07.07.2022 tarih ve 31.889 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7.414 sayılı Kanun’da yer alan ek bütçe ödenek ve gelir tahminleri ile beraber bütçe giderleri 1 trilyon 750 milyar 957 milyon TL’den 2 trilyon 831 milyar 472 milyon TL’ye, bütçe gelirleri ise 1 trilyon 472 milyar 583 milyon TL’den 2 trilyon 553 milyar 99 milyon TL’ye ve tahsilat hedefi ise 1 trilyon 258 milyar 179 milyon TL’den 2 trilyon 185 milyar 950 milyon TL’ye yükseltildi.
6 AYDA 1 TRİLYON 152 MİLYAR 159 MİLYON TL VERGİ NASIL TAHSİL EDİLECEK?
İlk 6 ayda aşağıdaki tablodan da açıkça görüldüğü üzere, 1 trilyon 33 milyar 791 milyon TL vergi tahsilatı yapılmış. Yılsonu hedefi ise 2 trilyon 185 milyar 950 milyon TL olarak belirlendiğine göre; yılın son 6 ayında 1 trilyon 152 milyar 159 milyon TL vergi tahsilatı yapılacak.
CARİ TRANSFERLER, KKM, FAİZLER VE TAHSİLAT PROBLEMLERİ!
Ocak-Haziran 2021 döneminde faiz gideri 90 milyar 870 milyon TL iken bu yılın aynı döneminde %48.2’lik artış ile 134 milyar 654 milyon TL’ye yükseldi.
Anayasa’nın 73. maddesine göre vatandaşın vergilerinden ödenmemesi gereken Kur Korumalı Mevduat hesaplarında kur artışları nedeniyle oluşan kur farkı giderlerine temmuz ayında ek bütçe ile konulan 40 milyar TL’lik ödeneğe rağmen, mart, nisan, mayıs ve haziran aylarında toplam 37 milyar 235 milyon TL harcandı. Yılsonuna kadar çıkacak maliyeti hiç kimse bilmiyor. Ben, Kur Korumalı Mevduat’ın yılsonuna kadar devlete toplam maliyetinin 300 milyar TL olacağını düşünüyorum.
Haziran ayında bütçe giderlerinin %20.1’i Personel Gideri, %3.2’sinin SGK Devlet Prim Giderleri, %8.2’si Mal ve Hizmet Alım Giderleri ve %50.3’ü Cari Transferler olarak gerçekleşmiştir. Yani, bu 4 grubun toplam bütçe giderlerinin %81.8’ini oluşturduğunu söylersem, durumun vahameti ortaya çıkacaktır.
Bütçe vergi tahsilatlarında BDDK kararlarının getirdiği sınırlamalar ve kredi faizlerinin yükselmesi nedeniyle krediye ulaşamayan vergi mükelleflerinin, özellikle Katma Değer Vergisi’ni devlete ödemeyerek kredi gibi kullandığını görüyoruz.
Mayıs 2022’de 17 milyar 242 milyon TL olan Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi tahsilatı, Haziran 2022’de 8 milyar 876 milyon TL’ye düşerek yarı yarıya azalmış. Haziran ayında yurt içi mal ve hizmet hareketliliği %50 azalmadığına göre, sorun krediye ulaşma sorunu.
Konuyu çok daha net anlamamızı sağlayacak iki veriyi karşılaştırmak istiyorum: 31 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla vadesi geçtiği halde tahsil edilemeyen vergi alacağı tutarı 450 milyar 152 milyon TL iken, bu rakam 30 Haziran 2022’de 459 milyar 934 milyon TL’ye çıkmış. Ayrıca, Mayıs 2022’de tahsil edilemeyen Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi tutarı 155 milyar 547 milyon TL iken, Haziran 2022’de bu rakam 164 milyar TL’ye çıkmış.
İktidar, bu duruma hemen müdahale ederek dün itibariyle aylık gecikme zammı oranını %1.6’dan %2.5’e çıkardı. Böylece yıllık %19.2 oranında uygulanan gecikme zammı oranı %56 oranında artırılarak, %30’a çıkartılmış oldu.
Bu oran artışlarının da tahsilat artışını sağlamayacağını, yaşam mücadelesi veren esnafın faaliyetinin devamını sağlamak için vergiyi kredi gibi kullanmaya devam edeceğini şimdiden söyleyeyim. Dolayısıyla bütçe yukarıda saydığım olumsuzluklar nedeniyle tutmayacaktır. O yüzden zam yağmurları havanın 30 derece olmasına aldırmadan başladı.
