-Terbiye, nitelik göstergesidir.-

Toplumsal yaşamın ışıklı günleri gibi karanlık günleri de oluyor. Zamanın insan yaşamına kattıkları kadar alıp götürdükleri de oluyor. Kazanımla kayıp dengesi çoğu zaman bir düşten öteye gitmez. İnsan, genelde neler kazanacağını kestirebilir ama neler yitireceğini o kadar tasarlayamaz. Özellikle yaşamın değişik evrelerinde karşılaşacağı olumlu ya da olumsuz durumlar için düşünülenler uygunlukla gerçekleşmeyebilir. Umutların düş kırıklığı yaratması yaşamın olağan akışında yadırganamaz. Genelde insan ilişkileri koşullar nedeninden çok bireylerin yaradılış, eğitim ve eğilimleri yüzünden karanlık ve aydınlık evreler geçirebilir. Durumlar ve tutumlar yaşamın doğal koşullarıdır.

Toplumsal yaşam yaşayanların özenine, anlayışına ve tutumuna bağlı olarak aydınlık ve karanlık evreler içerir. Yaşamın belirleyicileri içinde öncelik kişiliktedir. Yetişme ve eğitim sürecinden önce aile içindeki durum insan niteliklerinin önemli dokuyucusudur. Anne-baba, ağabey, abla etkileri asla göz ardı edilemez. Öğrenim tamamlayıcı ve geliştirici etken olarak önemini korur.

Zaman zaman terbiye dışı, hattâ insanlık dışı iletiler mektup biçiminde geliyor. Okuduklarını anlamayanlar, yanlış anlayanlar ya da kötü amaçlılar bir bahane ile karalayıp suçlamaya kalkışıyor. “Yarası olan gocunur’’ sözünü de anımsatan aşırı tepkileri düzeylerini gösterdiği gibi insanlık niteliklerinden yoksunluklarını da ortaya koyuyor. Çirkin saldırılarıyla kendi yapılarını yansıttıklarını unutuyorlar. Kendilerini “bir şey’’ sanarak üstperdeden atıp tutarak duygu ve düşünce dünyalarının karanlığında çırpınıyorlar. Hiçbir karşılık gözetmeden, hiçbir çıkar amaçlamadan, içtenlikle ve gerçekçi olarak kamuya hizmet anlayışıyla yazıp çizdiklerimiz nedeniyle saldırılar alıyoruz. Terbiye yoksunluğunu gösteren çıkışları, yakışıksız gözleri ve nitelemeleri kendi kişiliklerinin karasını yansıtıyor. Hiçbir özel yönelişimiz olmamasına karşın alınganlık ötesi bir (duygusallık demiyorum) bozuklukla yazıp çiziyorlar. Kağıtlarına, kalemlerine yazık.

Terbiyeden başka insanlık niteliklerindeki bozukluğu, anlayış yeteneğindeki yoksunluğu gösteren saldırıları bir insana yakışmayacak içerikleriyle tiksindirmektedir. Kişiliğin en iyi belirteci ve ayracı terbiyedir. Bunun da en iyi göstergesi dil ve davranıştır. “Adamlık’’ denilen kişisel nitelik en gerçek, en iyi biçimde bunlarla anlatılır ve yansır. Gerisi “lâf” tır, boş sözdür.