Partili Cumhurbaşkanlığı sisteminde Bakanlar Kurulu yok biliyorsunuz. Bakanlar bir bütün olarak ve Anayasal bir organ olarak isme sahip değil. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi diye bir şey icat edildiyse de bunun Anayasal dayanağı yok.

Bakanlar Kurulu ile birlikte yasama faaliyeti açısından kanun tasarısı da bitti. Yasama için yalnızca “kanun teklifi” mümkün. Onu da milletvekilleri hazırlayıp sunuyor. Anayasa’ya göre Cumhurbaşkanı’nın TBMM’ye sunacağı tek kanun teklifi var: Bütçe.

TMSF NAKDEN ÖDEYECEK

AKP’nin son torba kanun teklif görüşmelerinde bu mesele, ilginç bir boyutuyla gündeme geldi. Ama buna geçmeden önce, yasada çok sayıda vatandaşı ilgilendiren bir düzenlemenin ayrıntılarını paylaşalım:

Teklif metninde tasarruf finansman şirketlerinden mağdur olmuş vatandaşları korumaya yönelik madde var. Konut tasarrufu için kurulup sonra tasfiyesine karar verilen şirketlerle sözleşme yapmış vatandaşlar için ayrıntılı düzenleme getiriliyor. Tasfiye halindeki tasarruf finansman şirketlerindeki müşterilere ait sözleşmeler, faaliyet izni verilen tasarruf finansman şirketlerine devredilebilecek.

Bu durumdaki vatandaşların tasarruflarını da TMSF (Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu) nakden ödeyecek.

ÜÇ AMAÇ

Kanun teklifine göre bu ödemede üç amaç var:

- Tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerinin korunması,

- Mağduriyetlerin giderilmesi,

- Sisteme  duyulan güven ve istikrarın  korunması.

TMSF ödediği bu tutarları, tasfiye halindeki şirketin sahip ve kanuni temsilcilerinden tahsil edecek.

Bu maddenin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmesi sırasında, Komisyon üyelerine bilgi verildi. Komisyon’un CHP’li üyeleri tarafından sunulan muhalefet şerhine göre, 21 adet tasarruf finansman şirketi tasfiye gedildi. 6 adet şirket de faal.

“54 BİN MAĞDUR”

Plan ve Bütçe Komisyonu’nda mağdurlar adına Tacettin Çataltepe’nin dinlendiği belirtilen Rapor’da “Adı geçen vatandaş; devletin para toplama yetkisi verdiği ve BDDK’nın denetlediği firmalara birikimlerini yatırdıklarını, 54 bin civarında mağdur bulunduğunu ifade etmiştir” denildi.

Muhalefet şerhi raporuna göre; TMSF Başkanı tarafından komisyonda yapılan açıklamada ise mağdur sayısı 47 bin 389 olarak bildirilmiş.

ALACAK TUTARI 776 MİLYON TL

Masadan alacak tutarı 776 milyon TL olduğu, kişi başına 15 bin-16 bin TL bir tutar düştüğü bilgileri Komisyon’da verilmiş.

Yanı sıra TMSF’nin Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunduğu raporda, tasfiyeye tabi tutulan 21 adet tasarruf finansman şirketinin (2021 yolu sonu itibarıyla) toplam aktif büyüklüğü 1.09 milyar TL; müşterilerle imzalanan tasarruf finansman sözleşmelerinin toplam bedelinin ise 7.6 milyar TL olduğu verileri Muhalefet Şerhi raporunda yer aldı.

CHP’nin muhalefet şerhinde, sektörde denetimlerin zamanında yapılmadığı ilgili yasaların zamanında çıkarılmadığı eleştirisi de getirilerek “Enflasyonist ortamda söz konusu mağduriyetler kat kat artmaktadır” denildi.

HARCIRAH ARTIYOR AMA 

Yazının başında söz ettiğim hukuksal mesele ise harcırahlar ile ilgili. Torba kanun ile devlet memurlarının harcırahlarında artışa gidiliyor. Bu artışın bütçeye 300 milyon TL yük getireceği hesaplanırken, bütçenin H cetvelinde değişikliğe yol açtığı tartışıldı. CHP’nin muhalefet şerhinde harcama artıran bir düzenleme için ek bütçe gerektiği vurgulanarak, Cumhurbaşkanı’nın yetkisiyle yasalaşan bütçede bu tarz bir değişikliğin Anayasa’ya aykırı olacağı vurgulanıyor.

Kuşkusuz ki ek bütçe gerektiren tek konu son torba yasadaki harcırah artışları değil. TL’nin döviz karşısındaki değer kaybı ve yapılması beklenen diğer gider artırıcı ödemeler, başından bu yana ek bütçeyi zorunlu kılıyor.