Babam 30 yıllık devlet memuruydu, kasım ayında vefat etti. Emekliliği gelmişti ama kendi isteğiyle hâlâ çalışıyordu. Yasal mirasçısı olarak ben ve kız kardeşim varız. Dedem ve ninem, babamın sağlık haklarından faydalanıyordu, babam vefat edince sağlıktan faydalanmaları da düştü. Babamdan aylık bağlanması için başvurdular, SGK muhtaçlık belgesi doldurup göndermelerini istemiş.

Hem aylıkla hem de emekli ikramiyesi ile ilgili SGK’yı aradım. Ben çalışan bir memurum, aylıktan faydalanamıyorum ancak “emekli ikramiyesinden de faydalanamazsın” dediler, “sadece aylığa hak kazananlar emekli ikramiyesini bölüşür” gibi bir ifade kullandılar, bu doğru mu? Ben ve kız kardeşim yasal mirasçıyız. İkimiz de çalışıyoruz. Aylıktan faydalanamamayı anlarım ama neden emekli ikramiyesinden faydalanamıyorum, bu bana çok mantıksız geldi. Sürecin sonunu beklemem mi gerekiyor? Sercan Üstünel

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 89. maddesinin;

- Yedinci fıkrasında, emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmadan ya da toptan ödeme yapılmadan ölen iştirakçiler için hesaplanacak emekli ikramiyesinin tamamının, aylığa veya toptan ödemeye hak kazanan dul ve yetimlere, hisseleriyle orantılı olarak ödeneceği,

- Onuncu fıkrasında da Sosyal Güvenlik Kurumu’nca tahakkuk ettirilmiş veya ettirilecek emekli ikramiyelerini almadan ölenler ile ölüm tarihinde aylığa müstahak dul ve yetim bırakmadan ölen iştirakçilerin ikramiyelerinin, kanuni mirasçılarına ödeneceği, hüküm altına alınmış.

5434 sayılı Kanun’un 72. maddesine göre de, ölen iştirakçilerin, iştirakçi olmayan dul ve muhtaç anaları ile iştirakçi olmayan ve ölüm tarihinde muhtaç ve 65 yaşını doldurmuş bulunan babalarına aylık bağlanır. Muhtaç babanın çalışamayacak derecede malul olması halinde yaş şartı aranmaz.

Tüm bu yasal düzenlemelere göre, nineniz evli olduğu için kendisine aylık bağlanmaz. Ancak dedenizin vefatı sonrasında, muhtaç olması kaydıyla kendisine aylık bağlanır. Dedeniz 65 yaşından büyük olmalı. Muhtaç sayılması halinde dedenize babanızdan aylık bağlanır.

Dedenize aylık bağlanması durumunda, 5434 sayılı Kanun’un 89. maddesinin yedinci fıkrası hükmüne göre babanızın emekli ikramiyesi, aylığa hak kazanan dedenize ödenir. Dedenizin muhtaç sayılmaması ve aylığa hak kazanamaması durumunda ancak babanızın ikramiyesi yasal mirasçıları olarak size ve kız kardeşinize ödenir.

Burada bir paragraf da kız kardeşiniz için açmakta yarar var. Zira kız kardeşiniz ile ilgili olarak sadece çalıştığı bilgisini paylaşmışsınız. Medeni durumu ve hangi sigortalılık kapsamında çalıştığını belirtmemişsiniz.

Kız kardeşiniz bekâr ve 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında çalışmıyorsa (4/a kapsamında çalışıyorsa) hak sahibi sayılır ve kendisine babanızdan aylık bağlanır. Bu durumda emekli ikramiyesi, muhtaç sayılması ve aylığa hak kazanması halinde dedeniz ile kız kardeşinize, dedenizin muhtaç sayılmaması ve aylığa hak kazanamaması durumunda sadece kız kardeşinize ödenir.