Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) enflasyon hesaplamasına dair uzun süredir devam eden eleştiriler, mayıs verileriyle birlikte zirveye yükseldi.

TÜİK'in açıkladığı oran, piyasa beklentilerinin oldukça altında kalırken, her ay açıklanan 'madde sepeti ve ortalama madde fiyatları' tablosunun yayımının durdurulması, TÜİK verilerine dair soru işaretlerini ve eleştirileri artırdı.

Her ay 400'ün üzerinde maddenin fiyatlarını yayımlayan TÜİK, son değişiklikle 290 harcama grubu belirledi.

TÜİK ayrıca, "İstatistiki bölgelere göre tüketici fiyat endeksi ve değişim oranları" tablosunu yayımlamadı.

TÜİK mayısta aylık enflasyonu yüzde 2,98, yıllık enflasyonu yüzde 73,50 olarak açıklarken, ENAG'a göre mayısta aylık enflasyon yüzde 5,46, yıllık enflasyon yüzde 160,76 oldu. İstanbul Ticaret Odası da mayısta aylık enflasyonu yüzde 5,84, yıllık enflasyonu yüzde 87,35 olarak açıklamıştı.

TÜİK'te düşük mayıs rakamları ve veri karartmasının, kurumda enflasyon hesaplamasını yapan Fiyat İstatistikleri Dairesi'nin Başkanı Cem Baş'ın geçen ayki istifasının hemen ardından gelmesi, kurumda başka istifa ve görevden almaların da olduğu yönünde gelen bilgiler de dikkat çekti.

EKONOMİSTLERDEN TEPKİ


Ekonomist Uğur Gürses, Twitter hesabından "TÜİK 410 ürünün fiyatının bulunduğu madde sepetinin yayımını durdurmuş...('Sağlık sebepleriyle' ?) Şu sayılar olmasa enflasyonu ne güzel yönetirdik..." mesajını paylaştı.

Gürses ayrıca, TÜİK'in enflasyon verilerindeki bir başka değişikliğe işaret ederek "TÜFE alt endekslerine ise kimi ürünlerin 143 grup kalemi eklenmiş. Böylece kalem kalem ürün takibi zorlaştırılmış. Şeffaflığı yok ederek enflasyon verilerine olan güvensizliği daha da derinleştiriyorlar." dedi.


Ekonomist Oğuz Demir, Twitter hesabından "Sevgili @tuikbilgi, Enflasyon ile madde fiyatlarını da yayınlardınız. Ne hikmetse sepetteki malların Mayıs fiyatları yok!!!! @EkremCunedi de bulamadığına göre sorun sizde. Bulduğunuz fiyatları biz zaten bulamıyorduk. Şimdi onu da koyma zahmetine girmemişsiniz. Hayırdır?" mesajını paylaştı.


Ekonomist Orhan Karaca da "TÜİK'in enflasyon açıklamasında bazı yenilikler(!) var. Mayıs ayı madde fiyatlarına ulaşılamıyor. Bir de İstanbul verilerinin de içinde olduğu "İstatistiki bölgelere göre tüketici fiyat endeksi ve değişim oranları" tablosu uçmuş. Neden?" mesajını paylaştı.

Karaca ayrıca, "TÜİK'in verileri hakkında bazı şüpheler vardı; artık herhalde kimsenin şüphesi kalmamıştır" dedi.


Ekonomist Murat Kubilay, TÜİK'in mayıs verilerinin ardından paylaştığı mesajda "Bilimsel ölçüm değil şahsi gözlemlerime göre; gerçekle ölçülen arasındaki sapmanın, yani yoksullaştırmayı örtme amaçlarının en belirginleştiği zaman bu ay oldu" ifadelerini kullandı.

TÜİK GEÇEN HAFTA AÇIKLAMA YAPMIŞTI


TÜİK, 26 Mayıs tarihinde konuyla ilgili bir açıklamasında şu ifadelere yer vermişti:

"TÜFE kapsamında yayımlanmakta olan ayrıntılı tabloların sunum şekli ve içeriği konusunda kamuoyunda gündeme gelen yapıcı eleştiriler de dikkate alınarak, piyasadaki fiyat hareketlerinin kullanıcılar tarafından daha doğru okunması ve takip edilmesine imkan verecek bazı düzenlemeler yapılacaktır.

Bu amaçla Eurostat’ın TÜFE verileri konusundaki dağıtım politikası ve şeffaflık kriterleri de değerlendirilerek, ilerleyen süreçte TÜFE kapsamında yayımlanmakta olan ve Eurostat tarafından talep edilmeyen tabloların kaldırılarak, aynı şekilde talep edilen yeni tabloların da eklenmesine karar verilmiştir.

Hazırlık çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte yeni yayımlanacak olan tablolarda, geçmiş aylara ait karşılaştırılabilir veriler de yer alacaktır."

TÜİK YETKİLİSİNDEN REUTERS'A AÇIKLAMA


Reuters'ın sorusu üzerine TÜİK yetkilileri, ilgili tablonun artık "harcama gruplarına göre endeks sonuçları" adı altında yayınlandığını ve bu değişikliğin EUROSTAT'a uyumluluk kapsamında yapıldığını söyledi.

Bu değişikliklere göre artık ilgili madde ortalama fiyatları tek tek açıklanmayacak ama bir çok kalemde endeks olarak görülebilecek.

[old_news_related_template title="Enflasyon rakamları açıklandı" desc="TÜİK'e göre mayısta enflasyon yüzde 73,50'ye yükseldi. Nisanda oran yüzde 69,97 olmuştu. ENAG'a göre ise mayıs enflasyonu yüzde 160,67'ye yükseldi. TÜİK'in madde sepeti fiyat listesini yayımlamaması, hesaplamayla ilgili soru işaretlerini artırdı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/06/03/iecrop/gp-1_16_9_1654238518.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/enflasyon-rakamlari-aciklandi-27-7172081/"]

[old_news_related_template title="Üretici enflasyonunda yeni rekor" desc="TÜİK verilerine göre, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) mayısta yıllık yüzde 132,16, aylık yüzde 8,76 arttı. Söz konusu yıllık artış Mart 1995'ten bu yana kaydedilen en hızlı yükseliş oldu." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/06/03/iecrop/shutterstock_626818859-1_16_9_1622705983-880x495-1_16_9_1635925103_16_9_1638515436_16_9_1654238586.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/uretici-enflasyonunda-yeni-rekor-7172082/"]

[old_news_related_template title="Konut fiyatlarını daha da artıracak karar" desc="İnternette gayrimenkul satışı veya kiralama yapılması durumunda Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirim yapılması gerekecek. Bunun, fiyatları artıracağı belirtiliyor." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/06/02/iecrop/6-konut_16_9_1654211243.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/konut-fiyatlarini-daha-da-artiracak-karar-7171823/"]