Gelecek yıl yapılacak seçimlerde yaklaşık 57 milyon kişi oy kullanacak. Önemli araştırma şirketleri de genelde 30’u büyükşehirde olmak üzere 64 il’de 5 bin 750 kişiyle görüşülüp anket tekniği uygulayarak veriler elde ediliyor. Bunların çalışma ekibi sahaya çıkmadan hangi ilde, hangi özellikte (yaş - cinsiyet - meslek) kaç kişi ile görüşüleceği konusunda olabildiğince TÜİK verilerine uygun örnekleri dikkate alıp seçim yapıyor.

Mehmet Ali Kulat’ın MAK Danışmanlık şirketi, geçmişte sadece AKP için anketler yapıyordu. Şimdi, aboneleri arasında yine AKP var. Şirketin, belirlenen sorular dışında, abonenin de üç soru sordurma hakları var. Bunların cevabı sadece soruları yöneltilmesini isteyen parti ya da şirketlere veriliyor, kamuoyuyla paylaşılmıyor. Kulat, 1-8 Kasım 2022  tarihleri arasında kamuoyu araştırması yaptı. Kuşkusuz en çok merak edilen Cumhurbaşkanlığı seçimi ve milletvekili seçiminin nasıl sonuçlanacağı, siyasi partilerin oy oranlarıdır. Araştırmada ülke gündemindeki farklı konular da yer aldı.

OYUNUZU KİME VERİRSİNİZ?

Anket uygulananlara, 24 Haziran 2018’de yapılan seçimde oyunu kime verdiği soruluyor. Sonuçlara göre yüzde 34’ü AKP’ye, yüzde 19’u CHP’ye,  yüzde 9’u HDP, yüzde 9’u MHP, yüzde 8’i İYİ Parti, yüzde 3’ü diğer partilere oy verirken,  yüzde 18’i ise oy kullanmamış.

“Yarın seçim olsa oyunuzu hangi siyasi partiye verirsiniz?” sorusunun cevabı ise şöyle oldu:

Yüzde 32.3 AKP, yüzde 24.4 CHP, yüzde 15.5 İYİ Parti, yüzde 7.5 HDP, yüzde 6,5 MHP,  yüzde 2.4 Deva Partisi, yüzde 1.2 Gelecek Partisi, yüzde 1.2 Yeniden Refah Partisi,  yüzde 1.1 Zafer Partisi, yüzde 1.1 Bağımsız Türkiye Partisi, diğer partilerin oy oranları ise yüzde 1’in altında.  Yüzde 3 ise kararsız ya da cevap vermeyenlerden oluşuyor.

“Yarın Milletvekilliği seçimi olsa oyunuzu hangi siyasi partiye veririsiniz?” Kararsızların matematiksel dağılımı yapıldıktan sonra MAK’ın araştırmasının sonucu şöyle oldu:

AKP yüzde 33.5, CHP yüzde 25.3, İYİ Parti yüzde 16.2, HDP yüzde 7.8, MHP 6.8, DEVA yüzde 2.5, Gelecek Partisi yüzde 1.3, Yeniden Refah Partisi 1.3, Zafer Partisi, 1.2, Bağımsız Türkiye Partisi 1.2, diğer siyasi partiler ise yüzde 1’in altında.

ERDOĞAN’IN RAKİBİ ÖNDE

Cumhur ittifakının Cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan. Millet İttifakı ve diğer siyasi partiler henüz adaylarını açıklamadı. O yüzden, kamuoyu yoklamasında, Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili şu soru yöneltildi: Cumhur İttifakının adayı Recep Tayyip Erdoğan olarak açıklandı. Millet ittifakının ise adayı halen açıklanmadı. Bugün itibarıyla Erdoğan’a ve rakibine oy verme davranışınız nasıl olur?” sorusu yöneltildi. İşte sonuçlar:

“Erdoğan’ın rakibi kim olursa kesinlikle ona veririm” diyenlerin oranı yüzde 44’ü bulurken, “Oyumu Erdoğan’ın rakibine bağlı olarak Erdoğan’a da verebilirim, rakibine de, farklı birine de verebilirim” diyenlerin oranı yüzde 14 çıktı. “Rakibi kim olursa oyumu Erdoğan’a veririm” diyenlerin oranı ise yüzde 36 çıktı. Yüzde 6 ise kararsız ya da cevap vermek istemediğini belirtti.

HANGİ İTTİFAK?

Önümüzdeki Cumhurbaşkanlığı seçiminde hangi ittifakın adayına oy vereceği sorusu yöneltilenlerin cevabı şöyle oldu:

Millet İttifakının adayına diyenlerin oranı yüzde 41’i bulurken, Cumhur İttifakının adayına oy vereceğini belirtenlerin oranı yüzde 40’da kaldı. Bu ittifakların dışında farklı bir adaya oy verebileceğini belirtenler yüzde 11, adaya bağlı kanaatini değiştireceğini belirtenler yüzde 4, kararsız ve cevap vermeyenlerin oranı da yine yüzde 4’de kaldı.

Aynı konuda farklı bir soru daha yöneltilmiş:” Kendinizi CHP ve İYİ Parti’nin içinde bulunduğu Millet İttifakına mı, AKP ve MHP’nin içinde bulunduğu Cumhur İttifakına mı yakın hissediyorsunuz?”  İşte sonuçlar:

Cumhur ittifakına yakın hissettiklerini belirtenlerin oranı yüzde 40 çıkarken, Millet İttifakına kendilerini yakın görenlerin oranı ise yüzde 42 oldu. Kendini her iki ittifaka da yakın hissetmeyenlerin oranı  yüzde 14, kararsız ve cevap vermeyenlerin oranı ise yüzde 7 oldu. Soruda, birden çok tercih yapılabileceği belirtildiği için anket uygulananların bazıları başka partileri de işaretlediği için toplam oran yüzde 100’ü aştı.

Son yapılan kamuoyu yoklamasına göre, “6’lı masa” hem Cumhurbaşkanlığı, hem de milletvekili seçimlerinde önde görünüyor. Adayların belirlenmesi, seçimlerin yaklaşmasıyla tablo nasıl şekillenir bilemeyiz. Bu, bir yerde parlamenter sistem mi, Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin seçimi olacak. Söz ve karar sizin…