Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan önceki gün “İsrail’le attığımız adımlar başkadır, Kudüs davamız başkadır” ifadesini kullandı.

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu şu yanıtı verdi:

“... Bilmez miyiz! Sende hep başka başka. Kaşıkçı cinayeti başka. Rahip Brunson başka. Mavi Marmara şehitleri başka. Dünden beri sığınmacılar da bir başka. Ahlak anlayışı bambaşka.”

Türkiye-İsrail ilişkileriyle ilgili dün Cumhuriyet Gazetesi’nden Mehmet Ali Güller de “AKP’nin İsrail’e 6 mesajı” başlıklı yazısında şu tespiti yaptı:

“...  Haham Rabbi Mark Schneier, 11 Mart 2022’de Times of Israel’e anlatmıştı... Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Murat Mercan, Washington Büyükelçiliği’ne atandıktan kısa bir süre sonra (Nisan 2021) Haham Schneier ile görüşmüş ve ona (Erdoğan beni Türkiye ile Amerikan Yahudi cemaati ilişkilerini düzeltmekle yetkilendirdi) demişti. Schneier de bu sözler üzerine Mercan’a şu tavsiyede bulunmuştu: (Eğer Türkiye’nin Amerikan Yahudileri, Kongre, yönetim vb. ile ilişkilerini düzeltmek istiyorsanız, bunun yolu İsrail’den geçiyor.)... ”

Geçen salı günü yazdım: “Büyükelçi Murat Mercan, 1994’te ABD-Refah Partisi arasında köprüydü. Bugün de ABD-AKP arasında önemli bir rol oynuyor! (19 Nisan 2022/SÖZCÜ)”

Dün önüme bir makale daha düştü! “Daha” dedim... Çünkü...

Büyükelçi Mercan, Tel Aviv (İsrail) bünyesindeki Moşe Dayan Ortadoğu ve Afrika Araştırmaları Merkezi isimli düşünce kuruluşu için kaleme aldığı “Türkiye ve İsrail: İyimserlik hakim olmalı” makalesinden (12 Nisan 2022) altı ay önce de Defence One dergisine görüşlerini aktarmış! Yani... Erdoğan’ın “İsrail’le attığımız adımlar başkadır, Kudüs davamız başkadır” cümlesinin mimarının da Mercan olduğunu daha iyi anlıyoruz!

Peki makalede ne var?

“Uzlaşma zamanı geldi”


ABD-AKP arasında “köprü” olduğunu iddia ettiğim Büyükelçi Mercan’ın makalesinin başlığı çarpıcı: “Türkiye ile ABD arasında uzlaşma zamanı geldi.” (17 Ekim 2021/Defence One)

Mercan diyor ki:

“... Orta Doğu, Kuzey Afrika, Karadeniz Havzası ve Asya’da ortaya çıkan son gelişmeler, Transatlantik İttifakın sağlamlığını test eden dalgalı etkilere sahiptir. Siyasi, sosyal ve güvenlik kırılmaları, toplu mülteci akışlarını ve ortaklığımızı bir kez daha gözden geçirmemizi gerektiren artan asimetrik tehditleri tetikliyor. Ancak Transatlantik güvenlik önceliklerinin büyük güç rekabeti çağına geçişi, kaçınılmaz olarak Türkiye ile ABD arasında kademeli yakınlaşma alanlarının araştırılmasını gerektirecektir.Transatlantik topluluğu zaten karmaşık ve hassastır. Kontrolsüz bırakılırsa, ‘Büyük Avrasya’ genelindeki görünüşte bağımsız krizler ve çatışmalar, küresel yansımaları olan siyasi, sosyal, ekonomik ve güvenlik açısından bir zincirleme reaksiyonu tetikleyecektir.”

Bu tespitler akla ABD Başkanı Joe Biden’ın şu cümlesini getiriyor: “Amerika geri döndü, Transatlantik İttifakı geri döndü. Artık geriye değil, birlikte önümüze bakacağız.” (19 Şubat 2021/Münih Güvenlik Konferansı)

Bitmedi...

“Avrasya’da rol model Türkiye” vurgusu


Büyükelçi Mercan diyor ki:

“... Türkiye, Büyük Avrasya’daki karmaşık bir fay hatları ağının merkez üssündedir. Türkiye, kriz anında teslim edebilecek güvenilir bir müttefik, ihtiyacı olan bir dost olarak duruyor.”

AKP içinde ya da Beştepe’de Murat Mercan’ın bu makalesi ya da makaleleri nasıl yankılandı bilmiyorum!

Murat Mercan


Bildiğim, “normalleşme ve barış” adı altında “2002 AKP’sinin” tekrar sahneye çıkmaya başladığı! Pragmatizm üzerine kurulu “dış-iç siyaset”in yansıması Mercan profilinde karşımızda! Çünkü...

2002’de AKP’nin kurucu kadrosunda yer alan Büyükelçi, o dönemde de Abdullah Gül ve Melih Gökçek gibi isimlerle “Transatlantik İttifakı’nın” mimarlarından olmuştu.

Mercan diyor ki:

“... Türkiye, stratejik alanlara kötü aktörlerin erişimini engelleyerek, güç dengesinin Büyük Avrasya’daki Transatlantik topluluk lehine çevrilmesine de yardımcı oluyor. Özellikle, Türk-Amerikan ilişkisini geliştirmek, Transatlantik topluluk içindeki karar vericiler için uzun vadeli ve kalıcı planlama fırsatları sunacak ve herhangi bir tek hasım veya rakibin NATO içi tartışmaları istismar etmesini önleyecektir. Avrasya bilmecesinin sularında istikrarlı ve güvenli bir şekilde gezinmek için Transatlantik topluluğunun rol modellere ihtiyacı var. Türkiye, bölgede eşi benzeri olmayan ve NATO içinde üst sıralarda yer alan bir askeri ölçeğe ve eşit derecede benzersiz bir demokratik ve sosyal dokuya sahiptir.”

Joe Biden


“Stratejik alanlara kötü aktörlerin erişimini engelleyen” ülkenin Türkiye olduğunu öne süren Mercan, “Geri dönen ABD’ye” çağrı yapıyor: “Rol model Türkiye.”

SONUÇ: 15 Temmuz’da darbe girişiminin arkasında ABD’yi gören iktidar yeni bir yola çıktı ve bunun işaretleri de çok açık!