor. Alabilen üreticilerin oranı yüzde 15 civarındadır, onlar da yeterli miktarda almıyor. 'Fiyat düşer de öyle alırım' diye bekleyen de var. Bu durum verimde önemli bir kayba yol açarak üretimi düşürecek. Bu yılki fındık üretiminin 550 bin ton civarına gerilemesi riski var" diye konuştu.
'ZARAR ÖNGÖRÜLEMİYOR'
Öte yandan, sozcu.com.tr'ye konuşan Ordu Kumru Ziraat Odası Başkanı Abdülkadir Öngen de gübre kullanımındaki azalmaya dikkat çekerek üretimde yaşanabilecek sorunlara işaret etti.
"Gübre kullanımı hayati önemde ancak şu an alabilen yok" diyen Öngen, "Geçen sene bir ton gübre kullanan bu yıl 500-600 kilo kullanmaya çalışıyor. Kimyasal gübreler çok pahalı olduğu için hayvansal gübrelere yönelenler var. Üretici maliyetlerdeki artıştan çok şikayetçi" diye konuştu.
Bu yıl yaşanan gübre krizinin üretimde yeni sorunlar açacak olmasına rağmen, üreticinin bu yılki hasattan ne kazanacağını ya da kazanıp kazanamayacağını öngöremediğine de dikkat çeken Öngen, şöyle devam etti:
"TMO'nun geçen seneki üretim sezonunda fındık alım fiyatları maliyetlerdeki artışın altında kalmıştı. Şu an TMO elindeki 2021 fındığını 40 liraya satıyor ama bu sezon kaç liradan alacak belli değil. Bu öngörüsüzlük de üreticiyi zorluyor."
[old_news_related_template title="Döviz düşerken fındık fiyatı da düştü" desc="Dünya fındık üretim ve ihracatını büyük oranda elinde bulunduran Türkiye’de, döviz fiyatlarının düşüşe geçtiği fındık fiyatlarında ilginç bir durum yaşandı. Aynı gece kilosu 40 lira olan fındık fiyatı 30 liraya düştü." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/12/21/iecrop/findik-iha_16_9_1640098579.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/doviz-duserken-findik-fiyati-da-dustu-6840675/"]
[old_news_related_template title="210 bin çay üreticisinin gübre alacak parası yok" desc="CHP Rize İl Başkanı Saltuk Deniz, 'Gübreye gelen zamlar çay üreticisini tarihte yaşamadığı sıkıntılara soktu. 2022 yaş çay kampanyasının başlamasına kısa bir süre kala çay üreticisinin parası yok, alabileceği gübre yok, destek yok. 210 bin çay üreticisinin gübre alacak parası yok” dedi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/04/06/iecrop/depophotos_15720517_16_9_1649225044.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/210-bin-cay-ureticisinin-gubre-alacak-parasi-yok-7056811/"]
[old_news_related_template title="Buğdaya bir darbe daha: Gübreye 16 gün içinde yüzde 106 zam" desc="Gübrede bir süredir devam eden indirim kararları kısa sürdü. Son 16 günde gübre fiyatları yüzde 65-106 aralığında zamlandı. Yıllık zam oranları yüzde 400'e dayandı. Zamlar nedeniyle çiftçinin gübre kullanımının yüzde 50 azaldığı, bunun da başta hububat ürünlerinde ciddi verim kaybı yaratıp, yurt içindeki pahalılığı da artıracağı belirtiliyor." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/03/15/iecrop/shutterstock_1721310493-1_16_9_1647342249.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/bugdaya-bir-darbe-daha-gubreye-16-gun-icinde-yuzde-106-zam-7012237/"]
[old_news_related_template title="Gübrede uçuk zam: Bir tonu ile üç dönüm arazi satın alınabiliyor" desc="Gübre fiyatları Anadolu'da ekilebilir arazi fiyatlarını solladı. ZMO Şanlıurfa Şube Başkanı Abdullah Melik, 'Urfa'da bir dönüm arazi fiyatı yaklaşık 15 bin TL iken, gübrenin tonu 17 bin 100 TL'ye çıktı' dedi. TZD Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş ise, 'Bir ton gübre parasına İç Anadolu'da üç dönüm arazi alınabilir hale gelindi' diye konuştu." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/12/22/iecrop/shutterstock_1487802185-1_16_9_1640158716.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/gubrede-ucuk-zam-bir-tonu-ile-uc-donum-arazi-satin-alinabiliyor-6841555/"]
[old_news_related_template title="Gübre krizi büyüyor: Tarımda 'yok yılı' riski" desc="Dolardaki artışın sürmesi nedeniyle gübre satışları hâlâ yapılamıyor. Birkaç ay sonra satışlar normale dönse de gübre arzında oluşacak sorunların ve çiftçinin yeterli gübreyi atamayacak olmasının 2022'de bazı gıda ürünlerinde yokluğa neden olması, bunun da gıda enflasyonunu tırmandırması bekleniyor." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/12/15/iecrop/shutterstock_1074923387_16_9_1639555068.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/gubre-krizi-buyuyor-tarimda-yok-yili-riski-6827921/"]
