Artan hayat pahalılığı karşısında ezilen halk, gıdasından kısmak zorunda kalıyor. 2022 yılını adeta zam yağmuruyla geçiren yurttaşlar; gramla, hatta taneyle alışveriş yapmaya mecbur hale getirildi.
Geride kalan 5 ayda sebze-meyve fiyatlarında neredeyse 20 liranın altında etiket görülmez iken; pazarcı esnafı fiyatı 40-50 lirayı bulan ürünlere etiket dahi koyamadı.
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte mevsimin vazgeçilmezlerinden karpuz da tezgahlarda yerini almaya başladı. Ancak vatandaş için bütün karpuz almak neredeyse hayal. Çünkü kilosu İstanbul'da pazarlarda ortalama 15 liraya satılıyor.
Çeyrek karpuzun fiyatı ise ağırlığına göre 40-55 lira arası. Yaklaşık 2 kilo ağırlığındaki dilim karpuzlar ise 25-30 TL'ye satılıyor. Etikette "şeker gibi karpuz" yazıyor ancak dar gelirli o şeker gibi karpuzun tadına bile bakamıyor...
Esnaf da çare olarak çeyrek ve dilim karpuz satışlarına başladı. Tek yaşadığı için ya da az tükettiği için dilim veya çeyrek karpuz alanların yanı sıra, mecburiyetten bu yolu seçenlerin sayısı bir hayli arttı.
Çünkü 10 kilo karpuz almak isteyen bir kişinin ödemesi gereken tutar 150 lira... Röportaj yaptığımız sırada bir vatandaş 15 kiloluk karpuza, esnafın da birkaç lira indirim yapmasıyla 230 lira ödedi.
SÖZCÜ muhabiri, İstanbul Bakırköy'de Osmaniye Pazarı'nda vatandaşa ve pazarcı esnafına mikrofon uzattı, "Karpuzun kilo fiyatının böyle artacağı, dilimle satılacağı veya alacağınız aklınıza gelir miydi?" diye sordu. Verilen yanıtlar şöyle oldu:
"RAHATLIKLA KARPUZ ALMAK MÜMKÜN DEĞİL"
Mehmet Korkmaz: "Rahatlıkla karpuz almak mümkün değil. Pazara çıktıktan sonra eve vardığım zaman kavga çıkartıyorum neredeyse... Çok zor, gerçekten çok zor... Gerçekten çok zor durumdayız. (Bu kadar dertlenerek, ince hesap yaparak pazar alışverişi yapacağınız aklınıza gelir miydi hiç?) Bu kadar olacağını tahmin etmiyorduk. Akıl değil, tecrübeyle düşünüyorum; ona rağmen bu kadar olacağını tahmin etmiyordum. (Geçmişte bu kadar zorlandığınız bir dönem olmuş muydu?) Hayır. Hiçbir devirde, hiçbir zaman bu kadar olmamıştı. 60'lı yıllarda çok yoksul olduğumuz dönemleri hatırlıyorum fakat bu kadar zor durumda değildik."
"TORUNLARI OYALAYACAĞIM"
Salim Sesli: "Etiketi görünce aklımdan direkt pahalılık geçiyor. (Karpuz alabilecek misiniz?) Yok alamam bu fiyatla. (Daha uygun fiyatlı olsa almaya mı niyetlenmiştiniz?) Daha uygun fiyatlı olsaydı alırdım. (Torununuz var mı?) 24 tane. (Peki canları karpuz çekse ne cevap vereceksiniz?) Canları karpuz çekse; 'paramız yok, biraz idare edin' diyeceğim. 'Ucuzlayınca alırım' derim. Öyle oyalarım çocukları."
"ESKİDEN TAM ALIRDIM, ŞİMDİ DİLİM ALACAĞIM"
Naim Eker: "5 nüfuslu bir ev düşünün; kişi başı bir elin yarısı kadar yemeye kalksa dilim karpuz yine de yetmez. İlle de bir yarım alıp götürecek ki, şu ekonomik durumda kimse yarım karpuz alamıyor. (Eskiden böyle hesap yapıyor muydunuz?) Yok... Bir tam karpuz alıp götürüyordum eve, şimdi dilim almayı düşünüyorum. O da 25 lira."
"TADIMLIK ALABİLİYORUZ"
Ömer Zorlu: "Bu fiyatta satılacağı daha önce aklıma gelmezdi. Son 5 aya kadar böyle bir şey yoktu... (Tezgahtaki karpuzlara bakıyordunuz... Gönlünüzce alabilecek misiniz?) Yarım ya da dilim alacağım. Önceden dilim yoktu, bütün alıyordum. Son 2 senedir mecbur dilime başladılar. Başka türlü alamıyorsun. Ben de öyle alacağım, ne yapayım? (Daha hesaplı olduğu için mi?) Daha hesaplı olduğu için değil de para yetmiyor... (Evde nüfus kaç?) 5 kişi. (5 kişiye yetecek mi bir dilim karpuz?) Paramız anca buna yeter işte. Bir sefer ye, bir dahakine Allah büyüktür... Tadımlık, başka yapacak bir şey yok."
"TERCİH ETMİYORUZ, MECBUR KALIYORUZ"
Alev Engin: "Her şey pahalı olduğu gibi karpuz da pahalı. (Dilim olarak mı aldınız?) Tabi ki de. (Önceden bütün olarak alabiliyor muydunuz?) Her gün.... (Şimdi yüksek fiyatlı olduğu için mi dilim almayı tercih ediyorsunuz?) Mecburi... Tercih etmiyoruz, mecbur kalıyoruz."
"AKLIMA GELMEZDİ"
Barış Özdoğan: "Pahalı buldum. İstediğimi alacağım ama rahatça değil... (15 kiloluk Antalya karpuzuna, esnafın indirimiyle 320 lira ödedikten sonra) Bir karpuza bu kadar ödeyeceğim daha önce aklıma gelmezdi. Hiç düşünemeyeceğim bir şey ama oluyor işte..."
"UCUZLAMASINI BEKLİYORUZ"
Sabahattin Ertürk: "15 lira çok pahalı. Ucuzlasa alacağız. Ucuzlamasını bekliyoruz."
"GÜNDE ORTALAMA 80 KİŞİ DİLİM KARPUZ SORUYOR"
Pazarcı esnafı Sürmeli Karataş: "Karpuzun kilo fiyatı şu an 15 lira. Fiyat artışının sebebi mazot. Mazot yüksek olmazsa karpuz bu kadar yüksek olmaz. Vatandaş çeyrek karpuz alıyor. Bütün alamaz... (Dilim talep eden oluyor mu?) Talep çok. (Günde ortalama kaç kişi dilim karpuz istiyor?) Günde ortalama 80 kişiyi geçer. Bazen 100'ü buluyor. Çeyrek dilimi 40-55 lira arası değişiyor."
[old_news_related_template title="Vergi içiriyorlar: İçkiye büyük zam... İşte yıldan yıla fahiş zamların boyutu" desc="Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayınlanan kararla birlikte sigara ve alkollü içkilerden alınan ÖTV oranları artırıldı. Son zamlarla 320 TL'ye satılacak 70'lik rakının yaklaşık 240 TL'si vergi oldu." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/05/27/iecrop/2-19_16_9_1653651287.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/vergi-iciriyorlar-ickiye-buyuk-zam-iste-yildan-yila-fahis-zamlarin-boyutu-7159149/"]
