İlk Cumhurbaşkanımız 1923 yılında seçildi.  Cumhuriyetimiz 100. şeref yaşına erdi. Yeni Cumhurbaşkanımızın kim olacağı muhtemelen 14 Mayıs’ta belli olacak. 5 siyasi partiden oluşan Cumhur İttifakının adayı 12. ve 13. dönem Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan. 6’lı masayı oluşturan siyasi partilerin genel başkanlarının göstereceği ortak adayın da, bazı engelleme girişimlerine rağmen Kemal Kılıçdaroğlu olacağı yolunda. Adayın açıklanacağı gün yaklaşmasına rağmen engelleme, “Seçilemez” propagandası yapma girişimleri sürecek, aday açıklandıktan sonra bunlar bitecektir.

Erdoğan’ın aday olamayacağını Anayasa hukukçuları söylüyor. İktidara yakınlığı ile bilinen çok sınırlı sayıda hukukçu ise “Engel yok” diyor. İşin ilginci, Anayasaya göre engel olmadığını çoğunlukla hukukla ilgisi olmayanlar belirtiyor.

YSK KARARLARI

Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK)  üç ay öncesine kadar sitesinde Erdoğan’a verilen 12. ve 13’üncü Cumhurbaşkanı seçildiğine ilişkin mazbatalar yer alıyordu. Mazbatalar kaldırıldı. Ancak YSK’nın Cumhurbaşkanı seçimleriyle ilgili tutanakları sitede. Buna göre:

■ 10 Ağustos 2014’de geçerli oyların salt çoğunluğunu alan Recep Tayyip Erdoğan 12. Türkiye Cumhurbaşkanı seçildi.

■ 24 Haziran 2018’de geçerli oyların salt çoğunluğunu alan Recep Tayyip Erdoğan 13. Türkiye Cumhurbaşkanı seçildi.

105 AYDIR CUMHURBAŞKANI

Buna göre, Erdoğan iki dönem Cumhurbaşkanı seçildi. Hangi dönemde kaç ay Cumhurbaşkanlığı görevinde bulunduğunu da ay ay hesaplayalım:

Erdoğan, 12. Cumhurbaşkanı olarak 46 ay görev yaptı.  13. Cumhurbaşkanı olarak da, 60 ay görev yapacak. Ancak, seçimin bir ay öne çekilmesi durumunda 59 ay görev yapmış olacak. Bu durumda, Erdoğan’ın iki dönem Cumhurbaşkanlığının toplamı 105 ay yapıyor.

Anayasaya göre Cumhurbaşkanlığının bir dönemi 5 yıl. Yani 60 ay. Anayasa değişikliğinden önce ise 7 yıllığına Cumhurbaşkanı seçiliyordu.  Örneğin 11. Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül, 84 ay görev yapmıştı.

O MADDE EZBERLENDİ

Artık kimsenin Anayasa hocası olmasına gerek yok, Anayasamızın 101’nci maddesini ezberledik. Hatırlatalım:

“Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.”

6’lı masayı oluşturan siyasi partiler,  5’li ittifakı oluşturan siyasi partilerin Cumhurbaşkanı adayı Erdoğan’ın, daha önce iki kez Cumhurbaşkanı seçildiğini, Anayasaya göre üçüncü kez seçilemeyeceğini öne sürüp adaylık başvurusundan sonra YSK’ya itirazda bulunacak.

SEÇİMLER NASIL YAPILDI

Siyaset Bilimci Prof. Dr. Hikmet Özdemir, Cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili yaptığı araştırmanın sonuçlarını SÖZCÜ’ye anlattı. Seçim yılı, toplam milletvekili ve o dönemde senatör sayısı, oylamaya katılanlardan kaçının kabul oyu kullandığı, oy yüzdesi ve seçimle ilgili notlar yazılı.

1923-1935 dönemlerinde yapılan 4 Cumhurbaşkanlığı seçiminde kurucu liderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk, ilk dönem dışında oylamaya katılanların tamamının oyunu alıyor. 1938’de vefat etmesi üzerine o dönem İsmet İnönü, Başbakan olmamasına rağmen “Devlet kararı” yla Cumhurbaşkanı seçiliyor. Daha sonraki dönemde “Hakim parti”nin oylarıyla İnönü iki dönem daha Cumhurbaşkanı makamına getiriliyor.

1950 yılında Celal Bayar iktidar partisinin oylarıyla cumhurbaşkanı seçiliyor. 1961’de askeri dönem ve Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı. Daha sonraki dönemlerde asker olan Cevdet Sunay ve Fahri Korutürk partilerin uzlaşmaları sonucu Cumhurbaşkanlığına getiriliyor. 1980 yine askeri dönem. Bu kez Kenan Evren Cumhurbaşkanı. Turgut Özal, Süleyman Demirel, Ahmet Necdet Sezer, Abdullah Gül aday oldukları dönemlerde seçimin üçüncü turları sonucu Cumhurbaşkanı seçildiler. Recep Tayyip Erdoğan ise halk oylamasıyla iki kez birinci turda seçimi kazandı. Şimdi, 100 yıllık Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarını tablo üzerinden incelemenin zamanı.



İşte, 100 yıllık Cumhuriyetimizin 100 yıllık seçimleri böyle sonuçlanmıştı. Yeni Cumhurbaşkanımızı da üçüncü kez halk seçecek. Kritik bir seçime doğru yaklaşılırken Cumhur ittifakının adayı hakkında YSK’ya itiraz dilekçeleri de hazır.